Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી દાનવિજયજીનું ભાષણ
૧૭૭
ઉપરોક્ત મુખતાના આઠ ગુણે મુર્ખ માણસ સિવાય કેઈને પણ પ્રિય હતા નથી, માટે સજજનતા મેળવવાની ઈચ્છાવાળા પુરૂષે તે એ ગુણેને અંગીકાર ન કરવા. પરંતુ પ્રથમથી કહ્યું છે કે, ધર્મ છે તે જ્ઞાનને દ્વેષી એવા અજ્ઞાનને નાશ ક૨નાર છે, તે તે ધર્મરૂપી સાધનથી તે અજ્ઞાનને દૂર કરીને જગતમાં રહેલ ઘટપટાદિ પદાર્થને યથાર્થપણે જાણવા તથા હિતાહિતને પણ જાણવા માટે સહસ્ત્ર કિરણને ધારણ કરનાર જે સૂર્ય તેના સરખાપણાને ધારણ કરનાર એવા જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરવું.
ઉત્તમોત્તમ પદને ભેગવનાર એવા જ્ઞાનની ઉત્તમતા શાસ્ત્રકાર ભવ્ય જીના હિતની ખાતર સ્વયમેવ બતાવે છે.
तृतीयं लोचनं ज्ञानं, ज्ञानं द्वितीयो दिवाकरः। अचौर्यहरणं वित्तं विना स्वर्ण विभूषणं ॥१॥ श्राहारनिद्राभयमैथुनानि, सामान्यमेतत् पशुभिर्नराणाम् । ज्ञानं विशेषः खलु मानुषाणां ज्ञानेन हीनाः पशवो मनुष्याः॥२॥ ज्ञानाद्विदति खलु कृत्यमकृत्यजातं, ज्ञानाञ्चरित्रममलं च समाचरंति। ज्ञानाच्च भव्यभविनः शिवमाप्नुवंति, ज्ञानं हि मूलमतलं
સવાશ્રય તત્વ છે રે ભાવાર્થ-જ્ઞાન ત્રીજું લોચન છે, તેમજ જ્ઞાન બીજે સૂર્ય છે, અને જ્ઞાન ચારથી પણ ચોરી ન શકાય તેવું ધન છે. તથા સોના વિના પણ વિભૂષણભૂત છે.
આહાર ૧, ભય ૨, નિદ્રા , મૈથુન ૪, આ ચાર વસ્તુઓ મનુષ્યની માફક પશુઓમાં પણ રહેલી છે, માટે આ ચારની સાથે મનુષ્ય તથા પશુની સરખામણી કરીએ તો મનુષ્યમાં તથા પશુમાં કોઈપણ જાતને ફરક નથી, પરંતુ મનુષ્યની અંદર પશુ કરતાં અધિક એક જ જ્ઞાન કહેલ છે. અર્થાત્ જે મનુષ્યની અંદર જ્ઞાનરૂપી સૂર્ય વિદ્યમાન હોય, તેજ મનુષ્ય ગણત્રીમાં આવી શકે છે, પરંતુ જે મનુબેની અંદર જ્ઞાનરૂપી સૂર્ય અસ્તપણને પામી ગયેલ છે તે પુરૂષે કેવળ આકૃતિથી જ મનુષ્ય ધર્મવાળા કહી શકાય છે, પરંતુ વાસ્તવિક રીતે તે તેઓને પશુનીજ ગણત્રીમાં ગણી શકાય છે.
આ જગતમાં ભવ્ય પ્રાણીઓ જ્ઞાનથકીજ આ કરવા યોગ્ય છે, અને આ કરવા ચોગ્ય નથી, એમ વસ્તુને જાણી શકે છે. તથા નિર્મલ એવા આચારને અંગીકાર કરે છે, અને જ્ઞાન થકી મેક્ષનગરને મેળવે છે અર્થાત્ આ લેકમાં રાજ્યલક્ષમ્યાદિ સંપત્તિઓ તથા પરલોકમાં સ્વર્ગાદિની સંપત્તિઓ તેમજ અંતમાં મોક્ષરૂપી લક્ષમી આ સર્વ સંપત્તિઓનું જ્ઞાન છે તેજ કેઈની સાથે સરખામણી ન કરી શકાય એવું અ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531176 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1917 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |