Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. વિષય વાસના કરવામાં નથી આવ્યો, પરંતુ તેને સંબંધ ઉચ્ચ આધ્યાત્મિક સામ્રા
જ્યની સાથે પણ છે કે જ્યાં આગળ અધિક પ્રબળ, સૂક્ષ્મ અને ગુપ્ત રૂપથી નાશકારક અને હાનિકારક ઈચ્છાઓ સભ્ય અને શિક્ષિત પુરૂષને આધીન બનાવે છે અને તેઓના આત્માને એ સુંદરતા અને પવિત્રતાથી વંચિત કરી મુકે છે કે જેનો પ્રકાશ હર્ષ અને આનંદના કારણ રૂપ છે.
સંસારમાં જેટલું દુઃખ છે તે સર્વનું કારણ સ્વાર્થ છે” એ વાતનો ઈન્કાર ભાગ્યે જ કઈ કરે તેમ છે, પરંતુ સૈા કેઈને એક પ્રકારનો એ આત્મઘાતી ભ્રમ રહેલો છે કે તે સ્વાર્થ પિતાને નહિ પણ બીજાઓને છે. તમારા દુઃખનું કારણ તમારે પોતાના સ્વાર્થ છે એ વાતને જ્યારે તમે સ્વીકાર કરવા લાગશે ત્યારે તમે સ્વર્ગના દ્વારથી દૂર નહિ રહો; પરંતુ જ્યાં સુધી તમને એ વિશ્વાસ છે કે બીજાના સ્વાર્થની ખાતર તમારે દુ:ખ ઉઠાવવું પડે છે ત્યાં સુધી તમે તમારા પિતાના બનાવેલા નરકાગારમાં પડ્યા રહેશો. ' સાચાં સુખની અવસ્થા એ છે કે જે અવસ્થાને આનંદ અને શાંતિ કહેવામાં આવે છે અને જે અવરથામાં કોઈ પણ પ્રકારની ઈચ્છાનો અભાવ હોય છે. ઈચ્છાઓની પૂર્તિથી જ સંતોષ અથવા સુખ પ્રાપ્ત થાય છે તે ક્ષણિક અને કાલ્પનિક હોય છે અને તેનાથી ઈચ્છાની પૂર્તિ માટે વધારે તિવ્ર ઈચ્છા ઉદ્દભવે છે. સમુદ્રની માફક ઈચ્છાની કોઈ સીમા નથી. જેમ જેમ આપણે તેની પૂર્તિ કરતા જઈએ છીએ તેમ તેમ તે વધતી જાય છે. હમેશાં ઇચ્છા પિતાના સેવકેની સેવા ચાહ્યા કરે છે. તેની કદિ પણ તૃપ્તિ થતી નથી. એટલે સુધી કે તેઓ શારીરિક વ્યાધિઓ તેમજ માનસિક વેદનાઓથી પીડાય છે અને દુ:ખ તથા વિપત્તિની અગ્નિમાં જઈ પડે છે. ઈચ્છા એક નરકાગાર સમાન છે જેમાં સર્વ પ્રકારનાં દુ:ખો અને કો એ જમાવટ કરી લીધી છે. ઈચ્છાઓનો ત્યાગ કરવા માત્રથી જ સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ સુલભ બને છે અને ત્યાં વસનારને સર્વ પ્રકારનાં સુખો ઉપલબ્ધ થાય છે. એ વાત નિર્વિવાદ છે.
અંતરંગ અવસ્થાએજ સ્વર્ગ અને નરક છે. જે તમે કેવળ સ્વાર્થ સાધવામાં લાગ્યા રહેશે અને ઈદ્રિયોના દાસ બની રહેશે તે તમે નરકમાં પડશે. પરંતુ તમે સ્વાર્થનો ત્યાગ કરીને જ્ઞાનની એ અવસ્થા પ્રાપ્ત કરશે કે જેની અંદર મન અને ઇંદ્રિયને બિલકુલ વશ કરી લેવામાં આવે છે અને કપાય તથા વાસનાઓ સર્વથા મંદ બની જાય છે તો તમે સ્વર્ગમાં પ્રવેશ કરશે. સ્વાર્થ સાધવામાં મનુષ્ય અન્ય બની જાય છે. તેમાં વિચાર અને વિવેક બિકુલ રહેતા નથી. જેને લઈને તેને વસ્તુનું યથાર્થ જ્ઞાન પણ થતું નથી. એ કારણથી તે હંમેશાં દુ:ખ અને વિપત્તિમાંજ ગ્રસિની રહે છે સમ્યગ દર્શન, સમ્યગ જ્ઞાન અને નિષ્પક્ષ ભાવ એ સર્વને સંબંધ દેવી અવસ્થાની સાથે રહેલો છે. એ દિવ્ય જ્ઞાન તમે જેટલા પ્રમાણમાં સમજી શકશો
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531207 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 05 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1920 |
| Total Pages | 58 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |