Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ૦
આત્માનંદ પ્રકાશ
કુટુંબ નેહથી વિમુખ થઈ એકાકી રહે છે. ઈત્યાદિ અગણિત દુઃખ સહન કરીને ધન મેળવે છે. એવા કણથી પેદા કરેલું ધન પણ માન મેળવવાની ખાતર, તે તે સાધનમાં ખર્ચી નાંખવામાં આવે છે. પરંતુ એ બધું કર્યું હોય, શરીરની પણ દરકાર રાખ્યા વગર જે વિદ્યા મેળવી હેય, મહા મુસીબતે સહન કરી ધન મેળવ્યું હોય, અગણિત ધનને વ્યય કરીને જે માન-પદવી પ્રાપ્ત કરી હોય તે પણ જે જનપ્રિયતા ન મળી હોય તે સર્વ નિરર્થક જ છે. તેનું જીવન કંટક તુલ્ય જ છે. સ્ફોટા મહાલમાં હાલતે ફરતો હોય, અનેક નેકર ચાકરે સેવા માટે હાજર ખડા હોય, ખાવા પીવા માટે કિંમતી ભોજને તૈયાર હોય તે પણ જે તે જનસમાજને અપ્રિય હશે, લોકે તેને અપવાદ કરતા હશે તે તેના માટે એ સર્વ શુન્ય અરણ્ય અને વિષ સ્વરૂપ જ છે.મચંદ્ર જેવા લોકોત્તર પુરૂષના મહેઠેથી પણ મહા કવિ ભવભૂતિ કહેવડાવે છે કે
स्नेहं दयां च सौख्यं च यदि वा जानकीमपि ।
મારાધના વેશ્ય મુલો નાતિ કે વ્યથા છે અર્થાત્ જનસમાજનું મન રંજન કરવા માટે-કેને આરાધના કરવા માટે સ્નેહને પણ હું ત્યાગ કરી દઈશ. દયાને પણ દૂર હાંકી કાઢીશ. સુખને પણ જલાંજલી આપીશ. અધિક તે શું પણ જાનકી–સીતા દેવીને પણ છે મૂકીશ. અહે! જનપ્રિયતા મેળવવા માટે રામચંદ્ર જેવા આદર્શ પુરૂષને પણ કેટલી બધી ઉત્કંઠતા! જે જાનકી માટે (રાવણ હરણ કરી લઈ ગયે ત્યારે) આકાશ પાતાળ એક કરી મૂક્યા, હજારો લાખે મનુષ્યના પ્રિય પ્રાણની, યુદ્ધની વેદીમાં આહુતી આપી દીધી, જેના વિના બેભાન થઈ મહિનાઓ સુધી નિર્જન વનમાં રંક પ્રાણીની માફક વૃક્ષ વૃક્ષ અને પત્થર પત્થરની પાસે, જડ પદાર્થોને પણ દ્રવીભૂત કરી નાંખે તેવા રૂદને કર્યા હતાં, તેજ સીતાને, એક સમયે, જનપ્રિય થવા માટે, દેશ નિકાસન આપતાં પણ તેમના મનને દુખ નથી! આ એકજ દાખલાથી જણાઈ આવશે કે જનપ્રિય થવું એ મનુષ્ય જીવનમાં કેટલી બધી મહત્તાની ભૂમિકા છે? જે જનપ્રિયતા એટલી કષ્ટસાધ્ય છે, તેજ જનપ્રિયતા સરલતા દેવીના પ્રભાવથી સહજ મળી જાય છે? ત્યારે સમજાય છે કે સરલતાને જે સર્વોપરિ ગુણ કહેવામાં આવે છે, તેમાં બીલકુલ અતિશયોક્તિ નથી જ.
પરંતુ સરલતા જેમ વચનમાં ઝટ બોલાઈ જવાય છે, કશું પણ જોર નથી પડતું, તેમ આચરણમાં મુકવા માટે નથી. એની પ્રતિપક્ષીણ જે કપટતા–ધૂતા દંભતા છે, તેનું સામ્રાજય અધિક બલવાનું છે. તેની સત્તા મન પર અત્યંત જામેલી છે. અનાદી કાળના ઘાડ પરિચયથી માનવ સ્વભાવ તેના તરફ જ વિશેષ વલણવાળું છે. જો કે તેના તરફથી મનુષ્યને કાંઈ પણ સારું ફળ નથી મળતું,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531134 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 012 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1914 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |