________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન સાહિત્યને પ્રચાર કયા ધોરણે કરવું જોઇએ? ર૮૭ દિરની પ્રતિષ્ઠા અને અન્ય શુભ કાર્યો પણ આની મદદથી થઈ શકે છે. આ અનુ
ગના અભ્યાસથી માણસની બુદ્ધિ ઘણું ગીલે છે, તેના જ્ઞાનથી આનંદ મળે છે અને તે (જ્ઞાન) કેઈ અપેક્ષાએ વિરાગનું કારણ પણ બને છે.
ચરણકરણાનુગમાં સાધુ અને શ્રાવકોએ પોતપોતાના ધર્મે કેવી રીતે પાળવા જોઈએ? તેનું સ્વરૂપ બતાવવામાં આવ્યું છે, અને તે જાણુવાથી તે બન્ને પ્રકારની વ્યક્તિઓ સૈ સની ફરજમાં સ્થિર થાય છે અને તેઓ જગતનું અનેક રીતે કલ્યાણ કરી પિતાનું જીવન અનુકરણીય બનાવી મહાપુરૂષોની સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
ધર્મકથાનુયોગમાં પૂર્વે થઈ ગયેલા ઉત્તમ પુરૂષ તથા જીરનાં ચરિત્ર આવે છે. તેને સાંભળવાથી, વાંચવાથી તથા તે સંબંધી સ્થિર ચિત્તે વિચાર કરવાથી મનુષ્ય સદાચારી બને છે તથા શાંતિ અનુભવે છે અને તે તે મનુષ્ય ઉપર બહુ માન પ્રકટ થાય છે. વળી તેના જેવા મનુષ્ય આ જગત્માં જે જે અંશે જેવામાં આવે છે તેના પ્રત્યે તે અત્યંત રાગ ધરાવે છે. આથી ગુણાનુરાગ પ્રકટે છે અને તેમ થવાથી પોતામાં ગુણે વધતા જાય છે અને દેશ ઘટતા જાય છે. એ પ્રકારે મહાન લાભ પ્રાપ્ત થાય છે. - હવે જે અનુયાગનાં જ્ઞાનથી મનુષ્યને આત્મા સંબંધી ઘણું જાણવાનું મળે છે અને જેથી તે સંસારબંધનથી શીઘ્ર મુક્ત થઈ શકે છે તે દ્રવ્યાનુયોગ છે. આમાં આત્મા કર્મથી કેમ મુક્ત થઈ શકે છે? કેમ લિપ્ત થાય છે? કર્મના કેવા કેવા પ્રકારો છે? જીવની ભિન્ન ભિન્ન સ્થિતિએ શું શું કારણેથી થાય છે? તેનું અનેક રીતિએ એવું સૂમ વર્ણન આપવામાં આવ્યું છે કે તેના લક્ષપૂર્વક અભ્યાસથી સહદય અભ્યાસી સાનંદાશ્ચર્ય પામે છે, શ્રદ્ધાળુ બને છે અને તેના પ્રણેતા તીર્થકરાદિ મહાપુરૂષ તથા તેમનાં વચને ઉપર તેને સચોટ શ્રદ્ધા બેસે છે. એટલે આ અનુગનાં જ્ઞાનનો જેમ વિશેષ પ્રસાર થાય તેવા ઉપાયે યે જવા એ બહુ છવા છે.
આ ચારે પ્રકારનાં જૈન સાહિત્યને પ્રચાર કરવા અર્થે એ કરવું જરૂરનું છે કે તેવા ત્રથાના ભિન્ન ભિન્ન ભાષામાં તરજુમા કરી તેને વિનામૂલ્ય કે અલ્પ મૂહયે જેમ બને તેમ સર્વ દેશોમાં ફેલાવો કરવો જોઈએ. તે સાહિત્યને અમુક એક બે ભાષામાં છુપાવી–ગંધી રાખવાથી તે ઘણાઓના જાણવામાં આવી શકતું નથી. તેનું પરિણામ એ આવે છે કે તે જ્ઞાનનું અસ્તિત્વ ક્રમે ક્રમે ઘટતું જાય છે. જ્યારે તેને પ્રકાશમાં લાવવાથી અને ભિન્ન ભિન્ન ધર્મોને અનેક જિજ્ઞાસુ અનુયાયીઓ તેને લાભ લે તેમ કરવાથી તેમાં રહેલી ખુબીઓ જગત્ સમજે છે અને વિચાર દ્વારા તે તેના તરફ વળે છે-તેના ઉપર પ્રીતિ ધરાવે છે. આથી તેઓ વિચાર ન બનતાં
For Private And Personal Use Only