________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માન પ્રકાશ વાંચન દ્વારા શિક્ષણ,
(ગતાંક પૃઇ ૧૩૪થી શરૂ.)
(૨) (લે-વિઠ્ઠલદાસ મૂળચંદ શાહ બી. એ-ભાવનગર) ઘણા લોકો એમ માનતા હોય છે કે જે તેઓ નિરંતર વાંચવાનું ચાલુ રાખે, જે તેઓ જ્યારે જ્યારે અવકાશ મળે ત્યારે ત્યારે કોઈ પણ ચોપડી વાંચે, તે તેઓ જરૂર સર્વ વિષયમાં કુશળ અને સર્વ શાસ્ત્રપારંગત થઈ શકે, આ માન્યતા ભૂલ ભરેલી છે, જે તેઓ આમ વાંચવાથી સર્વ પારંગત થવાની આશા રાખે તે હરવખત ગમે તે ખોરાકને પદાર્થ આરોગવાથી મલ્લુ બનવાની આશા રાખી શકે. વાંચન કરતાં મનન ઘણે અગત્યનો વિષય છે. જેમ ખાધેલા અન્નને પાચનની જરૂર છે તેમ વાંચેલ બાબત પર મનનની સંપૂર્ણ જરૂર છે. કેટલાક મૂઢમતિ કે નિરંતર વાંચતા અને પિતાની જાતને નિરંતર જ્ઞાનથી ઠાંસોઠાસ ભરતાં હમેશાં જોવામાં આવે છે, પણ તેઓ કદી મનન કરતા જોવામાં આવતા નથી. તેઓને થોડે ઘણે આરામને વખત પ્રાપ્ત થાય છે કે તરત જ તેઓ ગમે તે પુસ્તક હાથમાં લઈ વાંચવા લાગે છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો તેઓ જ્ઞાન આરેગે છે પરંતુ તેને પચાવવાને કદી યત્ન કરતા નથી.
ઘણુ માણસેને વાંચવાની એવી ટેવ પડી હોય છે કે તેઓ કદી હાથમાં કઈ પણ પુસ્તક, કઈ માસિક અથા વર્તમાનપત્ર વગરના હોતા નથી. તેઓ ઘરમાં, ગાડીમાં, બહાર, ફરવા જતા જ્યાં ત્યાં વાંચતા અને વિશાલ જ્ઞાન મેળવતા નજરે પડે છે. જ્ઞાન સંપાદન કરવા તરફ તેઓને અત્યંત પ્રેમની લાગણી હોય છે અને તેપણ મગજ પર: આ પ્રમાણે..હમેશાં ભાર પડવાથી તેની માનસિક શક્તિ નિર્બળ થઈ ગયેલી જણાય છે.
પ્રત્યેક અભ્યાસીઓ અને વાંચકે આંગ્લેકવિ મિટનની નિમ્નલિખિત લીટીઓ મરણપટમાં કતરી રાખવી જોઈએ.
Who reads. Incessantly, and to his reading brings not A spirit and judgement equal or superior, Uncertain and unsettled still remains, Deep versed in books and shallow in himself, Crude or intoxicate, collecting toys
For Private And Personal Use Only