________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
વાર મળ્યા કરતા હતા. તે સાથે ધાર્મિક શિક્ષણના વિશેષ લાભ મેળવવાના પ્ર સ'એ પણ આવી પડતા હતા તે સમયે ઉપદેશના મહિમા મેટા ઉત્સવ જેવા ગણાતા અને તેમાં ભાગ લેવાની આતુરતા વિશેષ દેખાતી હતી આવા પ્રસંગેામાં માટી માટી પઢાઓ ભરાતી, તેમાં જવાના અને વિદ્રચર્ચા સાંભળવા જોવાન અનુપમ પ્રસ’ગ મળતા, તેથી જૈન વિદ્ય થીઆન આચાર ઉપર અને વત્તન ઉપર ઘણી સારી અસર થતી. તે ઉપરાંત શીળવ્રત લાંમા વખત સુધી પળાતું અને ધ માઁના બી ? પ્રથમથી જ સારી રીતે ઊંડા રાપાતા. એટલે તન મન અને આત્મા ત્રણેની સપૂર્ણ શુદ્ધિ સચવાતી હતી. પૂર્વની આ ઉત્તમ પદ્ધતિમાંથી ધામિક જ્ઞાન મેળગ્યા પછી જૈન તરૂણા વ્યાપારની કલામાં ઉતરતા અને વ્યાપારને ચેાગ્ય એવું ઉત્તમ અને સ’ગીન જ્ઞાન મેળવતા હતા. પ્રથમના ધાર્મિક શિક્ષણના પ્રભાવ થી વ્યાપારની પ્રતિષ્ઠામાં તેઓ એટલા બધા આગળ વધતા, કે જેમના બેલ ઉપર સ લેાકેાને સપૂર્ણ વિશ્વાસ આવતા હતા અને જનસમાજમાં તેમને ભારે માન મળતું હતું.
સાંપ્રતકાલે પાશ્ચાત્ય ધારણને અનુસરી કેળવણી લેવાય છે, અને જમાનાને માન આપીને તે કેળવણી લેવાની આવશ્યકતા પશુ છે, તથાપિ આપણી ગૃહિશક્ષણની પૂર્વ પદ્ધતીને આપણે ભૂલી જવાતું નથી. જૈન માળા અને જૈન માળાઆને નવીન શિક્ષણની સાથે આપણે ગૃહશિક્ષણ આપવાની પૂરેપૂરો જરૂર છે, આ પણા ખાળકોના વ્યવહાર વિકૃતિવાળા ન થાય, અને વ્યાપારની સ્વતંત્રતા અને ઉન્નતિ ભરેલી જૈનવૃત્તિ તરફ અભાવ ન થાય, એજ આપણે લક્ષમાં રાખવાનુ છે. સાંપ્રતકાલે તા સ્વતંત્રતાના પ્રભાવ અસ્ત કરવાની ભાવનાથીજ કેળવણી લેવાના આર’ભ કરવામાં આવે છે. માણસ પેતે પેાતાનું પેટ ભરવા શી રીતે સમ થાય ? એ હેતુ સર્વ કરતાં પ્રથમ લક્ષમાં રાખી ઉદર ભરી કેળવણીની ચેાજના કર વામાં આવે છે. પૂ કાલે એવા ક્ષુદ્ર વિચાર જૈન હૃદયમાં ઉત્પન્ન થતા જ નહીં, તે સમયે તે માણસ કેવી રીતે ઉત્તમ ધાર્મિક બને ? નીતિથી અલંકૃત ખતે અને પ્ર. માણિકતાની પ્રતિમા બને; તેમજ કેવી રીતે તે પેાતાના કુટુંબ, જ્ઞાતિ, સંઘ, અને તમામ મનુષ્યના ઉદ્ધારક કેમ બને? એજ ભાવના જૈનહૃદયા ધારણ કરતા હતા. એવા ઉત્તમ હેતુના ઉદ્દેશથી કેળવાએલા પ્રાચીન જૈન વર્ગમાંથી અનેક મહાત્માએ, અનેક દાનવીર અને અનેક ધીર વીરા ભારતભૂમિમાં ઉત્પન્ન થતા હતા.
આ શિવાય બીજી અનેક ખાખતમાં પ્રાચીન અને અર્વાચીન જૈને ના મુકાબલા કરતાં આપણને ખાત્રી થાય છે કે, આપણા ધમ અને વ્યવહાર પૂર્વકાળે જે સ્થિતિ ભાગવતા હતા, તે સ્થિતિ આપણાથી ઘણી જ દૂર છે. જોકે આપણે જમાનાના રંગ ધારણ કરવા પણ તેમાં આપણે આપણી ઉજવળ પૂર્વ સ્થિતિને તદ્દન ભુલી જવાની નથી, તેના ઉત્તમ અને
For Private And Personal Use Only