________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સિદ્ધ સારસ્વત કવીશ્વર ધનપાળ, દગ્ધ થવાથી હદયમાં દગ્ધ થતો ધનપાળ પિતાના ગૃહમાં આવી ખિન્ન વદને બેઠે બેઠે ચિંતા કરતે હતે, સ્નાન, પાન અને ભેજનને તેણે ત્યાગ કર્યો હતે, પોતાના પિતાને આ પ્રમાણે ચિંતાતુર જઈ તેની ચતુર પુત્રીએ આ પ્રમાણે કહ્યું હતું, “ પીતાજી, આજે ખિન્નવદન કેમ દેખાઓ છે ? હજુ સુધી સ્નાન ભેજન કેમ કરતા નથી ? ” પુત્રીના આવા પ્રશ્ન ઉપર થી કવીશ્વર ધન પાળે ભોજરાજાની પાસે જે વૃત્તાંત બન્યા હતા, તે પિતાની ચતુર પુત્રીની આગળ કહી સંભળાવ્યું હતું. તે ચતર બાળાએ પોતાના પીતાને નમ્રતાથી કહ્યું, “ પૂજ્ય પિતાજી, તમે તિલકમંજરી ગ્રંથના દહનને માટે હદયમાં જરાપણ અપશેષ કરશે નહિં. ઉડીને સ્નાન, દેવપુજન અને ભોજન કરી શે. ભોજરાજાએ કદાચ તે પુસ્તક અગ્નિમાં હોમ્યું, તેથી શું થઈ ગયું ? તે સઘળો ગ્રંથ મારે કઠે છે. કારણ કે, પુર્વે તમે મને તે પ્રેમથી સંભળાવ્યો છે. પુત્રીના આ વચન કવીશ્વર ધનપાળને કર્ણમાં અમૃત સમાન લાગ્યા અને તેણે પ્રસન્ન થઈ પિતાની પુત્રીને ધન્યવાદ આપ્યા હતા. તે પછી સ્નાન, પૂજન અને ભજન કરી ધન પાળે તે પુસ્તક ફરીને પુત્રીના મુખથી . સાંભળી લખવા માંડયો, પણ લખતાં લખતાં કેટલાએક ભાગ તેમાંથી વિમરણ થવાથી ત્રણ હજાર લોકોની સંખ્યા ઓછી થઈ હતી. અત્યારે કવીશ્વર ધન પાળની કૃતિ તે તિલકમંજરીનું પુસ્તક નવ હજાર લેકની સંખ્યાવાળું વિદ્યમાન છે. એ ચમત્કારી પુસ્તક એ મહાન પંડિતવર્યની સત્કીર્તિનું સાધન થઈ સા:પ્રતકાળના વિદ્વાનોના હદયને આનંદ આપે છે.
કવીશ્વર ધનપાળ ભેજ જાની અપ્રીતિ થવાથી પિતે ધારાનગરીને છોડી પશ્ચિમ દિશામાં આવેલા સત્યપુર નગરમાં ગયે હતું, તે નગરમાં શ્રી મહાવીર સ્વામિનું એક સુશોભિત ચિત્ય હતું. ત્યાં તેણે વિરોધાભાસ અંલકારથી યુક્ત એવું શ્રી વીરપ્રભુનું પ્રાકૃત ભાષામાં તુતી કાવ્ય રચ્યું હતું.
અપૂર્ણ
For Private And Personal Use Only
