________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પન્યાસજી શ્રીમદ્ દાનવિજયજીનું ધર્મ સંબંધી ભાષણ.
૧૫૫
द्युतं च मांसं च सुरा च वेश्या पापार्द्धिचोरीपरदार-सेवा ।
एतानि सप्त व्यसनानि लोके घोरातिघोरं नरकं नयन्ति ॥१॥ અર્થ–૧ જુગાર રમ, ૨ માંસ ખાવું, ૩ મદિરા પાન કરવું, કવેશ્યા. ગમન, ૫ શિકાર, ૬ ચેરી, ૭ પરસ્ત્રીગમન-જગને વિષે આ સાત કુવ્યસનના સેવવાથી ઘરમાં ઘેર નકને પ્રાપ્ત થાય છે.
ઉપર કહેલાં કેટલાંક કારણથી પાપભીરુ પુરૂએ અવશ્ય પાપનાં કારણોને ત્યાગ કરવો જોઈએ.
હવે પાંચમા ગુણનું કિંચિત્ સ્વરૂપ, પ્રસિદ્ધ દેશાચાર આચરણ નામે પાંચમે ગુણ, જે દેશમાં પિતે રહેતે હોય, તે દેશના લોકોને સંમત ભેજન, વસ્ત્ર, કિયારૂપ વ્યવહારાદિ જે દેશાચાર હોય તેનું ઉલ્લંઘન કરવાથી તે દેશના રહેવાવાળા લેકેથી વિરોધ થાય માટે લોક વિરૂદ્ધ કાર્ય ન કરે. શ્રાદ્ધગુણ વિવરણમાં કહ્યું
लोकः खल्वाधारः सर्वेषां धर्मचारिणां यस्मात् ॥ तस्माल्लोकविरुद्धं धर्मविरुद्धं च संत्याज्यम् ॥ १॥ અર્થ—જે કારણથી સમગ્ર ધાર્મિક લેકેને આધાર ખરેખર લેક છે, તે માટે લેકવિરૂદ્ધ તથા ધર્મ વિરૂદ્ધને અવશ્ય ત્યાગ કરે. જે ૧
લોક વિરૂદ્ધ સર્વથા ન કરવું, મોટા મોટા મહાત્મા પુરૂષોએ પણ લેક વિરૂદ્ધ કાર્ય ત્યાગ કરેલ છે. શ્રી મુનિ ચંદ્રસૂરિ મહારાજે ધર્મબિન્દુની ટીકામાં
यद्यपि सकलां योगी, छिद्रां पश्यति मेदिनीम् ॥
तथापि लौकिकाचारं, मनसापि न लंघयेत् ॥ १॥
અથ–ચેગી પુરૂષે પૃવીને છિદ્રવાળી અર્થાત્ જગને દૂષિત જુએ છે. તે પણ લૌકિકાચારનું મને કરીને પણ ઉલ્લંઘન કરતા નથી. ૧ દેશાચારનું ઉલ્લઘન ન કરવાથી કેમાં યશ પ્રાપ્ત થાય. કહ્યું છે કે --
समाचारन् शिष्टमतः स्वदेशाचारम् यथौचित्य वशेन लोके ॥
सर्वाभिगम्यो लभते यशांसि, स्वकार्यसिद्धिश्च गृहाश्रमस्थः ॥१॥
અર્થ-ગૃહસ્થાશ્રમમાં રહેલ પુરૂષ શિષ્ટ પુરૂષને માનનીય એવા પિતાના દેશાચારને ચેપગ્ય રીતે આચરણ કરતે થકે લોકમાં સવેને માનનિક થાય છે, અને યશ તથા પિતાના કાર્યની સિદ્ધિને પણ મેળવે છે.
For Private And Personal Use Only