Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
હાય તેમના હૃદયમાં તે પ્રાચીન અને જમાનાને બંધ બેસતું ધર્મ-શુદ્ધ આચાર વિચારને ઉદ્દભવતુ શિક્ષણુના શુદ્ધ સ્વરૂપના પ્રકાશ પાડવાની આવશ્યક્તા છે.
પ્રથમ તા શિક્ષણનું શુદ્ધ સ્વરૂપ શું છે, તે જાણવાની દરેકને જરૂર છે. માણુસના જીવિતના સાર ઉચ્ચ શિક્ષણ છે. તેના મુખ્ય હેતુ બુદ્ધિને ખીલાવવાના અને સુવિચાર કરતાં શીખવવાના છે. તેનાથી હૃદયમાં અભિન્ન નીતિની એવી સુંદર છાપ પડે છે કે, જેને આધારે આ સસારના ઉચ્ચ સુખને માર્ગે સર્વદા જઇ શકાય છે. તે સાથે હૃદયની મધુરતા, કામળતા ઇત્યાદિને પ્રફુલ્લ કરનારા પ્રયાગા અનુભવમાં લાવે છે કે જેથી કરી સર્વ મનુષ્યને પાતાના અધુ સમાન લેખી તેના ઉદયને વિચાર અને પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે. સાંપ્રતકાળના શિક્ષણમાં જો કે કેટલાએક દાષા જોવામાં આવે છે, પણ તેના શુદ્ધ સ્વરૂપમાં એ દોષો ટકી શક્તા નથી, એ નિ:સ ંશય છે; તેનુ થ્રુ કારણ છે, એના જે વિચાર કરવામાં આવે તે એટલું સમજાશે કે, તેમાં સનાતન સિદ્ધ મોદા સમજાવવામાં આવતી નથી, એજ છે; તેનેજ વિદ્વાના શિક્ષણનું શુદ્ધ સ્વરૂપ કહેતા નથી. તે દોષને લઇને કેટલાએક યુવકે અસ્ખલિતપણે ઉન્માગે ચાલ્યા જાય છે. અને બીજી ખાજુ તેનુ અવલેાકન કરી પુરાણા વિચારના કેટલા એક પ્રોઢપુરૂષો શિક્ષણના બધા સ્વરૂપને દૂષિત ગણી કાઢે છે. આ પ્રસ`ગે કહેવુ જોઇએ કે, શિક્ષણના સર્વસ્વ રૂપને દૂષિત ગણુનારા તે પુરાણા પુરૂષા માટી ભુલ કરે છે. જેથી તેઓ આખા જૈન સમાજના ઊત્કર્ષને અટકાવનારા થઇ પડે છે. તેઓ શુદ્ધ સ્વરૂપને સમજતાં નથી, અને નવીન કેળવાએલા યુવકે ના તે કર્તવ્યને પ્રભાવ જાણતા નથી, તેથી તેમની નવીન વર્ગ તરફ ઉપેક્ષા સર્વદા રહ્યા કરે છે. તેઓએ હવે સમજવું જોઇએ કે, શિક્ષણના શુદ્ધ સ્વરૂપને સંપાદન કરનારા નવીન યુવકેાને શિક્ષસુની જે સામગ્રી પૂરી પાડવામાં આવે છે, તે સામગ્રી સમાજના અનેક કલ્યાણુાને સાધનારી થયા વગર રહેતી નથી. શિક્ષણનું શુદ્ધ સ્વરૂપ જ્યારે પૂર્ણ વિકાસ પામે છે, ત્યારે તે યુવકા ધર્મ, શ્રદ્ધા, જ્ઞાન અને વ્યવહારના માર્ગની અંદર ઉત્તમ પ્રકારના પ્રકાશ પાડી શકે છે અને તેએ ન્યાયાધીશેા, ધારાશાસ્ત્રીએ, માટા હાદેદાર, શિક્ષક અને ઉચ્ચ વ્યાપારીએ બનવાને સમર્થ થઈ કામની સ પ્રકારની ઉન્નતિ સાધવાને સમર્થ થઇ શકે છે. શિક્ષણુનું શુદ્ધ સ્વરૂપ હૃદયને કેળવે છે અને તેમાં તે શ્રદ્ધા, આજ્ઞાકારિત્વ, નિશ્ચય અને સદ્રાસના પેદા કરે છે, ચારિત્રના ઉચ્ચ ગુણા પ્રગટાવે છે, ગૃહવ્યાપાર અને પુરૂષાર્થના અધિષ્ટાયક બનાવે છે, પદાર્થ વિજ્ઞાન આદિના શિક્ષણથી કેવળ જડના સ ંઘાત તથા સ ંયેાગથી બનતા વિશ્વ અને વિશ્વવ્યાપાર ઉપર સારૂં અજવાળું પાડે છે. તેમજ આ સ જડ પરમાણુના -
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531218 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 019 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1921 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |