________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રાચીન અને નવીન ભાવનાનું સંધર્ષણ.
પછી પૂજું હું માત શારદા છે સાચી વિધાય, સાચી વિદ્યામાં સુખ સાચું હૈડું જ્યાં હરખાય; કાચીમાં સુખ કાચું રે મેળવવા નથી મારી મતિ–દિવાલીને ૨ પ્રેમે લેખ લખું હદપટ પર નમી પ્રથમ ગણરાય, પ્રભુ ભક્તિના ભાવે પેખી દિલમાં સુખ દેખાય, અમુલ્ય લાભ આ લેશે રે હશે જે કોઈ જેગી જતી–દિવાલીને ૩ વિધવિધ પ્રાણાયામ કરી કરૂં નાદાનું સંધાન, કુટ ફટકા કેરા ઠામે ગાઉં અનડદ ગાન; ગમ જાણે આ જ્ઞાની રે ગમારની પહેચે ન ગતિ–દિવાલીને ૪ ભાતભાતનાં કરૂં ભેજની ખાં સાધન રૂપ સુખધામ, પીરસું હારા પ્રેમી જનને બેસે નહિ બદામ, સાધન તો છે સહેલું રે ક્ષેમ સદા–નથી સ્વ૫ ક્ષતિ–દિવાલીને પ જે દિન થાય ભજન ભાગવતનું દિવાળીનો એ દિન, જે દિન થાય નહિ જીન સ્મરણ છે દિન તો છિન્નભિન્ન અછત પ્રભુની નૈતિમતા સે પહલી આવી નિહાલિ-તી-દિવાલીને ૬
લેખક–પં. અછતસાગર.
પ્રાચીન અને નવીન ભાવનાનું સંઘર્ષણ.
શ્રદ્ધા અને વિચારસ્વતંત્રતા એ પ્રાચીન અને અર્વાચીન ભાવનાના બે જુદાં સ્વરૂપ છે. પ્રાચીન કાળમાં શ્રદ્ધાને જ આગળ કરી દરેક કાર્યો આપવામાં આવતા હતા અને વિચાર તંત્રતાને પૈણુપદ અપાતું હતુંકેમકે તે વખતે તે કાળના મનુષ્ય પશ્ચિમના સંઘદનમાં આવ્યા નહોતા. હાલમાં વિચારસ્વતંત્રતાનું સૂત્ર નવયુવકોના અંતઃકરણના વજ પટ ઉપર પ્રત્યેક સ્થળે આલેખાયું દષ્ટિગોચર થાય છે. પરંતુ વિચારસ્વતંત્રતા અને વિચારસ્વછંદતાને ભેદ કળી શકવાની ખામીને લીધે ચક્કસ પ્રકારનું કલેશમય વાતાવરણ ઉત્પન્ન થયેલું જોવાય છે. વિચારસ્વતત્રતા અઢા મૂલક હોય તેજ તે પ્રશસ્ય ગણાય છે. એ તે સિદ્ધ છે કે મનુષ્યને કહા ન હોય તો એની પ્રવૃત્તિ સંભવી શકે જ નહિ. અમુક પદાર્થ અમુક પ્રકારને વસ્તુતઃ છે એમ માનીનેજ-અને શ્રદ્ધા પૂર્વકજ-મનુષ્ય સર્વ ૦૫વહારમાં ફરે છે અને
૧ દિને ગણના અધિપતિ આત્મા.
For Private And Personal Use Only
