Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર૬
જૈનતિ દેવદર્શન,
પ્રકાર માનેલા છે. ગુણસ્પર્ધા અને દષસ્પર્ધા. ધર્મ કે બીજા સદગુણ મેળવવા ને માટે જે સ્પર્ધા કરવી તે ગુણસ્પર્ધા કહેવાય છે. એ ગુણસ્પર્ધા હદયની શુદ્ધિ સાથે પ્રગટ કરવાથી કલ્યાણકારિણી થઈ પડે છે, તેથી તે સર્વથા અત્યાજ્ય ગણાય છે. જે બીજાને હાનિ કરવાને માટે ઈગ્યો, દ્વેષ કે માત્સર્યને લઈને સ્પર્ધા કરવામાં આવે, તે સ્પર્ધા હૃદયની મલિનતા સાથે પ્રગટ કરવાથી દષસ્પર્ધા કહેવાય છે. તે અનંત કમની બાંધનારી થાય છે. સાંપ્રત કાલે પ્રથમની ગુણસ્પધીને અભાવ જેવામાં આવે છે અને બીજી દેષસ્પર્ધાને આદર આપવામાં આવે છે. દેષપર્ધાની અને દર પણ જો ઉદારતા રહેલી હોય, તે તે સ્પર્ધા કાંઈક સંતવ્ય છે, પણ જો લેભના રક્ષણ સાથે તે સ્પર્ધા કરવામાં આવે છે તે તે કદિપણું ક્ષેતવ્ય થઈ શકતી નથી. હાલમાં આગેવાને પોતાની સત્તા રાખવાને માટે પિતાને ઉત્કર્ષ અને બીજાને અપકર્ષ થાય તેવી રીતે સ્પર્ધા કરે છે અને તે સ્પર્ધાની અંદર લેભનું પ્રાધાન્ય રાખવામાં આવે છે.
આ પ્રમાણે લોભનું રક્ષણ કરી સ્પર્ધા કરવાની અભિલાષાને આ દોષ જૈને. સતિને તેડનેરે થઈ પડે છે. ઉત્તમ ભવ્યાત્મ અગ્રેસરે પિતાના હૃદયમાં એ દેષ સ્પર્ધાને સ્થાન આપતા નથી, તેઓ તે જે કઈ શ્રદ્ધાળુ ગૃહસ્થ ઉદાસ્તાને આગળ કરી પારમાર્થિક કાર્ય સાધતા હોય, તેને આગળ પડવા દેવાને માટે સદા તત્પર રહે છે, કારણ કે, તે ઉત્તમ ગૃહસ્થ સમજે છે કે, આવા પારમાર્થિક કાર્ય માં દેષ પધ રાખવાથી તે કાર્યને મેટી હાનિ પહોંચે છે. સાંપ્રતકાળના મનુષ્ય ના હૃદયમાં આ ઉચ્ચ વિચાર આવતે જ નથી. તેમની દષ્ટિ સ્પર્ધાના અધિકારથી આચ્છાદિત થઈ ગઈ છે. આથી કરીને જેન પ્રજા ઉન્નતિના ઉચ્ચ શિખરથી ઘજ દુર રહે છે.
ષસ્પર્ધા એ ઉન્નતિને વિરોધી એ મેટે અવગુણ છે. એ અવગુણના ચિંગે સંઘ અને જ્ઞાતિના અગ્રેસને અકર્તવ્યથી તદ્દન વિમુખ કરી દીધા હોય તે તે બનવાજોગ છે. પરમ કર્તવ્ય માર્ગના પગથીઆ તેઓ ચુકી ગયા હોય તે પણ તે સંભવ છે. ત્યારે જૈન પ્રજાનું ભાગ્ય ઉન્નતિ પ્રાપ્ત કરવાને સન્મુખ થશે ત્યારે જ અગ્રેસના હદયમાંથી દોષસ્પર્ધાને અસ્ત થઈ જશે. જ્યાં સુધી જેન પ્રજા એ ભાગ્ય મેળવવા પુણ્યવતી થઈ નથી ત્યાં સુધી તેવા લુબ્ધ અગ્રેસરો સ્પર્ધાદેષને દુર કરવા તત્પર થશે નહીં. આપણે શાસનના અધિષ્ઠાયક દેવની પાસે એટલી પ્રાર્થના કરીએ છીએ કે, સંઘ અને જ્ઞાતિના અગ્રેસરોના હૃદયમાં જે દેષ સ્પર્ધા હોય તે તેનાશ થઈ જાઓ
કે જેથી તેઓ સ્વકર્તવ્યનું શુદ્ધ સ્વરૂપ સમજી પિતાની સત્તાને સ. - દુપગ કરે.”
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531130 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 011 Ank 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1913 |
| Total Pages | 24 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 2 MB |