________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ,
નહિ. તેજ આ બીજા વ્રતને પાળી શકે છે. કદાપિ સૂક્ષ્મ જુઠું બોલવાનું ભાન સહેજસાજમાં ન રહી શકે તે પણ આ ઉપર બતાવેલાં સર્વ લેકમાં હલકાં પડી જવા જેવાં તે વચન અવશ્ય બલવાં નહિ. તે ગૃહસ્થને પણ સારે લાભ થવાનો સંભવ છે. વાતે અવશ્યપણુ વજે જ.
હવે ત્રીજા વ્રતનું કિંચિત્ સ્વરૂપ, મિટી ચેરી-ધાડ પાડવી, રસ્તા લુંટવા, જબરજસ્તીથી બીજાની વસ્તુ લેવી. છલકપટાદિકથી બીજાની વસ્તુ લેવી. રાજ્યના દાણની ચોરી કરવી, કેઈની અમુલ્ય વસ્તુ પડેલી લઈને છુપાવી લેવી ઈત્યાદિક જે કારણુથી લોકેમાં ભંડાય અને રા
જ્યમાં દંડાય તેવી ચેરી કરવી નહિ, એ જે નિયમ પાળે તે ત્રીજા વ્રતરૂપે ગણાય છે. બાકી અલ્પ મુલ્યવાળ સાધારણ વસ્તુઓને સર્વથા ઉપગ ગૃહસ્થથી ન પણ બની શકે, પણ સાધુઓએ તે તે પણ ઉપગ માલિકની રજા વિના બીલકુલ કર નહિ, એ પ્રમાણે ત્રીજા વ્રતનું પાલન કરે-૩
ચેથા વ્રતનું કિંચિત્ સ્વરૂપ, બ્રહ્મવ્રત-સાધુઓ તે સર્વથા પ્રકારથી સ્ત્રીઓનાં સંબંધથી વિમુખ જ હેય છે, અને ગૃહસ્થોને તે નિયમ એવી રીતે પાળ કે જે સ્ત્રીનું પાણિગ્રહણ કર્યું હોય તેનાથી જ નિર્વાહ કર પણ બીજા અનેક ઠેકાણે ભટકવું નહિ. તેજ આ ચેાથું વ્રત પાળી શકાય છે. વિશેષ વિચાર સાધુના સ્વરૂપમાં કહે છે, અને ગૃહસ્થાના માટે પણ કેટલાક વિચારે બતાવેલાં છે. તે બધા વિચારે આ ટુક વખતના ઉપદેશમાં કહી શકાય નહિ, પણ સાધારણ રીતે આપણી સ્ત્રીથી નિર્વાહ કરવાવાળાથી આ ચોથું વ્રત પણ પાળી શકાય છે.
પાંચમા વ્રતનું કિંચિત્ સ્વરૂપ ધન તે નાળિયેરાદિ–ગળઆદિ–ઝવેરાત આદિ ૧ ધાન્ય તે ગહેંચણદિક ર ક્ષેત્ર તે બાગ, બગીચાદિક ૩ વાસ્તુક તે હાટ હવેલી આદિ ૪ રૂખ તે શિઝા વિનાની ચાંદી ૫. સુવર્ણ તે શિકા વિનાનું સોનું ૬. કુપદ તે ત્રાંબુ પીતળ આદિ ધાતુઓ ૭. દ્વિપદ તે દાસ-દાસી આદિ ૮. પદ તે ગાય-ભેંસ આદિ ૯.
આ ઉપર લખેલી વસ્તુઓને જે પ્રમાણે આપણું સત્તામાં રાખવાનો નિયમ લીધે હોય, તેથી અધિક પ્રમાણથી રાખવાની ઈચ્છા ન કરે.
કદાચ અધિક વૃદ્ધિ થાય તે ધર્મના કાર્યોમાં ખરચ કરે. કેમકે પુણ્યના ગથી સ્વભાવિક વૃદ્ધિ થાય. તેને કઈ નાખી દેતું નથી. જ્યાં સુધી આ પદાર્થોને નિયમ ન કરે ત્યાં સુધી ઈચ્છાને નિરોધ થઈ શકતું નથી. સાધુઓને તે કઈ પણ વસ્તુભાવ ઉપર મૂછ કરવી જ નહીં તે જ તેનું સાધુપણું બની શકે અને ગૃહસ્થને સવથા પ્રકારથી બનવું અશક્ય હોવાથી-ઈચ્છા પૂર્વક પ્રમાણુ કરી, આ
For Private And Personal Use Only