________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માન પ્રકાશ, શ્રાવક ક્ષેત્ર અને ધાર્મિક કેળવણી.
આપણે પ્રાચીન જૈન મહાત્માઓએ આપણું ઉન્નતિ સતત રહ્યા કરે તેને માટે સાત ક્ષેત્રની એજના કરેલી છે. એ સાત ક્ષેત્રોના પષણથી અને રક્ષણથી આપણું આખી ધર્મ સંસ્થાનો, ચતુર્વિધ સંઘનો, કમનો અને જ્ઞાતિને ઉદ્ધાર કરવાની એ જના રચેલી છે. સાત ક્ષેત્રની રક્ષાથી જૈન ધર્મની વ્યવહાર અને નિશ્ચયની સ્વતઃ રક્ષા થઈ જાય છે. વર્તમાન કાલે સાત ક્ષેત્રની રક્ષાને માટે આપણે ઘણાજ બેદરકાર છીએ. સાતક્ષેત્રની રક્ષા કેવી રીતે કરવી જોઈએ? એ વાત પણ જાણેવામાંજ નથી. આપણે મોટે ભાગ એટલું જ સમજે છે કે તે ખાતે દ્રવ્ય અપણ કરી જમે કહ્યું, એટલે સાત ક્ષેત્રની રક્ષા થઈ ચુકી. વળી સાતક્ષેત્રમાં કયા કયા ક્ષેત્રો ઉપયોગી છે? કયા ક્ષેત્રને વિશેષ પોષણ આપવાની જરૂર છે? અને તેને કેવી રીતે પુષ્ટિ આપવી જોઇએ? ઇત્યાદિ કાંઈ પણ પરામર્શ થતો નથી. આપણે કેમમાં હજારો અને લાખ રૂપિઆને ધાર્મિક કાર્યોમાં વ્યય થાય છે. પણ તે વ્યવસ્થા રહિત હોવાથી આપણે કાર્ય સિદ્ધિમાં વિજયી થતા નથી.
પ્રથમ શ્રાવક ક્ષેત્રને માટે વિચાર કરવાનું છે. એ ક્ષેત્ર ઉપર સર્વ ક્ષેત્રની ઉન્નતિ રહેલી છે. તેથી તેને સારી પુષ્ટી આપવાની આવશ્યકતા છે. પણ તે વિષે આપણો અનાદર છે. શ્રાવકને સુધારવાને માટે મુળથી સુધારણ કરવાની જરૂર છે. જ્યારથી શ્રાવકના જીવનનો આરંભ થાય છે ત્યારથી તેના જીવનનો પાયે જ.. બૂત કરવાની જરૂર છે. પ્રથમ તેને ધાર્મિક શિક્ષણ આપવું જોઈએ, અને તે સાથે વ્યવહારિક કેળવણી મિશ્રિત કરવી જોઈએ. ભાષાસાન, વેપારની બાબતને લગતું જ્ઞાન અથવા તે કળકોશલ્યને લગતા જ્ઞાનની સાથે સાથે ધર્મની કેળવણી કે જે માણુરાની નીતિ સુધારે છે, તે આપવી જોઈએ. કેટલાએક ધર્મશક્ષણ ઉપર એ
For Private And Personal Use Only