________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખાર વ્રતના અંતરંગ હેતુ.
૧૩
સર્વથા નિમત્સર થઈ જવુ', એ જ અહિંસાનુ· મુખ્ય ભાવ લક્ષણ છે. કદાચિત કેાઈ પ્રસ’ગ આવ્યા, એટલે ભેાળા ભાવથી અથવા તે કોઇ મુનિરાજના ઉપદેશથી કોઇ પણ મનુષ્ય એકવાર સત્કર્મ કરશે અથવા તેા મહાન્ દાન ધર્મ કરી નાખશે, પર ંતુ ખરેખરી રીતે જેના મનમાં દ્વેષ કે મત્સર ખીજ માટે પશુ રહેલ ન હેાય, તેજ અનુષ્ય ખરા અહિંસા ધર્મને માનનારા અને સમસ્ત પ્રાણીઓના હિતકર્તા કહી શકાય છે. પરંતુ સુવર્ણના ચાર કડકા માટે, થ્રેાડીક કીર્ત્તિ માટે લોકો એક બીજા પર ચઢાચઢી કરે છે, એ કેટલી બધી એ શૈાચનીય વાર્તા છે ! એવા દ્વેષ અને મત્સરના જ્યાં સુધી મનુષ્યના મનમાં નિવાસ છે, ત્યાં સુધી તેના મનમાં ખરી અહિંસાના ભાવ કોઇ કાલે પણ આવવાના નથી. ગાય માંસનું ભક્ષણ કરતી નથી તેમજ બકરાં પશુ માંસાહારી નથી જ, એટલે તેમને મેટા ચેગી અને અહિંસક જાણુવા કે શુ' ? કિવા કઇ મૂર્ખ શિરામણિએ અમુક પ્રકારના આહારના ત્યાગ કર્યું તે તેથી વનસ્પતિ આહારી પશુએ કરતાં તેની મહત્તાને વધારે મેટી પદવી કેઇ પણ આપવાનું નથી. જે મનુષ્યા વિધવા અને અનાથ માલકાના વિશ્વસ્તમ`ડળ (ત્રસ્ટ) માં નીમાઇને તેમના માલને પણ સ્વાહા કરી જાય છે. અને ધન પ્રાપ્તિ માટે ગમે તેવા નીચ કૃત્યા કરતાં અચકાતાં નથી; તેવા મનુષ્યા જો માત્ર ઘાસ ખાઇને જીવન ગાળતા હોય,તા તેમને માત્ર પશુજ નહીં કિંતુ મહા પશુ જ સમજવા જોઇએ.
આર્હુત ધર્મના મહાત્માએ લખે છે કે, “ જે મનુષ્યના અ`તઃકરણમાં કોઈ વાર બીજા પ્રાણીને પીડવાના વિચાર માત્ર પણ આવતો નથી અને પોતાના પ્રાણુહારક શત્રુને પણ સુખમાં મહાલતા જો ઇને જેના મનમાં આનંદ થાય છે, તેજ ખરા ભાવથી અહિંસા ધર્મના આરાધક છે. તે ઉપરથી સમજવાનું કે, બીજાના બાહ્ય જીવનના નાશ કરવા, તેજ હિંસા છે, એટલું નહીં પણ બીજાના આંતર જીવનનેા નાશ કરવા, ખીજાને કેાઇ જાતની પીડા કરવી, તે પણ હિંસા જ છે, પેહેલા અણુવ્રતને ધારણ કરનારા શ્રાવકે તે ઉભય હિંસાના ત્યાગ કરવાના છે, તેથી તે ઉભય લેાકમાં પ્રતિષ્ઠાવાલા થઇ શકે છે.
For Private And Personal Use Only
