________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
કેળવણીના કાર્યમાં રસ લેનારા જ્ઞાતિના હિતચિંતકની સમક્ષ રજુ કરવાના હેતુથી દરેક ઇલાકામાં જેનેની વસ્તીના પ્રમાણમાં પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચ કેળવણી લેતા વિદ્યાથીઓના આંકડા નામદાર સરકારના કેળવણીખાતાના અધિકારીઓ પાસેથી મેળવવાને મેં યત્ન કર્યો હતો, પરંતુ ઉક્ત આંકડાએ તે સમયે લભ્ય થઈ શકે એમ નહિ હોવાથી સરકારી કેળવણીખાતાના મે, કમીશનર સાહેબે મને જણાવવા મહેરબાની કરી છે કે તે આંકડાઓ હવે પછીના રિપોર્ટમાં બનતા સુધી દાખલ કરવામાં આવશે. જેથી કરીને આ લેખમાં મુંબઈ ઇલાકાના દરેક જીલ્લાની પ્રાથમિક, માધ્યમિક, અને વિશિષ્ટ શાળાઓમાં તેમજ કેલેજોમાં અભ્યાસ કરતા જૈન વિદ્યાથીઓના આંકડા આપવાનું મેં પસંદ કર્યું છે. અને તે આંકડાઓ મે. ડાયરેકટર ઓફ પબ્લીક ઈન્સ્ટ્રકશનની મહેરબાનીથી મુંબઈ ઈલાકાના ભિન્ન ભિન્ન ભાગના કેળવણુ ખાતાના અધિકારીઓ પાસેથી હું મેળવી શક્ય છું. આ ઈલાકામાં જૈનેની વસ્તી લગભગ ૪૦ ટકા જેટલી છે, અને તેથી હું ધારું છું કે ઉક્ત આંકડાઓ કેળવણીના કાર્યમાં રસ લેનારાઓને અત્યંત મહત્વના થઈ પડશે, કે જેથી કરીને તેઓ પોતાની કેમમાં કેળવણુંનું ક્ષેત્ર વિશાલ અને વિસ્તૃત કરવાને આવશ્યક ઉપાયાની યેજના ઘડી શકે.
મે. ડાયરેકટર ઓફ પબ્લીક ઇન્સ્ટ્રકશનના રિપોર્ટ પ્રમાણે મુંબઈ ઇલાકાની શાળાઓ તથા કોલેજોમાં કેટલા વિદ્યાથીઓએ ગયા ત્રણ વર્ષમાં અભ્યાસ કર્યો છે તે નીચે લખેલા આંકડા પરથી સ્પષ્ટત: સમજાશે.
વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા.
વર્ષ.
પ્રાથમિકશાળામાં | માધ્યમિક શાળામાં| વિશિષ્ટશાળામાં કોલેજમાં
-
-
-
૧૧૪.
••••
૨૦૯૩
૧૫૬
૧૯૧૫...
૧૬૬૮૬ ૧૭૦૬૪ ૧૭૦૬૪
૨૨૩૫
૧૫૮
૨૪૨
૧૯૧૬......,
૨૩૨૩
૨૩૪
આ ઉપરથી જોઈ શકાશે કે પ્રાથમિક શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતાં ૧૬ થી ૧૭ હજાર જેન વિદ્યાથીઓ પૈકી માત્ર ૧૨ થી ૧૩ ટકા માધ્યમિક શાળાઓમાં અભ્યાસ આગળ ચલાવે છે. અને માત્ર એક ટકે જ કેલેજમાં જાય છે એ ખાસ ધ્યાન ખેંચનારી બાબત છે. મુંબઈ ઈલાકાના દરેક જીલ્લામાં ભણેલા જેને –
ઉપર આપેલા આંકડાઓ વિશે વિસ્તારમાં જાણવા માટે અને કયા જીલ્લામાં
For Private And Personal Use Only
