Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યથાવલેકન. ૪ “શ્રીમાળી વાણુઓના જ્ઞાતિભેદ.” ઉપરનો ગ્રંથ અમોને અભિપ્રાય માટે ભેટ મળેલ છે. આ ગ્રંથ વણક કેમની ઉત્પત્તિ માટે ઐતિહાસિક દષ્ટિએ લખાયેલું છે. ઈતિહાસિક સપ્રમાણુ આધારોથી સધન થયેલી હકીકત ઘણે ભાગે સત્ય મનાય છે. આ ગ્રંથ લખવાનો હેતુ લાડવા શ્રીમાળી વણીક કોમ સામે થતા આક્ષેપ દૂર કરી તે પણ શ્રીમાળીના પેટા વિભાગ તરીકે બતાવવાનું છે. છતાં પણ લેખક અને પ્રકાશકે અનેક પ્રમાણેથી વણક જ્ઞાતિઓની પરિસ્થિતિ ઉપર પ્રકાશ સારે પાડી છે. વૃદ્ધ શાખા-લઘુ શાખા તેજ દશા વિશા શ્રીમાલી જ્ઞાતિઓ છે એમ આ ગ્રંથમાં અનુમાનથી જણાવવામાં આવે છે. તે અનુમાન માટે બીજા પ્રાચીન લેખ ગ્રંથ વગેરેના વધારે પુરાવાની જરૂર છે. લાડવા શ્રીમાળીની ઉત્પત્તિ દશા વીશામાંથી થઈ છે તેઓ લાટ દેશમાંથી આવેલ જેથી લાડવા શ્રીમાળી કહેવાય છે. તેમ બીજા વર્ણમાંથી બનેલી નથી એ શ્રીમાળી કોમના છે તે હકીકત શીલાલેખોના પ્રમાણે આપી આ ગ્રંથમાં સિદ્ધ કરવામાં આવી છે. તો તેની સાથે ખાવા ખવરાવવા અને વધારામાં કહીયે તે એક ધર્મ પાળનાર તરીકે દીકરી લેવા દેવા સંબંધ કરે તે અયોગ્ય નથી. જુદા જુદા જ્ઞાતિભેદને લઈ વ્યવહાર એક બીજાને બંધ થવાને લઈને નાની નાની જ્ઞાતિએને ઘણું હાની થઈ છે તે આ જમાનામાં ચાલી શકે તેવું નથી. જેથી એક ધર્મ પાળનાર શ્રીમાળી, ઓશવાળ, પોરવાડ વગેરે ગમે તે વણીક કેમ હોય તેની એકયતા વધારામાં (તે મળી જવામાંજ) ધર્મની, કેમની, દેશની આબાદિ છે.
આ ગ્રંથના લેખક વિશા દશાશ્રીમાળી જ્ઞાતિઓને નાશના મોઢામાંથી ઉગારવા માટે વિધવા વિવાહનો ચાલ કરવાની (બંને જ્ઞાતિઓને) સુચના કરે છે, પરંતુ અમે તે વાત માની શકતા નથી. જ્ઞાતિઓની હાનિ અટકાવવા માટે તે એક ધર્મ પાળનારી વણીક કેઈપણ જ્ઞાતિ એકઠી મળી જાય, ખાવા ખવરાવવા દીકરી લેવા દેવાને વ્યવહાર શરૂ કરી દે, કન્યાવિક્રય, બાળલગ્ન, વૃદ્ધાવિવાહ વગેરે અટકાવે વ્યવહારિક રીત રીવાજ વગેરેમાંથી ખર્ચો ઓછો કરી નાખે, સંપ રાખે અને જ્ઞાતિમાંથી ગરીબાઈ દુર કરવા ઉપાયો છે અને દરેક જ્ઞાતિ બંધુની ઉન્નતિ કેમ થાય તેને માટે કાળજી રાખે તોજ હાનિ થતી અટકે, સિવાય બીજા ઉપાયો હઈ શકેજ નહીં. સાંસારિક ( વ્યવહારના ) બંધારણે જેમ સરલ, ઉદાર, ઓછા ખરચાળું તેમ તેમ જ્ઞાતિઓ લાંબા કાળ સુધી ટકી શકે છે. જેથી જ્ઞાતિઓની હાનિ થતી અટકાવવા ઉપરના ઉપાય યોગ્ય છે એમ અમારો અભિપ્રાય છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531217 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 019 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1921 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |