________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આચાર્ય શ્રીમદ્દ હીરવિજયસૂરિજી અને જયંતી. ઇ ઉદયમાં આવેલાં કર્મો સમભાવ પૂર્વક મારે ભેગવવાં. એજ મારો ધર્મ છે. આ રોગોથી ભરેલા અને વિનેશ્વર શરીરને માટે અનેક પ્રકારનાં પાપવાળાં કાર્યો કરવાં, એ મને વ્યાજબી લાગતું નથી.’
વિધિ– અપવાદને જાણનારા શ્રાવકેએ સૂરિજીને કેટલાંક શાસ્ત્રીય પ્રમાણે આપી એમ ઠસાવવા પ્રયત્ન કર્યો કે-અપવાદ માગે આપના જેવા શાસન પ્રભાવક ગમછના નાયક સૂરીશ્વરને માટે રોગ નિવાણાર્થ કંઈ દોષ સેવવો પડે, તો તે શાસ્ત્રયુક્ત જ છે; પરન્તુ સૂરિજીએ તેમનું માન્યું જ નહિ. સૂરિજી આ અપવાદ માર્ગથી અજાણ્યા નહિ હતા. તેઓ શાસ્ત્રોના પારગામી હતા, ગીતાર્થ હતા અને મહાન અનુભવી હતા. એટલે તેમનાથી આ હકીકત અજાણી હતી; છતાં તેઓ સખ્ત નિષેધ કરતા હતા, એનું કારણ એજ હતું કે, તેઓના સમજવામાં ચોક્કસ આવ્યું હતું કે “હવે મારું આયુષ્ય અ૫ છેહવે તે માટે બીજાં બાહ્ય ઉપચારો ઔષધ કરતાં ધમઔષધિનું સેવનજ વિશેષતયા કરવું જોઈએ. થેડી જિંદગીને માટે એવા આરંભ-સમારંભવાળી દવાઓ કરવાની શી જરૂર છે.' બસ, આજ કારણથી તેઓ શ્રાવકને નિષેધજ કરતા રહ્યા. શ્રાવકોને બહુ દુ:ખ થયું. તેઓ ઉપવાસ કરીને બેસી ગયા. “સૂરિજી દવા નહિ કરવા દે, તે અમે તે કઈ ભેજન કરવાના નથી.” આ નિયમ કરીને બેસી ગયા. ગઇષભદાસ કવિ તે ત્યાં સુધી કહે છે કે–સૂરિજીએ દવા નહિ કરવા દેવાથી જેમ ગૃહસ્થ ઉપવાસ કરીને બેસી ગયા, તેમ કેટલીક બાઈઓએ તો પોતાનાં બાળકને ધવરાવવા પણ બંધ કર્યો. આખા ગામમાં હાહા મચી ગઈ. સૂરિજીના શિષ્યોને પણ બહુ લાગી આવ્યું. સામવિજયજીએ સૂરિજીને સમજાવતાં કહ્યું- “ મહારાજ ! આમ કરવાથી શ્રાવકેનાં મન સ્થિર રહેશે નહિ. જેમ આપ દવા કરવાની ના પાડે છે, તેમ શ્રાવકે અને શ્રાવિકાઓ નહિ ખાવા-પીવાની હઠ લઈને બેસી ગયાં છે; માટે આપે સંઘના માનની ખાતર પણ દવા કરવાની “હા” પાડવી જરૂરની છે. પૂર્વ ઋષિએ પણ રોગે ઉપસ્થિત થતાં ઔષધોપચાર કરેલ છે એ વાત આપનાથી અજાણું નથી. ભલે શુદ્ધ અને થોડું આષધ થાય, પરંતુ કંઈક તો આપ ટ આપવી જ જોઈએ.
સામવિજયજીના વિશેષ આગ્રહથી પિતાની ઈચ્છા વિરૂદ્ધ પણું સુરિજીએ દવા કરવાની છૂટ આપી. સંઘ ઘણો ખુશી થી સ્ત્રિઓ બાળકને ધવરાવવા લાગી. સારા દક્ષ વેવે વિવેકપૂર્વક દવા શરૂ કરી અને દિવસે દિવસે વ્યાધિમાં કંઈક ઘટાડો થવા લાગ્યો. પરન્તુ શરીરશક્તિ એવી નજ થઈ કે જેથી તેઓ સુખે સમાધિ-જ્ઞાનધ્યાન–ક્રિયામાં તત્પર રહી શકે.
હીરવિજયસૂરિના પ્રધાનશિષ્ય અને તેમના પાટના અધિકારી વિજયસેનસૂરિ
For Private And Personal Use Only