Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નિષ્ફલતામાં સફલતા,
૨૦૯
થઈ ગઈ કે સઘળાં લાકડાં છુટા પડી ગયા અને કયાંના ક્યાં તણાઈ ગયા. આ પ્રમાણે તે કાર્યમાં સફલતા મળી નહિ, પરંતુ એ નિષ્ફળતામાંથી અજાયબીભરેલી સફલતા નિપન્ન થઈ હતી. સમુદ્ર ઉપર કાર્ય કરનારાઓએ તે ખબર સાંભળીને દરેક જગ્યાએ માણસને લખ્યું કે જ્યાં જ્યાં એ લાકડાંઓ જાય તેની ખબર તુરત તેઓને પોંચાડવી. આનું પરિણામ એ આવ્યું કે સમુદ્ર પર કામ કરનારા લોકોને એક અગત્યનાં જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. તેઓના જાણવામાં આવ્યું કે તેફાન આવ્યા પછી સમુદ્રમાં પાણીનો પ્રવાહ કયી તરફ વળે છે, કેટલા જેથી સમુદ્રમાં મોજાં ઉછળે છે, અને કયાં સુધી પાણીનું વહન ચાલે છે. આ પ્રકારનાં જ્ઞાનથી દુનિયાને મહાન લાભ થયે હતે.
એવાં અનેક ઉદાહરણ આપી શકાય એમ છે કે જેમાં ઈસિત કાર્યમાં સફલતા ન મળી હોય, પરંતુ તેનાથી બીજાં ઘણાં કાર્યો કરવામાં આવ્યાં હોય, રસાયણ બનાવનારા લોકોને એવી ધૂન લાગી હતી કે કોઈ પણ ક્રિયાથી ત્રાંબામાંથી
નું બનાવવું. એ ઉદ્યોગ કરવામાં હજારો વર્ષ વ્યતીત થઈ ગયા. તે પણ ત્રાંબામાંથી સેનું બનાવવામાં કેઈને સફળતા મળી નહિ, પરંતુ એ ઉદ્યોગનું એક અગત્યનું પરિણામ એ આવ્યું છે કે આજકાલ રસાયણશાસ્ત્ર ઘણું ઉન્નત દશાએ પહોંચ્યું છે અને તેની સહાય વડે અનેક કામ કરવામાં આવ્યા છે. આ સંબંધી વધારે ઉદાહરણ ન આપતાં હવે એટલું બતાવવું જરૂરનું છે કે પ્રકૃતિના નિયમાનુસાર એક કાર્યમાં નિષ્ફળતા એટલા માટે જ મળે છે કે તે નિલતામાંથી બીજી મહાન સફલતા નિપન્ન થવાની હૈય છે. આ ઉપરથી મનુષ્ય શાંતિ અને સંતોષ રાખવા જોઈએ. કદાચ કોઈ કાર્ય આપણી ઇચ્છાનુસાર ન થાય તો તેથી અધીર ન બનતાં હમેશાં ધર્ય રાખવું જોઈએ, કારણ કે તે કાર્ય કદાચ ન થાય તે પણ તેનાથી કિઈ બીજું મહાન કાર્ય જરૂર થશેજ. મનુષ્ય કદાપિ નિરાશ બનવું જોઈએ નહિ. માત્ર ઉદ્યોગમાં જ મગ્ન રહેવું જોઈએ. જો કે ઉદ્યોગ કદિ પણ નિષ્ફલ જતો નથી તે પણ ફળની ચિંતા કર્યા વગર પ્રત્યેક મનુષ્ય નિષ્કામ ઉદ્યોગ કરવા તરફ વૃત્તિ રાખવી જોઈએ, કેમકે
“कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन " કેટલીક વખત નિષ્ફલતા આપણું જીવનમાં મહાન પરિવર્તન ઉત્પન્ન કરે છે. આપણને બહાનાં કાર્યોમાંથી પસાર કરી મોટાં કાર્યો તરફ દોરે છે. એ કાર્ય કરવામાં કદાચ આપણને ધનની પ્રાતિ ન થાય અને યશ ન મળે એ સંભવિત છે, પરંતુ એટલું તે ચોક્કસ છે કે આપણું માનસિક તથા આત્મિક શકિતઓનો એટલે બધે વિકાસ થઈ જાય છે કે આપણું ભાવી જીવન સુધરી જાય છે. આપણને જે કાંઈ મળે છે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531199 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 017 Ank 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1919 |
| Total Pages | 32 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |