Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક પ્રાચીન જૈન મુનિનું ઉચ્ચ ચારિત્રજીવન.
૧૧૯
વર્ણનીય પ્રભાવ અને મહત્તા પ્રાપ્ત કરવાની છે. જોકે આપણા જીવનનું લક્ષ્યબિંદુ આધ્યાત્મિક જીવન છે, તથાપિ આપણે તે હદે પહોંચ્યા પહેલા જનકલ્યાણના અનેક માર્ગો ઉઘાડવાના છે. તે માર્ગો ઉઘાડતાં પહેલા આપણે ઘણું જ સાવધાની રાખવી જોઈએ. જે તેમાં આપણી ભુલ થઈ જાય અને આપણાથી કોઈ ઉમાર્ગનું દ્વાર ઉઘાડી દેવાય તે પછી જનસમાજ પણ ઉન્માર્ગગામી બની જાય અને તેથી આપણે આપણા ચારિત્ર જીવનની અંદર દોષભાજન થઈ જઈએ. આપણા મહાન તીર્થકરોએ સ્થાપેલા ચારિત્રના નિયમે જનસમાજના કલ્યાણના હેતુને અવલંબીને રહેલા છે. એ તુ જે આપણે શુદ્ધ રાખવો હોય તે કોઈ જાતના સ્વાર્થની સાથે સંબંધ રાખવો નહિ સ્વાર્થનું ઝેરી વિષ આપણા ચારિત્રજીવનને વિષમય બનાવી દે છે. માનવ પ્રણેના સર્વ અપરાધ, દોષ અને પાપનું મૂલ સ્વાર્થ છે અને સર્વ સ્વાર્થનું મૂલ અજ્ઞાન છે મનુષ્યના આત્મામાં કાંઈ દુર્ગુણ અથવા દુર્ગણને સ્વભાવ રહેતો નથી, પરંતુ અજ્ઞાન જ સર્વ દગુણોની ખાણ છે, માટે જે જે મનુષ્ય આપણું સંબંધમાં આવે તેનામાં રહેલા સ્વાભાવિક ઉચ્ચ ગુણોને જોતાં રહી, તે ગુને ઉપદેશ દ્વારા પ્રેત્સાહન આપવું, એજ આપણે મુનિધર્મ છે. અને એ ધર્મ સમ્યકત્વના પરમ તત્વને જાગ્રતિ આપનાર છે.
મહાત્મા દેવટ્ટીગણના આ ઉદ્દગારો ચારિત્ર જીવનની ઉચ્ચતાને કેવા પ્રતિપાદન કરનારા છે? અને જગને કલ્યાણ માર્ગને ઉન્નતિ પર લાવવાને કેવા ઉપયેગી છે? તેનો ખ્યાલ વાચકોના હદયપર આવ્યો હશે. પ્રાચીન મહાત્મા મુનિએના હૃદયમાં એવીજ ભાવનાઓ ઉદ્દભવતી હતી. જગના જીનો ઉદ્ધાર કરવા માટેની તેઓની પ્રવૃત્તિ અસાધારણ હતી, કારણ કે, તેમનામાં નિ:સ્વાર્થ પ્રેમ હતો. નિ:સ્વાર્થ પ્રેમ એ માનવજીવનની ચાવી છે, અને તેનામાં જ આખા વિશ્વને હલાવવાનું સામર્થ્ય રહેલું છે. તેટલાજ માટે જેને મહાત્માઓ સર્વ તરફ નિ:સ્વાર્થ પ્રેમના વિચારો કરતા અને તેવી જ ભાવનાઓ ભાવતા હતા. જે નિ:સ્વાર્થ પ્રેમને પ્રકાશ હૃદયમાં પડી હોય તે જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રમાં તે દિવ્ય ચેતન અપે છે, વદનને વિકાશિત બનાવે છે, ઉપદેશના ધવનિને બલવાન કરે છે, અને તેવા પ્રેમીને દરેક રીતે વધારે ને વધારે આકર્ષક બનાવે છે. જ્યાં નિ:સ્વાર્થ પ્રેમનું અજવાળું થયું નથી, ત્યાં પ્રતિલ વિચારો પ્રગટે છે, વિરોધની લાગણીઓ ઉશ્કેરાય છે, અને કેપ, ક્રોધ, અશુભચિંતન, તિરરકાર અને નિંદાના આવેશ ઉભરાય છે, એ ઝેરી અને નાશકારક અસર પ્રગટવાથી સમ્યકત્વને દીપક બુઝાઈ જાય છે, જ્ઞાનનો પ્રકાશ ઝા થઈ જાય છે, દર્શનને વિકાશ વિલબ થઈ જાય છે અને ચારિત્રને ચળકાટ નિસ્તેજ થઈ જાય છે.
ભગવાન તીર્થકરોએ જે જેનધર્મની પ્રરૂપણા જીવદયાના પાયા ઉપર રચી છે, તે જીવદયાનું પૂર્ણ સ્વરૂપ નિ:સ્વાર્થ પ્રેમની સાથે જોડી દીધું
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531173 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1917 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |