________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
દયા નહિં તેનું નામ હિંસા, તે જીવોનો વધ કરવાથી થાય છે, અને તે હિં, સાથી કોઈ સુકૃત કરવાની ઈચ્છા રાખે તે આકાશ પુષ્પ મેળવવાની ઈચ્છાની જેમ નિરર્થક છે. અર્થાત્ કદાપિ કાળે પણ સુકૃત થઈ શકે જ નહિ. તે વિષયમાં કહ્યું છે કે
यदि ग्रावा तोये तरति तरणिर्यधुदयति प्रतीच्यां सप्ताचियदि भजति शैत्यं कथमपि । यदि क्ष्मापीठं स्यादुपरि सकलस्यापि जगतः
प्रसूते सचानां तदपि न वधः कपि सुकृतम् ॥१॥ ભાવાર્થ–જે કદાપિ પાષાણ પાણીમાં તરે, અથવા સૂર્ય પશ્ચિમ દિશામાં ઉદય પામે, અગ્નિ શિતળતાને પામે, તેમજ પૃથ્વી મંડળ સંપૂર્ણ જગતની ઉપર આવે તથાપિ જીને વધ કઈ પણ કાળમાં અથવા કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં પુણ્યની ઉત્પત્તિ કરવાને સમર્થ નથી. . ૧
આવાદયા ગુણ પેદા કરનાર પુરૂષે શિકાર કરવાનો તથા માંસ ભેજનને અવશ્ય ત્યાગ કરવો જોઈએકારણ કે શિકાર કરવામાં તેમજ માંસ ભેજન કરવામાં ક્રૂરતા મુખ્ય પણે રહે છે અને જ્યાં ફરતા હોય ત્યાં દયા રહી શકતી નથી. સર્વ જીવને જીવવાની ઈચછા સરખી છે. ઈદ્ર ભુવનમાં વાસ કરવાવાળા ઈદ્રને જેટલા પ્રમાણમાં જીવવાની ઈચ્છા છે, તેટલાજ પ્રમાણમાં વિષ્ટામાં રહેલા કીડાને પણ રહેલી છે, તેમજ જેવો આપણે આત્મા છે તે જ સર્વ પ્રાણીઓના આત્મા હોવાથી દયાના પ્રતિ પક્ષીને ત્યાગ કરીને દયારૂપી મહાનગુણને સર્વ સજજન પુરૂએ મેળવે યોગ્ય છે. કારણ દયા સર્વ ધર્મનું મુળ છે; કહ્યું છે કે –
दया धर्मका मूल हे, पाप मूल अभिमान
तुलसी दया न छोडीए जब लग घटर्म प्राण ।। १ ।। માટે દયા ગુણ મેળવવું એજ ઉચિત છે.
श्री सूक्तरत्नावली.
(સર )
(ગતાંક ૯ ના પૃષ્ટ ૨૧૮ થી શરૂ) भवान्ति महतां प्रायः, संपदो न विनापदम् । पत्रपातं विना कि स्याभूरुहां पल्लवोद्मः ? ॥ ७३॥
મોટા માણસેને પણ પ્રાયે કરીને આપત્તિ વિના સંપત્તિ થતી નથી. વૃક્ષાને પાત્રા પડયા શિવાય નવપલ્લ આવતા નથી. ૭૩
For Private And Personal Use Only
