________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ
પની જે ખામી છે, તે સર્વથા દૂર કરવી જોઈએ. આ તમામ બને છે તેનું કારણ બંને વ્યકિતમાં કોઈ અત્યારે નાયક-લીડર નથી, એમ બુદ્ધિવાન મનુષ્યને લાગે છે. શ્રાવક સંસારમાં ત્રીજી ખામી સ્ત્રી કેળવણીની છે. શ્રાવક બાળાઓને જેવી કેળવણી જોઈએ, તેવી કેળવણી મલી શકતી નથી. સાંપ્રત કાળે તેને માટે શેડી ઘણી જાગૃતિ થવા લાગી છે, પણ તેનીજના ઉત્તમ પ્રકારે થતી નથી. જમાનાને અંગે સ્ત્રી કેળવણીની આવશ્યક્તા સમજનારા ગૃહસ્થ ભારે પ્રયત્ન કરી શ્રાવિકા શાળાઓ ઉભી કરે છે, પણ પછી તેની સ્થિતિ જમ્યા પછી માતા રહિત થયેલા સંતાનના જેવી થાય છે. પ્રથમ જે ઉત્સાહથી જૈન કન્યાશાળા કે શ્રાવિકાશાળા સ્થાપવામાં આવી હોય, તે ઉત્સાહ ઘડીયાળના ચક જેટલું રહે છે. ચાવી ઉતરી ગયા પછી બંધ પડેલી ઘડીયાળના જેવી તે શાલાઓની સ્થિતિ થાય છે. પાછળથી તે શાળાઓની કેવી વ્યવસ્થા છે? તેની અંદર કેવું શિક્ષણ અપાય છે? ત્યાં નીમેલા શિક્ષકે કેવું કામ કરે છે? અને શાળાને લાભ કેટલી કન્યાઓ કેમ કેટલે લે છે? ઇત્યાદિ કાંઈ પણ લેવામાં આવતું જ નથી. તે તરફ ઉપેક્ષા કરવામાં આવે છે. કેટલીક સંસ્થા તે નામનીજ ચાલે છે અને ત્યાંના કાર્યકારકે નકામે પગાર લીધા કરે છે. આથી એવી સંસ્થાઓ આખરે દ્રવ્યને ભેગ આપ્યા છતાં મંદપડી જાય છે અને પછી માત્ર આગળ ફેંકાયેલા બણગાની ખાતર-કે કીર્તિની ખાતર અને નામની ખાતર તેમાં વૃથા દ્રવ્ય ભંગ થયા કરે છે.
આ ખામી દૂર કરી સ્ત્રી કેળવણીની સંસ્થાઓને શ્રીમતેએ ઉત્સાહથી તેનું વારંવાર નિરીક્ષણ કરી ખીલાવવી જોઈએ, સ્ત્રી કેળવણી એ સર્વ સંસારને પાયે છે. ભવિષ્યની પ્રજાને સર્વ પ્રકારનું પિષણ તે દ્વારા જ મળવાનું છે. કેળવાએલી કાંતાએ સંસારના આખા સ્વરૂપને ફેરવી શકે છે. સંસારને આધાર પ્રેમ ઉપર છે. તે પ્રેમની પોષક માતા સ્ત્રીઓ છે. મેદ્યાનની ઉધાન પાલિકા પ્રમદાજ છે. કેળ વણી વગરની સ્ત્રીઓ દુર્ગણોને આમંત્રણ આપનારી થાય છે. સંસારમાં જે સ્ત્રી સ્વચ્છંદાઓ, કંકાશને વધારનારીએ, અનાચારિણીઓ, અધર્મિણીએ, કઠેર બેલનારી કર્કશાઓ અને અરવચ્છતાથી ભરપૂર દેખાય છે, તે સ્ત્રીકેળવણીના અભાવનું પરિણામ છે, તેથી શ્રાવક સંસારમાં સ્ત્રી કેળવણીની જે ખામી છે, તે દર કરવા શ્રીમતે એ પ્રયન કરે જોઈએ. શ્રાવક સંસારમાં ચેથી ખામી ધાર્મિક અજ્ઞાનતાની છે, આહંત ધર્મના રહસ્ય કેવા છે? આહંત ધર્મના સૂક્ષ્મ હેતુઓ શા છે? અને આહંત ધર્મને ક્રિયા માર્ગ કેવા મુદ્દા ઉપર રચાયેલો છે? એ સંબં. ધી જૈન પ્રજા પૂર્ણજ્ઞાન ધરાવતી નથી. જે કોઈ ધર્મ સાધન થાય છે, તે ગાડરીયાપ્રવાહની પેઠે થાય છે. ભગવાન મહાવીર પ્રભુએ પોતાના શાસનને માટે જે નિયમ બાંધ્યા છે, તે નિયમમાં જ જૈન પ્રજાની સર્વ પ્રકારની ઉન્નતિના સાધનને સમાવેશ
For Private And Personal Use Only