________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મારવાડમાં કેળવણીના ઉગતા સૂર્ય .
મારવાડ શુષ્ક પ્રદેશ છે, વિદ્યાથી પણ વિહીન છે.એટલે વધુ ભાગ કેળવણીમાં પછાત છે. પરંતુ પૈસાપાત્ર છે. ચેાગ્ય માર્ગે દોરવી પૈસાના સદ્વ્યય કરવાની સૂચના અને ઉપદેશની ખામીને લઇને અહિંના વર્ગ નાતવા વિગેરે ખાટા ખર્ચામાં અઢલક નાણું ખેંચનારા થઇ ગયે છે. સવ કાર્યને વિદ્વિત છે કે બીન કેળવાયેલ મારવાડીને, પૂર્જાઓનાં ઘી ચઢાવવામાં અને નાતવરા આદિનાં ખર્ચોમાં અઢળક નાણુ ખેંચી જતા જોઇ આપણને આશ્ચર્યમાં ગરકાવ થઇ જવુ પડે છે. આપણે માર વાડી સમૃત્યુ પોતાના અંગને માટે ખર્ચ ર્રાહ કરતાં ધર્મને નામે ખર્ચ કરવાને પછાત પડે તેવા નથી. અને તેથી જ કહેવુ પડે છે કે જો તેને ચાલુ જમાનાને ઓળખાવીને જરૂરતા સમજાવી શકાય અને તે જરૂરતાનાં માગે પૈસા ખ ચવાને દોરવવામાં આવે તે આ પ્રદેશ કાઈ રીતે બીજા દેશેા કરતાં પછાત પડે તેવે! નથી. એવુ' મહારાજશ્રીનાં મારવાડમાં ચાલતા પ્રયત્નથી સાફ જોવાયુ છે.
૨૯
મારવાડમાં સાધુઓના વિહાર મજ એ છે. જો કે મારવાડી સમાજ રૂપી જમીન ફૂલ૬૧ છે, છતાં પણ સાધુ મુનિરાજ રૂપી ચેાગ્ય કૃષ્ટીકારાના પદાપણથી ખડાયા વિના તેમાં ધર્મના ચેગ્ય ખીજો વવાયા વિના અને ઉપદેશ રૂપી વાર્તારસિંચન વિના ધાર્મિક દૃષ્ટીએ વેરાન સ્થિતિમાં પડયે છે અને હાલમાં સાખીત કરી દેવાયુ છે કે આવા પ્રદેશમાં આહાર-પાણી-વિહાર વિગેરેની અડચણાને પણ સહન કરીને મુનિરાજશ્રી વલ્લભવિજયજી મહારાજે થાડા મહિના માત્રનાં ઉપદેશ વાર્તારસંચનથી કેટલુ’એક ફૂલ ઉપાન કરાવ્યુ` છે. એ એક સદ્દભાગ્યની વાત છે કે આપણા મુનિરાજોનું લક્ષ કેળવણી પ્રચારની પ્રવૃત્તિની આવશ્યકતા તરફ દોરવાયુ છે. આ દિશા તરફ વલણ કરવાનું પહેલું માન પશુ ઉકત મુનિરાજ અને તેમના વિદ્વાન શિષ્યવર્ગ નેજ ઘટે છે; કારણ કે આજ સુધીમાં તેમનાં વિદ્યાપ્રચારમાટેનાં ઘણાં પ્રવાસે જાહેર છે.
For Private And Personal Use Only
મુનિરાજ શ્રીવલ્લભવિજયજીનું પંજાબ તરફનાં પ્રવાસ દરમ્યાન મારવાડમાં પધારવું' થયું. સાદડીના રસ ધની બે દિવસ માટે વિનંતી થવાથી સાદડીમાં પધાર્યા. તેમનું ચામાસુ બિકાનેર થવા વકી હતી; કારણકે બીકાનેરનાં સંધનો વિનતી છેવ ટનાં ચાર પાંચ વર્ષથી ચાલુ હતી. અને સહુ કાઇ ધારતુ હતું કે આવા શુષ્ક, અજ્ઞાન અને સાધુઓને યેાગ્ય આહાર વિહારની અડચણવાળા પ્રદેશમાં આવા મહાત્માનું ચામાસું યા સ્થિરતા કયા સદ્ભાગ્યથી સાંભવી શકે, તેમાં પણ બીકાનેરના શ્રાવકે અને અગ્રગણ્ય શેઠીયાઓની તીવ્ર ઈચ્છા હતી મહારાજ સાહેમ ચાતુર્માસ બીકાનેર કરે તે એક એવું ચિરસ્થાયી કામ કરી બતાવવું કે જે આખી જૈન આલમને નમુના રૂપ થઇ પડે. આટલા ખાતર કેટલાએક તેા કલકતા વિગેરેથી પેાતાનાં કામથી ફારેગ થઇ બીકાનેર આવી ગયા હતા. પરંતુ સાદડીના સંઘની દીનતા પૂર્વક વિનંતી, મહારાજ સાહેબની આવા અજ્ઞાનમય પ્રદેશમાં ગમે તે ભાગે