________________
www.kobatirth.org
વિતર્ક થકી શુ ધર્મ પ્રાપ્તિ થાય છે ?
વિતર્ક થકી શું ધર્મ પ્રાપ્તિ થઇ શકે છે ?
वितर्क वशतोऽपि धर्मः
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯૫
લેખક-મુનિ મણિવિજયજી મુ. લુણાવાડા.
પ્રિય બાંધવ, વિચાર, શબ્દની શક્તિ મહા અલૈકિક છે. વિચારશીલ માણુસ ફાઇ દિવસ વિરૂદ્ધ આચરણ કરતા નથી. વિચારીને કરેલું કાર્ય મહાફળદાયક થઈ શકે છે. જ્યાં વિચાર છે ત્યાં જ્ઞાન અને ધમ છે, જ્યાં વિચાર નથી ત્યાં જ્ઞાન અને ધર્મ નથી. વિચારથોજ વિતર્ક એટલે તર્ક વિતર્ક ઇાપેાહ થઈ શકે છે પણ જ્યાં વિચારજ નથી, ત્યાં ઉપર હેલ એક પણ નથી. ક્રાઇ દિવસ વિતર્ક થકી પણ ધની
પ્રાપ્ત થાય છે.
॥ चंमरुद्राचार्य शिष्यवत् हयेोरपिकेवलज्ञानम्. ॥ ભાવા—વિતર્ક પણાના વત્તિ પણાથી ચંદ્રાચાર્ય તથા તેમના શિષ્ય બન્નેને કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું.
યતઃ
सुसीला सुमाय, सज्जनागुरुजणस्स बिसीसा, विलंजणं तिमुद्धिं जहसी सो चमरुदस्स.
॥ ૨ ॥ ભાવા—કાઈ સારા શીયલ સ્વભાવવાળા તથા સારા ધર્મવાળા તથા સજ્જન વર્ગમાં પકાયેલા એટલે સારા સજ્જન જે હૈાય તે ગુરૂજનના પણુ સારા શિષ્યા થઈ રહે છે, એટલુંજ નહિ પણ ગુરૂજનને પણ મેટા પ્રકારની શુદ્ધિને ઉસન્ન કરાવી મહા લાભના આપનારા થાય છે. જેમ ચંડરૂદ્રચાર્યના શિષ્યે પેાતાના ગુરૂ ચંડકાચા ને મહાન્ શુદ્ધિ ઉસન્ન કરાવી તે નીચે મુજબ છે, अष्टांता यथा.
For Private And Personal Use Only
ઉજ્જયની નગરીને વિષે ચંડરૂદ્રાચાર્ય નામના આચાર્ય અત્યંત ક્રોધી હતા. તે મૂળ પ્રથમથીજ પ્રકૃતિ થકી ક્રોધી હતા અને તેથીજ તે સાધુઓથી જુદા વસતા હતા. કારણુ કે સાધુ સાથે વસવાથી ક્રોધ થાય માટેજ જુદા વસતા હુતા. એવા અવસરે અન્યદા શ્રેષ્ઠિ પુત્ર નવીન પાણિગ્રહીત ( પરણેલા ) મિત્ર સહિત ત્યાં આવ્યે અને સાધુને વાંદ્યા. તે વખતે ક્રિડા છે પ્રિય જેને એવા મિત્રએ સાધુને કહ્યું કે આ માણસનેદિક્ષા આપે. સાધુએએ પણ તે લેાકેાને ઠઠ્ઠા મશ્કરી કરનારાગણી ગુરૂ મહારાજને દેખાડીને કહ્યું કે જાએ તે અમારા ગુરૂમહારાજ દિક્ષા આપશે. ગુરૂ પાસે જઈ તે લેાકેાયે કહ્યું કે આને દિક્ષા આપે. તે અવસરે રાષથી ગુરૂયે કહ્યુ કે રક્ષા (રાખાડી ) લાવેા. મિત્રાયે હાસ્યથી રક્ષા લાવી આપવાથી ગુરૂયે પેાતાના એ પગ વચ્ચે તેમનું મસ્તક જોરથી ધ્રુબાવી લેાચ કર્યાં. આવેા દેખાવ દેખવાથી મિત્ર વિગેરે