________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રપ૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. હશે તેમજ દરેક ક્ષેત્રે સારી રીતે ચાલી શકે તે નક્કી છે, છતાં મૂળ અને પાયાની દરકાર વગર આખા મહેલને સંભાળ કે વ્યવસ્થા કરવી તે કેટલો વખત તેવી રીતે ચાલી શકશે તે વિચાર કરવા જેવું છે.
- જ્યારે આપણે આ માર્ગને વિચાર કરતા નથી, તે ખાતાને મદદ કરવાની કે તેમાં દ્રવ્ય ખર્ચવાની ઈચ્છા થતી નથી, ત્યારે આપણે હવે એક બીજી હકીકત ઉપર વિચાર કરીએ.
અત્યારે મનુષ્ય ઉન્નતિ કરવા માટે સમય ખરેખર જ્યાં વતે છે, કે જેની ઉન્નતિથી જ ધર્મની ઉન્નતિ થઈ શકે છે, તે છતાં આપણે આપણું જૈન બંધુએની પ્રથમ ઉન્નતિની જરૂરીયાત છતાં, નહીં જરૂરીયાત કે ઓછી જરૂરીયાત જ્યાં હોય ત્યાં તે સ્થળે આપણે માત્ર દેરાસરે નવાં બનાવી પ્રતિષ્ઠા કરી તેમાં તેમજ તેને લગતા આરતિ, પૂજા, આંગી વગેરેના કાર્યો કરી તે ખાતામાં એટલે કે દેવદ્રવ્યમાં જ મોટે ભાગે દ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરે જઈએ છીએ, કે જે દ્રવ્ય કહેવામાં આવતા શાસ્ત્રજ્ઞા પ્રમાણે તે સિવાય બીજા કોઈ કાર્યમાં તેનો ઉપગ થઈ શકતો નથી, તેવી રીતે દરેક સ્થળે તે ખાતે વૃદ્ધિ માત્ર એક જ ખાતામાં થાય છે અને શ્રાવક ઉન્નતિ માટે એક પાઈ પણ તેવા પ્રસંગે કોઈ આપતું નથી, વળી સાધારણ ખાતું કે જે ખાતા માંથી સાત ક્ષેત્રની સર્વથા સંભાળ અને રક્ષણ થઈ શકે છે, તે ખાતે તદન ટેટ હોય છે અને વળી કેટલાક સ્થળ છે તે સાધારણ ખાતું જ્ઞાનદ્રવ્ય કે દેવદ્રવ્યનું દેવાદાર હોય છે, એટલે કે તે દેવું જ્યાં સુધી પુરૂં ન થાય ત્યાંસુધી તે ગામના જૈન સમાજ હમેશાં ફિકરમાં રહે છે અને બીજાની દ્રષ્ટિએ કાંઈક અગ્ય ગણાય છે અને તેવું દેવું પુરું ન થાય તે તે કરનારે પાપ કર્યું તેમજ દેવદ્રવ્યમાં બાડા પાડ્યો એમ કહી તેને પાપી તરીકે માનવામાં આવે છે.
અલબત્ત કાયદાની દ્રષ્ટિએ તો જે ખાતાનું જે દ્રવ્ય, હોય તે ખાતામાં તે ખર્ચવું જોઈએ, અને તેના વહીવટ કરનારે ત્યાં વાપરવું જોઈએ, પરંતુ જ્યાં શાસ્ત્રીય દ્રષ્ટિએ એટલે કે ત્યાં શાસ્ત્ર માં એનું ફરમાન છે કે, દ્રવ્ય, દેવ, કાળ, ભાવ જોઈને ચતુર્વિધ સંઘ ધર્મના કઈ પણ ખાતાને તેમાં ફેરફાર, ગણત્રો કે આવક જાવકના વિભાગ પાડવા કે નવા ફેરફાર પણ ક્યાં કરી શકે છે, તો તેવી રીતે કે બીજી રીતે ફેરફાર ધર્મના કોઈ પણ ખાતામાં કે જેમાં એકમાં વૃદ્ધિ થતી હોય અને બીજામાં તો પડને હવે તેમાં તે રીતે કે બીજી રીતે કરવાની જરૂરીયાત દેખાય છે છતાં પણ ત્યાં દષ્ટિ કરવામાં આવતી નથી.
આ બધા કરતાં વહીવટ કરનારાઓ પ્રા ને જ દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવાની દણ શખે છે તેને બદલે કુલ એક જ સાધારણું ખાતું એને કહેવામાં આવ્યા છે રાખવામાં આવે તો તેમાંથી ધુમેના કોઈ પણ કાર્ય માં વાપરવા બડણકે આજ્ઞા વિરૂદ્ધ થતું નહિ હોવાથી પરિણામે કોઈ પણ સમયે કઈ પણ ક્ષેત્રને સીદાતા જેવાનું કે ઘણે ભાગે સમાજ અવનતિનો વખત આવે નહિ, પરંતુ પ્રથમ તો તેમ
For Private And Personal Use Only