________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિમલચંદ્રસૂરિ અને પ્રશ્નાત્તર રત્નમાલા.
ચપલ છે પણ ખાસ આ ત્રણ પદાર્થ વિષે કહ્યું તે હેતુપૂર્વક છે. ચાવનવય કે જેના મદથી મત્ત થયેલા પ્રાણી પેાતાની ધાર્મિક અને વ્યવહારિક સ્થિતિ ભુલી જાય છે અને તે વય શાશ્વત રહેવાનુ છે એમ માની બેસેછે. વલી તે યમાં ઈંદ્રિયોના વિષય પ્રખલ થવાથી તારૂણ્યમાં તરી રહેલા તરૂણેા કુમાર્ગે દેારાઈ અનેક અનુચિત કર્મ કરેછે, જેથી એવય જગતમાં “ ધાપીશી' એ નામથી એલખાય છે. યવનના અપ્રતિહાર્ય મદમાં અંધ થયેલા પ્રાણી કાંધે પણ દેખતા નથી. અકાર્યના પ્રબલ પ્રવાહમાં તે તણાઇ જાયછે. અને તે વયને સ્થિર માનવાની અજ્ઞાનતામાં ઢંકાઇ રહેછે. તે માટેજ અહિં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ચૈાત્રનવય કમલપત્રના જલબિંદુની જેમ ચપલ છે.
For Private And Personal Use Only
૧૬૩
:
ખીજા ધન પદાર્થને ચપલ કહેવાનું કારણ પણ તેવું જ વિચાણીય છે. ધન– વૈભવ કે જેની મદાત્મ્યત્તતા શાસ્ત્રકારોએ ઘણે સ્થાને વર્ણવી છે અને તેના પૂર્ણ દષ્ટાંતા આહૂંતવાણીમાં પદે દે આવેછે: તે ધન-વૈભવના મદથી માનવ અનેક અકાર્ય શ્રેણી આચરવા ઉતરી પડે છે. ધન લાભરૂપ મહા સક્ષસની સેવાથી પ્રાણીએ ક્ષણવારમાં પ્રાણાતિપાત જેવા ધારકાર્ય કરેછે. એવા અનર્થકારી અર્થના પરિગ્રહ માટે શાસ્ત્રકારોએ અનેક નિયમથી શિક્ષા આપી છે. ધન એ નારછીની નગરીનું મુખ્યદ્વાર છે, ત ભગના અવાય ઉપાય છે,. સાધુતાને છેઠનાર છે, દુર્જન્યવિદ્યાના શિક્ષક છે, ભ્રષ્ટતાને સહાયક છે અને પ્રમાણિકતાના પ્રલય કાલ છે. આવા અનર્થ હેતુ ધનથી મત્ત થયેલા મનુષ્યા લક્ષ્મીમઢમાં મગ્ન થઇ તે બનને સર્વકાલ સ્થા ચી માને છે. અને તેવી બુદ્ધિએ તેની ઇષ્ટવક્ત ઉપાસના કરેછે પણ