________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેને સાહિત્ય
૨૨૩.
વિશેષ પ્રવર્યા છે, તોપણ તેઓએ કવિત્વના સ્વરૂપને સર્વ રસના પ્રવાહમાં ઝળકાવ્યું છે. તેમની રસિક વાણુમાંથી અનેક જાતના રસના ઝરાઓ વહે છે અને સહૃદય પુરૂષને તે તે રસમાં તલ્લીન બનાવી દે છે. કેટલીએક તેમની કવિતાઓ વાંચતા હદયને ચમત્કાર લાગે છે. હૃદય પીગળી જાય છે. જે વિષય કવિતામાં ચેજિત હય, તેમાં તન્મય થઈ જવાય છે. બીજી લૈકિક કે વ્યવહારિક વાત પણ ભાનમાંથી નીકળી જાય છે.
જૈન કવિઓએ ભૂતકાળમાં પિતાના પ્રતિભાના પ્રભાવને અતિશય દશા છે. તેમના કવિત્વના પ્રયાસે કેટલાએક વિદ્યમાન છે, પણ પૂર્ણ પણે કવિત્વથી ભરપૂર એવા કેટલાએક ગ્રંથ પ્રકાશમાં આવ્યા નથી, તેમ આવતા નથી, એ ખેદની વાતા છે.
જૈન કવિઓમાં સાહિત્યને વધારનારા કવિઓની કૃતિઓને મોટે ભાગે વિચ્છિન્ન થઈ ગયેલ છે અને કદિ કેઈ સ્થળે હશે તે તેને પ્રકાશમાં લાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવતું નથી, એ શોચનીય છે. ભવિષ્યની જૈન પ્રજાની પ્રતિભા શક્તિ ખીલાવવાને અને સાહિત્ય દ્વારા પ્રદર્શિત કરેલા ધાર્મિક અને વ્યવહારિક વિષને ભવિ આત્માઓના હૃદય પર સચોટ આરૂઢ કરવાને વિસૂત કરેલા જન સાહિત્યના રસ ભરિત સ્વાદથી જિન પ્રજા બેનશીબ રહે છે. માત્ર વ્યાપાર કલાના વાતાવરણમાં ઉછરતી અને તેમાં તલ્લીન બનેલી જૈન પ્રજા પોતાના સાહિત્યના રમણીય ઉદ્યાનના મધુર ફલ તરફ ઉપેક્ષા રાખે છે, એ ઘણું જ ખેદકારક છે. તેમાં પણ જેઓ આધુનિક કેળવણીના પ્રસાદને પ્રાપ્ત કરનારા યુવકે થાય છે, તેમાં પણ તે તરફ ઉપેક્ષા રાખે છે, એ વિશેષ ખેદકારક છે. એમ ન થવું જોઈએ.
જૈન કવિ વાલ્મટે સાહિત્યના ઉપગી સાધને પૂરા પાડવાને ઉત્તમ ગ્રંથ લખેલા છે. કાવ્ય, અલંકાર અને રસ એ
તે તેના પછિ વાહને વધાર
For Private And Personal Use Only
