________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૩૦૬
આત્માનંદ પ્રકાશ
ww
AAA
શે, નીતિના શું અર્થ છે તે તે ઘણુ ખરૂ બધા સમજે તેમ છે. નીતિના તત્વાને વિચાર આપણને ઘણાજ આનંદ આપે છે પણ તે વિચારના અમલ ખરેખર આ પણને વધારે આન ંદનુ પાત્ર થવા જોઇએ. નીતિ એ શું છે ? તે તારાની માફક અત્યંત ચળકતા ગુણેાના સમુહ છે. માણુસ ખાન, પાન અને મેાજ ઉડાવવા માટે જન્મેલ નથી, પણ જ્યારે તેણે નીતિના તત્વાનુ પાલન કરવાને પરમાત્માને વારવા૨ વચના આપ્યા ત્યારેજ તેને ગભાશયની વેદનામાંથી મુકત કરવામાં આવ્યે હતેા. નીતિ એ સ્વગ તરફના ભવ્ય અને પ્રકાશિત રસ્તા છે અને અનીતિ તે નર્ક તરફને અધકારમય રસ્તો છે. ખરેખરૂ જ્ઞાન જો કાંઇ અ↓િ મેળવવાનું હોય, તે તે નીતિ જ છે. માત્ર નીતિવાન માણસાજુ આ દુનિયામાં અને ખીજી દુનિયામાં સુખી રહે છે. નીતિ વિનાના સુધારા માત્ર મુગટ વિનાને રાજા, ચ'દ્ર વિનાની રજની, અને મીઠા વિનાના ખારાક એની બરાબર છે. એક માણસ ગમે તેવે વિદ્વાન ડાય પણ જો તે નિતિ વિરૂદ્ધ જીવન ગાળે, તે આ દુનિયામાં દગા ફટકા કરવાને પાત્ર થાય છે. સા માજીક અને દુનિયાદારીના કાર્યાં નીતિ અને ધાર્મીક કેળવણીમાંથી જુદા પાડી શકાયજ નહિ. ધાર્મીક કેળવણીની જરૂરીઆત છે એમ ઘણા વખતથી દાખીને કહેવામાં આવ્યું છે, પણ તેનું કાંઈ સ ંતાષકારક ફળ આવ્યું નથી. આપણી આ શાચનીય સ્થિતિનું કારણુ ઘણે અંશે ધર્મ વિનાની કેળવણીના બંધારણને લઇનેજ છે. કેઇ પશુ દેશની આબાદીનું પ્રમાણ ત્યાંના હુન્નર ઉદ્યોગ કરતાં ત્યાંના નૈતિકખળ ઉપરથી આંકી શકાય છે, કારણ કે કાઈ પણ રાજ્યના પાયા તેના ઉપર રચાયેલે છે. અનીતિને પગલે ચાલવાથી ઘણા કુટુંબે પાયમાલ થયાં છે અને અનીતિથી પાયમાલ થયેલાં ઘણાં માણસેાના દાખલા આપણા ઇતિહાસમાંથી મળી આવશે, મનુષ્યની આબાદી અને શાંતિના અનીતિ એ માટે શત્રુ છે. એવા પાયમા લ થતા ઐતિહાસીક દાખલાને દૂર કરવા માટે હાલની કેળવણી ધાર્મીક અને નૈતિક તત્ત્વાના અધારણ ઉપર અપાવી જોઇએ. હાલની કેળવણીના અંધારણનુ જેવું તેવું અવલેાકન સાધારણ માણસને પણ ખાત્રી કરી આપશે કે ધાર્મીક તત્વોના પાષણ અને ખીલવણી માટે બહુજ થાડુ ધ્યાન આપવામાં આવે છે. બચપણના ચામાસામાંજ નીતિના બીજો વાવવા જોઈએ, તેમને પાણીનું સિંચન કરવુ જોઇએ અને ચેાગ્ય પોષણ આપવુ જોઇએ, જુવાનીના ભર ઉનાળામાં નીતિના ખીજો વાવી શકાય નહિ, ઉગાડી શકાય નહિ તે પછી ફળ મળેજ કયાંથી ? આવી રીતે ઉનાળામાં વાવેલા શ્રીજો મનના ઉજ્જડ મેદાન ઉપરજ નાંખવામાં આવે છે કે જે મન વીજળીની ઝડપ કરતાં પણ વધારે ઝડપથી દુનિયાના મેાજશેાખ પછવાડે ભમે છે. ઉચ્ચ કેળવણીમાં ધાર્મિક વિચારાનું શિક્ષણ તદ્ન નિષ્ફળ થયુ છે તેનુ’ કારણ માત્ર રૂતુ વિનાનુ વાવેતર જ છે. તેથી જૈન સમાજના લાભ માટે ધાર્મિક અને નૈતિક કેળવણીની હાલના જમાનામાં પૂરતી આવશ્યકતા છે,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only