________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. એટલે એ પચીશ દુગુણે અંશે અંશે ઓછા કરવા જોઈએ, એટલે સ્વભાવિક રીતે તેના પ્રતિસ્પર્ધિ સદગુણો ખીલશે, અને તે ખીલવવા એજ ઉત્તમ પ્રકારનું ચારિત્ર છે. આ પચીશ દુર્ગાના પ્રતિસ્પર્ધિ સદ્દગુણો આપણામાં ખીલે તે પછી જગતના વ્યવહારમાં જે મહાન ધમાલ ચાલી તેને અશાંતિનું કારણ થાય છે, તે કારણે સ્વભાવિક રીતે અભાવ થતે જશે. અને અશાંતિના કારણે અભાવ થવાની સાથે શાંતિ આપોઆપ આવીને ઉભી રહેશે. જ્યાં શાંતિ ત્યાં આત્માનંદ પણ પ્રગટ થશે. આત્માનંદના જેવું સુખ જગતમાં બીજું કઈ નથી, અને તે પ્રાપ્ત કરવાને માટે મેહની કર્મની સાથે યુદ્ધ કરવું એજ કર્તવ્ય છે.
અહિં બીજી એક વાત ધ્યાનમાં રાખવાની છે કે, સમ્યકુ ચારિત્રના બંધારણની ઈચ્છાવાળામાં સદ્દગુણેથી પ્રાપ્ત થનાર ઉત્તમ લાભમાટે ખાસ સમ્યક શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થવી જોઈએ. જીવ શુભાશુભ કર્મને કર્તા છે, અને તેના કર્મ વિપાક ફળ ભેગવનાર તે પિતેજ છે. પુનર્ભવ છે, મેક્ષ છે, અને મોક્ષને ઉપાય છે. આ વિષયના શ્રદ્ધાવાન જીજ ઉત્તમ પ્રકારના ચારિત્રનુ બંધારણ કરવાને નસીબવાન થશે. પિતાના કરેલા શુભાશુભ કર્મના ફળ વિપાક પિતાને ભેગવવા પડવાના નથી,
વર્ગ નથી, નરક નથી, પુન્ય નથી, પાપ નથી, આવા વિચારવાળા જ પિતાનું ચારિત્ર ઉત્તમ બનાવવાનું શકતીવાન થતાજ નથી. જેનામાં ન્યાયબુદ્ધિ નથી. જેઓ સારાસાર વિચાર કરી શકતા નથી, અને પિતાને કકે ખરે કરવાની જ બુદ્ધિ છે, તેઓ આ વાતને મમ્ય રીતે વિચાર કરી શકશે નહિં એમ જ્ઞાનીઓનું કથન છે. આ વાતને વિચાર કરવાને ન્યાયી બુદ્ધિની જરૂર છે અને તેજ સમ્યફ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાના અધિકારી છે, એમ મહાન આચાર્યોને મત છે.
તાત્પર્ય એ છે કે, ઉત્તમ પ્રકારના ચારિત્ર બંધારણની ઈચ્છાવાળાએ પ્રથમ સભ્ય જ્ઞાન મેળવવાને ઉદ્યમવાન થવું જોઈએ. સદગુણેના રાગી થઈ સમ્યક શ્રદ્ધાને ગુણ ખીલવો જોઈએ. અને પછી પોતાની શક્તિ અનુસાર મેહની કર્મની અઠાવીશ પ્રકૃતિમાંથી દર્શન મેહની કમની ત્રણ પ્રકૃતિ અને કષાય મોહનીની પ્રથમની ચાર પ્રકૃતિ ઉપર પ્રથમ જય મેળવવા જોઈએ, અને ક્રમે ક્રમે દુર્ગણનો ત્યાગ કરવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. સાથે પ્રમાદાચરણને ત્યાગ કરવો જોઈએ. પ્રમાદાચરશુને ત્યાગ કરીએ તે જરૂર આપણે આગળ વધી શકિશું.
ચેજક. વકીલ નંદલાલ લલુભાઈ–વડેદરા,
For Private And Personal Use Only