________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમાન્ ચિદાનજી કૃત પ
an arvinnan
# મેળવવા ઇચ્છતા હૈા તે આપને અનાદિ અવિવેકના ત્યાગ કરી સ્વપરને સારી રીતે આળખાવી આપે એવા ઉત્તમ વિવેક વિચાર આદરવા જોઇએ.
જો કે અનાદિ અજ્ઞાનાદિક હેતુએ વડે ઉપાર્જન કરેલાં કર્મચાગે દેડુ, લક્ષ્મી અને કુટુંબ પ્રમુખ પર વસ્તુઓના જીવને સજાગ મળે છે પર`તુ ખરી રીતે જોતાં તેમાનું કશું પેાતાનું નથી, આવા ખાટા સ‘જોગાથીજ જીવ દુઃખની પરંપરા પામ્યા કરે છે. જેમ રસાયણ્. શાસ્ત્રી માટીમાંથી સેાનું જાદુ' કાઢી શકે છે તેમ જ્ઞાની--વિવેકી પુરૂષ પણ ખરા જ્ઞાન–વિવેકના બળથી પેાતાના આત્મતત્ત્વને પર—જડ વસ્તુએથી જૂદો કરી શકે છે. ખરા જ્ઞાની-વિવેકી જડ વસ્તુથી વિરક્ત રહે છે, અને અનુક્રમે ઉગ્ર વૈરાગ્યના બળથી ઉદાસીન દશાને પામે છે. શ્રીમાન્ યશેવિજયજી મહુારાજે શમતા શતકમાં ઉદાસીનતાનું આવું લક્ષણ કહ્યુ છે. “ અનાસંગ મતિ વિષયમે, રાગ દ્વેષકે છેદ, સહજ ભાવમે લીનતા ઉદાસીનતા ભેદ ” એવી ઉદાસીનતા પ્રાપ્ત થાય તે સહેજે આત્મ અનુભવ અને તેથી થતે સહુજ આનંદ પણ મેળવી શકાય.
૯
પરંતુ રાગ દ્વેષાદિક તેના પ્રતિબંધક કારણા જાણી તે અવશ્ય પરીહરવાં જોઇએ. રાગ દ્વેષાદિક ઢોષોનો ત્યાગ કર્યા વગર શુદ્ધ આમ અનુભવ યા સહજાનંદ પ્રાપ્ત થઇ શકે તેમ નથી. શ્રીમાન્ યશેવિજયજીએ કહ્યું છે કે
-
“ તાકો કારણુ નિરમમતા, તામે મન અભિરામ, કરે સાધુ આનંદઘન, હાવત આતમરામ ” મમતા થિર સુખ શાકિની, નિરમમતા સુખ મૂલ મમતા શિવ પ્રતિકૂલ હૈ, નિરમમતા અનુકૂલ ”
For Private And Personal Use Only
( શમતાશતક )
એમ સમ્યગ્ વિચારી રાગ દ્વેષ મુળ મમતાને અવશ્ય નિવા વી જ જેઈએ, અન્યથા જેમ ઉપાધ્યાયજી ભગવાન કહે છે. તેમ “ હા હા મેહકી વાસના, બુધકુ' ભી પ્રતિકલ;