Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૫૪
શ્રી આત્માનઢ પ્રકાશ
અનુભવ થવા એ શ્વાત્યાગની દિવ્ય ભાવનાના રાજમાગ છે. અન્ય મનુષ્યેાની સરખામણીમાં આવા સ્વાત્યાગવાળા મનુષ્ય અસાધારણુ શબ્દથી અકિત થાય છે. ‘હું. મારે અર્થે નહિ પણુ પરને અર્થે છું.) એ ભાવનાની સિદ્ધિમાં જ (consciousness) સ્વાથૅત્યાગનું લક્ષ્યબિંદુ છે. આવા લક્ષણુવાળા સ્વા ત્યાગની શરૂઆત ઇ॰ સ૦ ૧૮૮૮ માં રા. સા. રાનડેને સબધ થતાં થઇ હતી. તે વખતે સાર્વજનિક સભાનું ત્રૈમાસિક ચલાવવાનું કાય તેમને સેાંપવામાં આવ્યુ હતું, પરંતુ એમના મિત્ર આગરકરના દૃષ્ટાંતથી નિષ્કામવૃત્તિથી લેાકસેવા કરવાનું તેમજ ધનસંચય તરફ ટિટ્ટ ન રાખતાં ઉચિત કાને પૂર્ણ કરવાનું તત્ત્વ એમના અંતરમાં ઠશ્યુ' હતું, સપાદક તરીકેની મહેનત અકલ સાવજનિક સભા તરફથી આપવાના ઠરાવેલા પગાર લેવાની એમણે ના પાડી અને મફત કામ કર્યું. એ પછી કોંગ્રેસદ્વારા એમણે ખજાવેલી સેવા, હીંદુસ્તાનના લેાકેાને રાજકર્તાને શાંતિથી અરજ કરી તેમની પાસેથી વધારે હકા અને સગવડો પ્રાપ્ત કરાવવ એમનુ વિલા ચત ગમન, ત્યાં ચોક્કસ સવાલાના અભ્યાસ કરી ડીંદ માટે ઉપયેગતા સંપાદન કરવાનું એમનું અચૂક લક્ષ્ય, અને છેવટે એજ કાર્યમાં અંતપર્યંત દૃઢતાથી એમની અથાગ પ્રવ્રુત્તિ—એ સમાં એ સ્વાત્યાગ આતપ્રોત હતે. એ એપનુ જીવન અચ્છી રીતે પ્રકાશ આપી આણુને ગુણે તરફ અપૂર્વ માન ઉપજાવે છે.
એમના ચિરત્ર ઉપરથી સ્પષ્ટપણે ફલિત થાય છે કે એમનામાં નિરાભિમાનતા ઘણા અંશેામાં વિરાજિત હતી. માનવ પ્રકૃતિમાં અનેક પ્રકાર નિરાભિમાનતાઃ ના ભાવેા જુદા જુદા પ્રસ ંગે જુદા જુદા નિમિત્તેને આશ્રીને - કટ થતા દેખાય છે. કેટલાક ભાવે ! કુસુમન જેવા કેમ ળ હોય છે જેનુ' સ્મરણ કરવાથી તે સ્મરણુ કરનારનુ હૃદય પીગળે છે એટલુ જ નહિ પણ તેને સાંભળનારનું પણ હૃદય દ્રવીભૂત થાય છે. કેટલાએક ભાવે. વળી એ વા તીવ્ર હાય છે કે જેને વિચાર કરતાં ભય અને કઠોરતાને સ`ચાર થાય છે. અને તેમાં કરૂા રસને લેશ માત્ર સ*ચાર તેા નથી. મદ્ગાપુરૂષો જે આમાં હમેશાં કરૂણાના પ્રધાન અંશે પ્રકટેલા હાય છે તેના ભાવે આશ્રિત મનુષ્યે। તરફ કોમળ પ્રવાહમાં વહેતા હોય છે જ્યારે કેટલાક મનુષ્યા દુઃખના ડુંગરા આવી પડતાં છતાં સ્હેજ પણ ચલાયમાન થતા નથી. બીજાની મદદ માગવાના સેંકડા પ્રસગા પ્રાપ્ત છતાં ખીજાતી યા કે પ્રીતિની ભીખ માગવાના વિચાર કરતા નથી અને પેાતાના આત્માના ખળપર નિર્ભય રહે છે. આવા પુરૂષામાં એક પ્રકારના કઠાર ભાવ છે એમ આપણને સ્પષ્ટ થાય છે. આમ હાઇ અભિમાન એ માનવ પ્રકૃતિના એક પૂર્ણાંકત સ્વરૂપથી ભિન્ન સચગાવાળા કઠોર ભાવ છે અને તે પરપીડ હાય છે. જે અભિમાન બીજાની સ્વાધીનતા અને સન્માન ઉપર ગમે તે પ્રકારે આઘાત પડે,ચાડવાથી જ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531144 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 012 Ank 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1914 |
| Total Pages | 53 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 5 MB |