________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ માટે એક ગુર્જર સાક્ષરના ઉદ્ગા. આપણું ગુજરાતના વર્તમાન સાહિત્યમાં જેન કોમને અન્યાય થયેલ છે. જે ન્યાય એ વિદ્યાવતા ધનાઢ્ય અને સંસ્કારી કેમને મળવો જોઈએ તે ન્યાય ગુજરાતના વર્તમાન સાક્ષરેએ આ નથી. વનરાજ ચાવડાના વિશે એ કેમના ગુણ દર્શન ન દેખાતાં, ઉલટું તે કેમનો ઉહાપોહ અને અનર્થ દર્શન થયું છે. જો કે, હમણુની છેલ્લી આવૃતિમાં રા. બા. રમણભાઈએ તે અન્યાય થોડે ઘણે સુધાર્યો છે, તે જાણું આનંદ થાય છે.
મહાભારત, રામાયણ અને ભાગવત એ ગ્રંથને ધાવી ધાવીને જેટલા કવિઓ ઉર્યા છે, તેટલા બાઈબલ સિવાયનું દુધ પીને ઉછર્યો નથી, પણ જેન કવિતા અને જેન ફિલસુફી વેદાંત કરતાં પણ દ્રઢ અને વિસ્તરત ભાર મુકવાની પદ્ધતિવાલાં છે. તેમની નવ વાડા ખાસ વિચારવા જેવી છે તે જેને આજ સુધી સન્યાસ બતાવી આપે છે. પરિવ્રાજકાચાર્ય આપણે આપણા શંકરાચાર્યને કહીએ છીએ, પણ ખરા પરિવ્રાજકે જેન સાધુઓ છે. પગે પાછા ફરીને ઉપદેશ કરનાર જેનોના સાધુઓ પાસેથી પુલ ઉપર જવાને કર લેવામાં આવે છે, પણ રેલવેમાં મુસાફરી કરનાર અન્ય ધર્માચાર્યો પાસે લેવાતો નથી. તેમના પત વસ્ત્રો ઉપર હજુ સેનું ચડયું નથી અને આપણે સંન્યાસીઓ અને ધર્માચાર્યોના ગેરૂ ઉપર તે કયારનું એ સોનું ચડી ચુક્યું છે. | ગુજરાતને ગીરનાર, અને શેત્રુંજયમાં તથા નગર નગરમાં શોભતાં રમણિય મંદિરે બાંધી જેનોએ જેટલું શણગાર્યું છે, તેટલું બીજાઓએ શણગાર્યું નથી. કંઈક ઈસ્લામીઓએ શણગાર્યું છે ખરૂં.
- અમદાવાદને જેનોની વધુ ઓળખાણ કરવી પડે તેમ નથી. વંશપરંપરાથી અમદાવાદના શેઠ ( Lord Mayor ) ની ગાદી જેનેની છે. અમદાવાદના વ્યાપાર હરમાં જેને મુખ્ય ભાગ છે. તેમનું ગૌરવ વધારે સમજાવવું પડે તેમ નથી. જેનોનું ગૌરવ ભુતકાળમાં હતું અને વર્તમાન કાળમાં પણ છે. વીસમી સદીમાં જેનેએ અમદાવાદમાં ભવ્ય મંદિર બાંધીને અમદાવાદની શોભામાં વૃદ્ધી કરી છે. અત્યારે કરેડે રૂપીયા ખરચી મંદીરે બાંધનાર ભુતકાળના શેઠીયા નથી પણ લાખ ખરચી મકાને બાંધનાર પણ કંઈ ઓછા માનને પાત્ર નથી. દેવમંદીરે માફક જેમાં માનવમંદી–સાધુઓ પણ છે. જે જે સાધુ સન્યાસીઓ જોયા છે, તેમાં હુને જેનેના સાધુઓજ વિદ્યા, જ્ઞાન, ચરીત્ર અને શીળમાં શ્રેષ્ઠ લાગ્યા છે.
(હિંદુસ્તાન તા. ૩૦-૧૧-૧૯૧૫ માંથી.)
For Private And Personal Use Only
