________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૮
આત્માનંદ પ્રકાશ.
ખીલેલાં કુલપ્રેમથી સુભગ જે કાન્તા-કથાલડી, જેઓએ નિજ બ્રહ્મચર્યવ્રતના અગ્નિથી ભમી કરી, એવા ગીજને તણે વિજય છે મધ્યસ્થ વૃત્તિ થકી. અગ્રે તે ગજગામિની પ્રિયતમા, પૃષ્ટ વળી તે હતીપૃથ્વીમાં, ગગને તથા અહિં તહિં જયાં ત્યાં સદા દીસતીનહાળી બહુ; દષ્ટિ ના પછી કરી, એ સામી ઉભી છતી, એવા યોગીજને તણો વિજય છે મધ્યસ્થ વૃત્તિ થકી.
પ
તંત્રી.
નામના ગ્રંથ કે
સમકિતની આ એટલે સત્યભાવથી
સમકિત. ( અનુસંધાન બીજા અંકના પૃષ્ટ ૩૯ થી.) तत्त्वार्थश्रद्धानं सम्यग्दर्शनम्-श्रीमद् उमास्वाति.
શ્રીમાનું ઉમાસ્વાતિ મહારાજ પિતાને “તત્વાર્થધિગમસૂત્ર” નામને ગ્રંથ કે જેના ઉપર “ભાષ્ય” પણ પોતેજ રચી છે, એને વિષે સમ્યક્ દર્શન યા સમકિતની વ્યાખ્યા આપે છે. 1 તત્વ એટલે સત્ય, અર્થ એટલે વસ્તુ, એમ તત્ત્વાર્થ એટલે સત્ય વસ્તુઓ તેની શ્રદ્ધા; અથવા ૨ વસ્તુઓની, ત કરીને એટલે ભાવથકી નિશ્ચિત-એવી શ્રદ્ધા; અથવા ૩ ત એટલે જીવાદિ (નવ) ત તે રૂ૫ અર્થ એટલે વસ્તુ તેમની શ્રદ્ધ.
મથાળે મૂકેલા સૂત્રપર આ પ્રમાણે “ભાષ્ય” આપી, ભાષ્યમાંજ છેવટે આ સમ્યક દર્શનનાં પ્રશમ, સંવેગ, નિર્વેદ, અનુકમ્પા અને આસ્તિકય રૂપ લક્ષણે કહે છે (૧) પ્રશમ સમ, ઉપશમ, એવાં પણ એનાં નામ છે. એને અર્થશમાવવું એટલે
ધ, માન, માયા અને લેભ એ જે ચાર કષાય કહેવાય છે તેને શમાવવા–ટાળવા. આ ઉપર શ્રી વિજયલક્ષ્મસૂરિ કહે છે કે –
शमैः शाम्यति क्रोधादीलपकारे मइत्यपि । उक्ष्यन्ते तेन सम्यक्तं तदाचं लक्षणं भवेत् ॥
For Private And Personal Use Only
