________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
રાષ્ટ્રીય શાળાના અભ્યાસક્રમની રૂપરેખા.
(લી. મનસુખલાલ કિરતચંદ મહેતા--મોરબી.)
આ લેખના પ્રારંભમાં આંકેલી અભ્યાસની રૂપરેખા સહજ ફેરફાર સાથે કન્યાઓ માટે પણ યોજી શકાય તેમ છે. આકરાઓને ઉત્તમ ગૃહસ્થ થવા યોગ્ય કેળવણીની જરૂર છે, તેમ કન્યાઓને ઉત્તમ ગૃહિણી થવા ગ્ય કેળવણીની જરૂર છે. બંનેની કેળવણીનું સાધ્ય એકજ છે, અને તે એહિક (આ ભવનું અને આ મુમ્બિક (પરભવનું) સ્વપરનું હિત કરવા, વધારવા રૂપ જન્મનું સાર્થકય, આ હિત સાધવા બંનેનાં સાધન કર્તવ્ય ક્ષેત્ર જુદાં. મનુષ્યરૂપે બંનેનું સાધ્ય એક જાતિ રૂપે ( સ્ત્રી અને પુરૂષ ) તે સાધ્ય સિદ્ધ કરતા બંનેનાં સાધન, કર્તવ્ય પ્રદેશ ભિન્ન. એકનું (પુરૂષનું) સાધન ગ્રહસ્થ ધર્મ અને બીજાનું (સ્ત્રીનું) ગૃહિણું ધર્મ.
એ દયાનમાં રાખી ( સ્ત્રી અને પુરૂષ) બંને પોતપોતાની ધર્મ મર્યાદામાં રહે તે સાધ્ય સિદ્ધ થવામાં સરળતા છે. પિતાનાં કર્તવ્યક્ષેત્રને ઉલ્લુઘી એક બીજાનાં ક્ષેત્રમાં માથું મારે, તે તેટલે અંશે અસરળતા છે. આ કર્તવ્યક્ષેત્ર લક્ષમાં રાખી કમ જવાનો તેમજ અમલમાં આણવાનો છે. ગ્રહસ્થ અને ગૃહિણી ધર્મના ઉલ્લેખનું આ સ્થાન નથી; એ વિષય નિરાળે ચર્ચવા ગ્યા છે. અત્રે તો બંનેના વિભિન્ન સાધન-ધર્મ લક્ષમાં રાખી કેળવણીનો કમ યોજવાનો છે, એટલા પુરતું કહેવાનું છે.
ભાષા જ્ઞાન, ગણિત, ઇતિહાસ, ભૂગોળ. અર્થશા , અને ધર્મ શિક્ષણ અને માટે મુખ્ય ભાગે એક સરખાં રાખી શકાશે. 'કી વધવમાં ભાત- ગુંથા, પાકશાસ ( રઈ) હળઉછેર, પરિચર્યા ( માંદાની માવજત ) એ છે કે એ માટે વિશેષ કમ થશે.
ધર્મ શિક્ષણનો વિષય મૂળમુદા રૂપે મૂળતત્વ રૂપે જ રાખેલ હોવાથી એમાં કેમીય, જાતીય કે સાંપ્રદાયિક દનો અવકાશ નથી. કારણ કે એ મુળ મુદ્દા મૂળ તત્વ આત્મ ધર્મ, રાષ્ટ્રીય ધર્મ, નૈતિક ધર્મ, જીવન સાર્થક રૂપ ધર્મ એ છે. એટલે ચાહે તે જૈન હો, ચાહે તો હિંદુ હા, ચાહે તો પદ્ધ હૈ, મુસ્લમીન હૈ, પારસી હો, ખ્રિસ્તી છે. ગમે તે હો તે છોકરા કે છોકરીને અનુકુળ અને ઉપયોગી થવા યોગ્ય છે. જાતીય, કેમીય કે સાંપ્રદાયિક ધર્મ શિક્ષણ માટે કિયા-કાંડ આદિનાં શિક્ષણ માટે વિદ્યાથીએ પિતાને ઘેર અથવા પોતાના સંપ્રદાયે કરેલ સેગવાઈના લાભ લે ગ્ય છે.
For Private And Personal Use Only