________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૨૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
અને પછી નાહક જીંદગીને દોષ આપે છે. માણસ આ પ્રમાણે પોતે શરૂઆતથી ખરાબ ટેવ પાડે અને પછી પસ્તાય છે. બીજાને માન આપો એટલે આપોઆપ તમને પોતાને માન મળ્યું જ સમજે. સીધે પ્રમાણિક રસ્તે ચાલે, દૃઢ વર્તન રાખે, અને દાખલાથીજ (બેલવાથી નહીં) બીજાને દોરે, એટલે આપોઆપ સુખ મેળવશે, અને શ્રદ્ધાવાન બનશે. સત્ય છોડવાને બદલે મેત પસંદ કરે, નબળાઈ ન જણાય તેટલે દરજજે માયાળુપણું રાખો. શત્રુ, મિત્ર તરફ સમતા રાખે એટલે પોતાની મેળે આણ પુરૂષમાં ખપશે. અરે ! આ દુનિઆજ સ્વર્ગ બની રહેશે, અને તમે પોતે દેવી સુખ અનુભવશે.
તમારા અંતરાત્મા જે સૂચના આપે તે પ્રમાણે વર્તો. અને તે જ પ્રમાણે શુદ્ધ દાનતથી બીજાએ તેમના અંત:કરણની સૂચના મુજબ યથાર્થ વર્તે તેને પણ માન આપે, પછી ભલે તેમને અંતરાત્મા તમને જે સંમત નથી તેવી સુચના આપતો હોય. માણસની એક નબળાઈ એ છે કે, જ્યારે પોતે પોતાના અભિપ્રાયને દૃઢરીતે વળગી રહે છે, ત્યારે બીજાના અભિપ્રાયને તે માન આપતા નથી. આપણને જે વાજબી લાગે તે પ્રમાણે વર્તવા આપણે સ્વતંત્ર છીએ, તેમ દલીલથી આપણે અભિપ્રાય બીજાને ઠસાવવા યત્ન કરે એ વ્યાજબી છે. પણ તેમ કર્યો છતાં પણ બીજાઓને તે ન સમજાય, તે તેમના અભિપ્રાયને વળગી રહેવા પુરતી છૂટ છે, અને તેમ વળગે તે તેમાં તમારે તેના ઉપર ટીકા કરવાનો કે આડા આવવાને હક નથી. અરસ પરસના અભિપ્રાય તદન વિરૂદ્ધ હાય, તોપણ અરસપરસના માનમાં જરાપણ ફેર ન પડે, એવું વર્તન રાખનારા, માત્ર દેખાવ ખાતર નહીં, પણ ખરા અંત:કરણપૂર્વક આચરનારને જ સમજુ ગણવા જોઈએ.
જે આ દુનિયાના બધા વ્યવહારો સુખમય થાય એમ ઇચ્છતા હો, તો આપણે જેમ આપણી મરજી, ઈચ્છા-અભિપ્રાયને વળગી રહેવા સતંત્ર છીએ, તેવીજ રીતે બીજાઓને તેમના અભિપ્રાય પ્રમાણે વર્તવા સ્વતંત્રતા સ્વીકારો એટલું જ નહી પણ તેવાને માન આપતાં શીખો. જે આપણે મજબુતી અને મનુષ્યત્વ જાળવવું હોય, તો મોટા મનના થાઓ. જે સુખથી દુનિયાના વ્યવહારો નિભાવવા હોય, તે અને જીંદગીનાં દુખ દૂર કરવાં હોય તે, આપણું સ્વભાવને તાબે રાખતાં શીખો.
દુઃખ અથવા આતના વખતે માણસો પડે છે, અને કુટે છે, વાળ તેડી નાંખે છે, પછાડીઓ ખાય છે! શું કારણ? “ માત્ર પિતાના મનને પિતે કબજે રાખવા જેટલું જ્ઞાન અથવા સમજણ ધરાવતા નથી. '' જે, માણસ સંતોષી બનતાં શીખે, પિતે તેઓને પિતાના નેકર બનાવી શેઠ રહે તે, શું તેઓની તાકાદ છે કે તે સ્વાર થઈ માણસને પજવે ? કદી બને નહીં. લગામ
For Private And Personal Use Only