________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દદ ઇચછા રાતિ.
૨૦૩ પરવા ન કરીએ, કોઈ પણ કારણથી પાછા ન હઠીએ, પરંતુ આપણા ઈષ્ટકાર્યો માં તન, મન, ધનથી હમેશા પ્રયત્નશીલ રહીએ.
ઈચ્છા શક્તિની દૃઢતા વડે મનુષ્ય અભુત કાર્ય કરી શકે છે. મહારાણા પ્રતાપસિંહની એવી દઢ ઈચછા હતી કે હું કોઈ પણ દશામાં મુસલમાનની આધીનતા સ્વીકારીશ નહિ. એમની એવી ઈચ્છા નહોતી કે “જ્યાં સુધી બનશે ત્યાં સુધી હું મુસલમાનોની આધિનતા સ્વીકારીશ નહિ.” બસ, એ પ્રકારની સ્પષ્ટ અને દૃઢ ઈચ્છાને લઈને તેમની પ્રતિજ્ઞા પૂરી થઈ શકી. જે તેમની ઈચછામાં દૃઢતાને બદલે ચંચલતા હતા તે તેમના ઉપર જે અનેક વિપત્તિઓ તથા સંકટનો પર્વત ટુટી પડ્યો હતો તેનાથી તેઓ દબાઈ જાત. બીજું એતિહાસિક ઉદાહરણ લઈએ. તાનાજી માલસુરે નામને શીવાજી મહારાજને એક શુરવીર સરદાર હતું, તેણે સિંહગઢને કિર્લો સર કરી લેવાની પ્રતિજ્ઞા કરી હતી. પરંતુ તે જ્યારે ઘાયલ થઈ ગયે ત્યારે તેના સાથીઓનું મન ચંચળ થવા લાગ્યું. તેઓ જે સાધનના બલવડે કિકલા ઉપર ચઢી શક્યા હતા તેનાથી નીચે ઉતરવાની ઈચ્છા કરવા લાગ્યા. તે સમયે તાનાજીના ભાઈ સૂર્યાએ તે લેકમાં દઢ ઈચ્છાશક્તિ જાગૃત કરવા માટે તે સાધનાને તોડી નાંખ્યું. બસ, પછી શું બન્યું ? તે સઘળા લેકેએ દઢ ઈચ્છા કરી કે કિલ્લાની નીચે કૂદીને આત્મહત્યા કરવા કરતાં શુરતાથી લડીને રણભૂમિમાં પ્રાણત્યાગ કરે એજ વધારે શ્રેયસ્કર છે. આવી દઢ ઈચ્છાને લઇને તે લેકે જે ઘોર સંગ્રામ કર્યું તે ખરેખર અપૂર્વ હતું. કિલે હસ્તગત થયો અને તાનાજીની પ્રતિજ્ઞા સફલ થઈ. આ સંબંધમાં એક વિદ્યાથીના જીવનની વાત શિક્ષાપ્રદ છે. વિદ્યાલયમાં અભ્યાસ કરતી વેળાએ જ તેણે પિતાનાં મનમાં એવી દઢ ઈચ્છા કરી લેધી કે “ હું આ વિદ્યાલયને પ્રીન્સીપાલ બનીશ” તેણે પિતાના એરડા ની દીવાલ ઉપર P ” અક્ષર લખી રાખ્યા હતા અને હમેશાં એની ઝાને તે દ્વારા જાગૃત રાખવાને પ્રયત્ન કરી રહ્યો હતો, તેના કોઈ પણ સહાધ્યાયી તેને ભેદ જાણી શકો નહિ. એટલા માટે સર્વ વિદ્યાથીઓ તેને “મીસ્ટર પી” કહીનેજ બોલાવતા હતા. જ્યારે તેને વિદ્યાભ્યાસ પૂર્ણ થયો અને તેના અનેક ગુણેથી અકજોઈને વિદ્યાલયના અધિકારીઓએ મીસ્ટર પીને પ્રીન્સીપાલની પદવી પર નિયુક્ત કર્યો ત્યારે તેણે વિદ્યાથીઓને કહ્યું કે “હવે મારા “પી” અક્ષરને અર્થ તમારા સમજવામાં આવી ગયો હશે.” પ્રબળ ઈચ્છાશક્તિ અને દઢ સંક૯પનાં સામર્થ્યથી મનુષ્ય શું નથી કરી શક્ત? ઉક્ત વિદ્યાથીનાં જીવન ચરિત્રથી આપણને ઘણું જ શીખવાનું મળે છે. એ વિદ્યાથી શરૂઆતથી જ નિર્ધન હતું. પરંતુ જ્યારે તેણે વિદ્યાલયના પ્રીન્સીપાલ બનવાનો નિશ્ચય કર્યો ત્યારે તેણે પિતાની ઈચ્છાને એવા વિચારથી હતાશ ન થવા દીધી કે “મારા કરતાં વધારે બુદ્ધિમાન અને શ્રીમાન વિદ્યાર્થી એ આ વિદ્યાલયમાં અભ્યાસ કરી રહ્યા છે-હું તે લેકની બરાબરી કેવી
For Private And Personal Use Only