________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભાવાર્મ,
ર૭૫ ભાવાર્થ –ભરત મહારાજને આદર્શગૃહે સ્ફટિકરન રચિત સુંદર આરિસા ભુવનમાં પ્રવેશ કરે, મુખાદિક શરીર થા અવયવોનું અવલોકન કરવું હસ્ત થકી વીંટીનું નીચે પડવું તેવીજ રીતે આ ભૂષણોને ત્યાગ કર, સંવેગ રંગ વિરાગ્ય પ્રાપ્ત થ, ભાવની વૃદ્ધિ પામવી ત્થા ક્ષેપક ક્ષેણિ ઉપર આરહણ થવું તથા કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થવું દેવતાઓને આવી સાધુ વેષ આપ તેને ગ્રહણ કરી દિક્ષા અંગીકાર કરવી. આ સર્વ કેવળ ભાવને જ પ્રતાપ છે.
દ્રષ્ટાંત–ભગવાન શ્રીમાન રીષભદેવસ્વામી નિર્વાણ પામ્યા પછી ત્યાં ચૈત્ય કરાવી ભરત મહારાજા અયોધ્યાને વિષે ગયા અને અપકામી થયા. ત્યારબાદ અનુક્રમે ફરીથી પણ ભરત મહારાજ રાજભેગને વિષે આસક્ત બરાબર થયા છે. સંસાર એટલે ભવ જે છે તે એજ છે, પૂર્વના પડે એવી રીતે ભેગભગવતાં પાંચ લાખ પૂર્વ વ્યતીત થયા. અન્યદા સર્વ શરીરને વિવિધ પ્રકારના આભૂષણે તેમજ વસ્ત્રાલંકાર વડે સુશોભિત કરી સુંદર શોભા દેખાવા ભરત મહારાજ આરિસાભુવનમાં ગયા ત્યાં શરીરની સુંદરતા જોઈ શૃંગાર તથા રૂપાદિકને જોતા જેતા આંગળીમાંથી વીંટી પડી ગઈ, તેથી અંગુલી નિસ્તેજ શેભા વિનાની દેખી વિચાર કરવા લાગ્યા કે, આભૂષણથીજ આ મહારૂં શરીર શોભે છે કે શરીર પિતાના રૂપના સ્વાભાવિકપણથી શેભે છે એમ ચિંતવના કરતા એકેક આભૂષણને અનુક્રમે ભરત મહારાજાએ ઉતાર્યા તેથી કમળાને છેદી નાખવાથી સરેવર જેમ શેભા વિનાનું થઈ જાય તેમ પિતાનું શરીર શેભા વિનાનું દેખી, વૈરાગ્ય રંગ રાગ ગાઢ પ્રગટ થયે. ભાવના આરૂઢ થયા. અને શુકલ ધ્યાનની પ્રાપ્તિને પામી કેવળજ્ઞાન પામ્યા. એટલે શુભ ભાવનાથી ગ્રહસ્થના વેષમાં જ ભરત મહારાજને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. તેથી તત્કાળ ભરત મહારાજે પંચમુષ્ટિક લેચ કર્યો તથા ઇંદ્રમહારાજે આપેલું સાધુવેષ ગ્રહણ કરી દશ હજાર રાજાઓ સાથે દીક્ષા લીધી. અને બીજા પણ એક હજાર સભાસદોએ દિક્ષા અંગીકાર કરી. ત્યારબાદ કેવળજ્ઞાનને મહિમા કરી વંદના સ્તવના કરી ઈદ્રમહારાજાદિ દેવતા સ્વસ્થાને ગયા. ભરતમહાજા પણ એકલક્ષ પૂર્વ કેવલીપણે વિચરી નિર્વાણને પામ્યા. ઈંદ્રમહારાજે પણ અણયુગ કહેતા આઠ પાટ સુધી એવી જ રીતે સેવના કરી એટલે ભરત મહારાજા જેમ અરિસા ભુવનમાં કેવળજ્ઞાન પામ્યા, તેવી જ રીતે તેમની આઠ પાટ સુધી પરંપરાના રાજાઓએ આરિસાભુવનમાં કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું અને ઈદ્રમહારાજે પણ આઠ પાટ સુધી કેવલીને મહિમા કર્યો.
इति भावे भरतचक्रवर्ति संबंधः संपूर्णः
For Private And Personal Use Only