________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સેળ સંસ્કાર
વિનય-નમ્રતા-મૃદતા એ માનમહીધરના પક્ષને તેડવા વા સમાન છે
સાપુતા-સરળતા એ માયા-સાપણીનું ઝેર કાપવા જાંગુલી મંત્ર સમાન છે. તેમજ સંતોષ એ લેભસમુદ્રનું પાન કરી જવામાં અગસ્તિ તુલ્ય છે. કષાય- કલુષતા રહિત સ્ફટિક રત્ન જેવું નિર્મળ સહજ આત્મસ્વરૂપ જ સાધ્ય છે.
તથાસ્તુ.
જૈન સેળ સંસ્કાર.
૭ શુચિકર્મ સંસ્કાર. પછી સંસ્કાર થયા પછી સાતમે શુચિકર્મ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે. આ સંસ્કારમાં જન્મસૂતક ( વૃદ્ધિસૂતક) ને દૂર કરવાને વિધિ છે. બાળકના જન્મ વખતે અશુચિ પુલેથી સૂતિકા ગૃહ વ્યાપ્ત થઈ જાય છે, તેથી તેની શુદ્ધિ થવાની જરૂર છે. જ્યાં સુધી શુદ્ધિ થઈ ન હોય, ત્યાંસુધી કેઈપણ દેવગુરૂના કામમાં પ્રવર્તન થઈ શકતું નથી. તેથી શુચિર્મ સંસ્કારની આવશ્યકતા છે. આ સંસ્કાર જુદા જુદા વર્ણ તથા કુળને અનુસારે કરવામાં આવે છે.
શુચિકર્મ સંસ્કારના આરંભને દિવસે ગૃહસ્થ ગુરૂ આવી સોળ પેઢીના પુરૂષોને બોલાવે છે. કારણ કે, સેળ પેઢી સુધી સૂતક લાગે છે. તેને માટે શાસ્ત્રમાં લખે છે કે, “સોળ પુરૂષ-પેઢી સુધી સૂતક લાગે અને એક લાખ પેઢી સુધી એક ગામમાં કન્યા અપાય નહી ” સોળ પેઢી સુધીના કુટુંબીઓ આવે એટલે ગૃહસ્થ ગુરૂ તેમને સાંગોપાંગ સ્નાન કરાવે પછી ધોયેલા શુદ્ધ વસ્ત્ર પહેરાવી જિનપ્રતિમાની પૂજા કરાવે છે. પછી બાલકના માતાપિતા પંચગવ્યથી અંતસ્નાન કરે છે. પછી નખને છેદી અને વસ્ત્રની ગાંઠ બાંધી દંપતી ગૃહસ્થ ગુરૂની સાક્ષીએ
For Private And Personal Use Only
