________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માત્સર્ય પધમ:
૧૨
તેનું બહુમાન કરે છે. તેની ઉન્નતિ બહુમાનને દેખીને રાજી થવાને બદલે બળી મરવું, સહન નહિ કરવું તેને શાસ્ત્રકાર મત્સર (ઈર્થ) કહે છે.
વિવેચન--હે મહાનુભાવ! એટલું તે સર્વ કોઈના જાણવામાં હશે કે, ગુણી મનુષ્ય સર્વને પ્રિય હોય છે. તેનું કારણ એ છે કે લેહચુંબક પદાર્થ જેમ લેખંડને આકર્ષણ કરે છે, તેમ ગુણી માણસેના ગુણ સર્જન અને ડાહ્યા પુરૂષોનાં અંતઃકરણને પિતાના તરફ આકર્ષણ કરે છે. પણ ગુણીના ગુણને નહિ ઓળખી શકનાર અથવા તે સજજનની ઉન્નતિને નહિ સહન કરનાર માણસ ઈર્ષ્યાગ્નિમાં બળી જઈને પાપ પિડમાં ડૂબી જાય છે. સર્વે મનુષ્યને જીતી શકાય છે તેમજ વશ કરી શકાય છે, પરંતુ ઈર્ષ્યાગ્નિથી જે માણસ રાત્ર દિવસ બળતા જ રહે છે તેને વશ કરે તે દુર રહો, પરંતુ સમજાવી શકો પણ મહા દુર્લભ છે.
હે ભવ્ય બાંધવ! આ હુંડાવસર્પિણી હડહડતા મહા દુષમ કાળમાં અન્ય વણેમાં ગમે તે પ્રકારે હોય પરંતુ તે તરફ આપણે દ્રષ્ટિ નાંખવાની જરૂર નથી. આ પણ ઘરની અંદર જે ઈર્ષ્યાગ્નિને જબરે ભડકો થયેલ છે, તેના તરફ દ્રષ્ટિ દેવામાં જ આપણને મહા ફાયદે છે. જૈન કેમના અંદર તીર્થકર મહારાજ શ્રી ચતુર્વિધ સંઘ કહેલો છે અને તેમાં સાધુ, સાધવી, શ્રાવક, શ્રાવિકાને સમાવેશ થાય છે તેજ શ્રી સંઘની આધુનિક સમયને વિષે ઠેકાણે ઠેકાણે પાયમાલી થયેલી જોવામાં આવે છે. આનું મુખ્ય કારણ લાંબી દષ્ટિથી તપાસવા જશું તે તેના કારણમાં આપણેજ (એટલે શ્રી સંઘજ) છીએ. ત્યાગીએ ત્યાગીઓની ખોડખાંપણું કાઢી અવર્ણવાદ બેલે પણ તેમને ખબર નથી કે આપણે બીજાની ખોડખાંપણ કાઢી નિંદા કરીએ છીએ, તેજ આપણી મોટી ભૂલ છે. કારણકે સર્વ ગુણ વીતરાગ છે, અને તે તે સર્વ ગુણ પણું આ દુષમ કાળને વિષે અત્યારે આપણામાં નથી ત્યારે ફોગટના શું કામ બીજાને અવર્ણવાદ બોલી ભારે થવું જોઈએ ? પિતાના મનને કેાઈ સારે માનતે હોય તે સારાપણું દુનિયાના લેકેને દેખાડી પછી મૂછ મરડાતી હોય તે પરમ શ્રેષ્ઠ છે, તે તે પોતાની સત્તા નથી ને પારકાના દુષણો દેખી તેના અવર્ણવાદ બેલી તેના આત્માને કર્મ થકી હલકે કરી (કારણકે બીજાની નિંદા કરવાથી જે તે માણસ શાંત સ્વભાવવાળ થઈ નિંદાને સહન કરે તે કર્મની નિર્જરા કરવાવાળો થાય છે.) આપણા આત્માને પાપ થકી ભારે કરવા જેવું છે, અને આથી કેવું ઉખાણું આપણને લાગુ પડે છે કે, મા માતાને છેડી મીંદડી (બીલાડીને) સ્તનપાન કરવા જેવું થાય છે તે બરાબર જ છે. મતલબ એ છે કે, આપણા અંદર હજારે દુર્ગ ભરેલા હેય અને તેને ભૂલી જઈ બીજાના અવર્ણવાદ બલવા-આ આપણે ત્યાગીને લાયક નહિ.
એક બાજુ આપસ આપસમાં ત્યાગીઓની ધમાલ ચાલે ત્યારે બીજી બાજુ આપણ વિનય અને વિવેકવંત તેમજ એકવીશ શ્રાવકના ગુણનું પાંત્રીશ માર્ગનું
For Private And Personal Use Only