________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આસક્તિ રહિત કર્મ.
૪
ભલે અત્યારે મને એ મર્મ નથી સમજાતા તેથી શુ થયુ ?દાચ એક વખત એવા પણ આવી પહોંચે કે જ્યારે આ બધુ દ્રવ્ય મારી પાસેથી લઇ લેવામાં આવે, અને કદાચ તેમ થાય તે પણ મને પાકી ખત્રી છે કે એ દેખીતી હાનીના સ્થાને મને અવશ્ય કાંઇક એવું મળવાનુ કેજેથીએ પ્રધાનેમદલે વળી જાય. મને આવું આવુ નાનપણથીજ અનુભવાયા કરે છે. અને એ બધાના કશેજ અર્થ નહી સમજતાં છતાં હું મારી જાતને કેાઇ ઉચ્ચત્તર મહત્તર સત્તા વડે દેરાવાની રજા આપુ છુ. એ સત્તા કાણુ હશે તે પણ હું સમજતા નથી. આથી મારા સ્વરૂપનુ કાકડું એવુ ગુંચવણ ભરેલુ મને જણાય છે કે તમને તેના યાલ પણ ન આવે. અને તે છતાં મને તેા આન ંદ છે. કેટલીક વાર એ સત્તા વડે દેરાવાની હું ના પાડતા, ત્યારે મને કાંઈને કાંઇ ઇજા થતી, હાની થતી, અને જ્યારે તેને વશ થતા ત્યારે મને અવશ્ય લાભજ થતા લેાકેા જ્યારે મારી અક્કલ અને કુશળતાની પ્રશંસા કરે છે ત્યારે ખરેખર મને ભારે હસવું આવે છે. કેમકે મારી અક્કલનું સાચું માપ હું સારી રીતે સમજી છું. હું આ મહાન યાજનામાં એક યંત્ર માત્ર છુ. એ યંત્રને કાણ હલાવે છે તે હું જાણતા નથી. એ યંત્રના ચાલક મારા ઉપર કાંઇ વિશેષ કૃપા રાખે છે એમ હું માનતા નથી. ” વિગેરે વિગેરે.
આ મનુષ્યને જાણ્યે અજાણ્યે જે કર્મની ભાવના પ્રાપ્ત થઈ હતી; જૈને કાર્યનુ રહસ્ય ( Secret of work ) કહેવામાં આવે છે તેની કુંચીનું કાંઇક તત્વ ઉપલબ્ધ થયું હતું. તમે જોઇ શકશેા કે તે કાર્યના પરિણામની પ્રયત્નના ફળની કશીજ લાલસા, કશાજ દાવા રાખતા ન હતા. અને પ્રવૃતિના ક્ષેત્રમાં તેના રસ સદા જામેલેાજ રહેતે. ફળના અનુસંધાન પૂર્વક, પરિણામેાની આસક્તિથી બંધાઇને તે કશામાં જોડાતા ન હતા, પરંતુ સાધ યાગથી, કામના અંગે રહેલા રસની ખાતર તે કામ કરતા હતા. અને તેમ છતાં તેની આસપાસના સમુદાયને તે સ ંસારના સામાન્ય કીડા જેવા લીસાવાન આસક્ત મનુષ્ય જેવા જણાતા હતા. તેને એમ ભાસતુ હતુ કે તે પોતે આ મહાન યંત્રના એકાદ નાના સરખા ચક્ર જેવા છે. અને એ ચકે પોતાને ભાગ આવેલું કાર્ય યથાર્થ પ્રકારે ખજાવવુ જ જોઇએ. તે મનુષ્ય જે કાંઇ કર્ય કરતા, અથવા ખરા અર્થમાં કહીએ તે કરતા જણાતા હતા, તે કાર્ય ઘણા મનુષ્યને દુઃખદાયક અને અનર્થકારક થઈ પરંતુ. તેની બાજીમાં હજારો લાકે પાયમાલ થઇ જતા અને તેના મગજમાં ઉપજેલી મહાન યંત્રણામાં પીલાઇ જતાં, છતાં ખારીક પર્ણો નિરીક્ષણ કરનારને એ દેખીતી અનિષ્ટતાની મધ્યમાં ઇષ્ટનુજ દર્શન થતુ હતુ. એટલે કે એ મનુષ્યના કાર્ય દ્વારા વિવના આર્થિક સાગામાં કોઇ શ્રેયસ્કર પરિવર્તન થવા નિર્માણુ
For Private And Personal Use Only