________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બારવ્રતને અંતરંગ હેતુઓ. ૧૨૧ દેશાવકાશિક વ્રતની વૈજના કરેલી છે. અતિચાર રહિત નિર્દોષપણે આ વ્રત પાલવાથી ભવ્ય આમા કેવા કેવા પારમાર્થિક કાર્યો સાધી શકે છે, તે વિષે એ વતના યજક મહાત્માઓએ પરમ લાભ વિલો છે.
જેવી રીતે ધાર્મિક પક્ષે એવા વ્રતને લાભ રહેલે છે, તેવી રીતે વ્યાવહારિક પક્ષે પણ કેટલાએક લાભ રહેલા છે. જે ચાદ નિયમને ધરે છે. તે વ્યાવહારિક કાર્યોમાં પણ સારી શકિત ધરાવી શકે છે.
વિશેષમાં જવા આવવાના વ્યાપારથી પ્રાણીને નાશ ન થાય એવા અભિપ્રાયથી આ વ્રત ગ્રહણ કરાય છે. તે પ્રાણુ ઘાત કે જે પિતે કરે અથવા બીજા પાસે કરાવેલે તેના ફળમાં કાંઈ વિશેષનથી પણ ઉલટું પિતે ગમન કરતાં ઈયપની વિશુદ્ધિ કરવાથી ગુણ થાયછે, અને બીજાને તે અજાણપણાથી ઈયપથની શુદ્ધિ ન થવાથી જીવ ઘ ત થવા રૂપ દોષ પ્રાપ્ત થાય છે.
આવા કેટલાએક અંતરંગ હેતુઓના ઉદેશથી પૂર્વના મહાભાઓએ દેશાવકાશિક વ્રતની પ્રરૂપણ કરેલી છે જેથી તેમને ઉત્તમ પ્રકારને ધન્યવાદ ઘટે છે.
ધાર્મિક ક્રિયામાં જે અભ્યાસ પડી જાય છે, તેવા અભ્યાસની છાયા વ્યવહારિક કાર્યોમાં પણ આવે છે, જેથી શુદ્ધ ક્રિયા કરનારા મનુષ્ય ઉભય લેકમાં વિજયી થાય છે
ત્રીજુ શિક્ષાત્રત પિષધનામે છે. પિષ એટલે ગુણની પુષ્ટિ તેને ધ કહેતા ધારણ કરે તે પષધ કહેવાય છે. અર્થાત્ પ્રત્યેક અષ્ટમી અને ચાદશ આદિ પર્વ તિથિઓમાં ઉ એટલે સાથે નિવૃત્તિ પામ્યા છે દોષ જેના એવા પુરૂષને આહારનો ત્યાગ કરવા વગેરે ગુણની સાથે નિવાસ કરે તે ઉપવાસ કહેવાય છે તે કરે તેમજ ન બની શકે તે એકાસણું કરવું અને દિવસ અથવા દિવસ તથા રાત્રી બંને વખત પિષધશાળા કે ઉપાશ્રયમાં બેશી ધર્મ પુસ્તક વાંચવા અને વૈરાગ્યનું ચિંતવન
For Private And Personal Use Only