Prabuddha Jivan 2019 02

SR No.: 526127
Original Sutra Author: N/A
Author: Sejal Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2019
Total Pages: 56
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 5 MB

Page 41

પ્રાર્થના
ભારતી બી. શાહ વર્ષો જૂની એક હિન્દી ફિલ્મમાં લતા મંગેશકરે ખૂબ જ સરસ અને પ્રાર્થનાની શક્તિ કામ કરી ગઈ. આજે પણ ઘણા દરદીઓની પ્રાર્થના ગાઈ હતી. ફિલ્મ હતી, “દો આંખે, બારહ હાથ' હાલત હોસ્પિટલમાં ગંભીર સ્વરૂપ પકડી લે છે ત્યારે ડૉક્ટરો તેના પ્રાર્થનાના શબ્દો અને સૂર આજે પણ લોકોના હૃદયમાં ગૂંજી રહ્યા સ્વજનોને કહી દે છે કે; “પ્રાર્થના કરો.'' મોટાં મોટાં શહેરોની
અનેક નામાંકિત હૉસ્પિટલોમાં દરેક ધર્મોના ભગવાનની મૂર્તિઓ “એ, માલિક! તેરે બંદે હમ.''
સાથેનો પ્રાર્થનાખંડ હોય છે. એ સમયમાં લગભગ બધી જ ફિલ્મોમાં એકાદ પ્રાર્થના તો આ પ્રાર્થના શું છે? પ્રાર્થના એક કલ્પવૃક્ષ સમાન છે. જેની અચૂક ગવાતી. આજે પણ ‘હમ કો મન કી શક્તિ દેના' અને છાયામાં બેસીને યાચક બની નમ્રતા, સરળતા અને વિનયપૂર્વકની ઈતની શક્તિ હમે દેના દાતા' જેવી પ્રાર્થનાઓ લોકોને જરૂરથી માગણી કરવાથી ઈશ્વરની અપરંપાર કૃપા મેળવી શકાય છે. એક શ્રદ્ધાનું બળ પૂરું પાડે છે.
તેનાથી આપણાં મનને, ચિત્તને સ્વસ્થતા મળે છે. એકાગ્રતા આવે શકુંતલા જૈન ગર્લ્સ હાઈસ્કૂલમાં જ્યારે અમે ભણવા જતાં છે. પ્રાર્થના પ્રભુને બદલતી નથી, પ્રાર્થના કરનારને બદલે છે. ત્યારે સવારના નિયત સમયે ૮.૩૦ કલાકે સૌપ્રથમ નવકારમંત્ર શરત એટલી જ પ્રાર્થના હાથવગી, હોઠવગી, હૈયાવગી હોવી અને ત્યારબાદ “મા સરસ્વતીની પ્રાર્થના કરવાનો નિયમ અમારી જોઈએ તો જ હરિવર તેનો પ્રતિસાદ આપશે. પ્રાર્થનાના એક એક સૌ વિદ્યાર્થિનીઓના જીવનમાં વણાઈ ગયેલો. જોકે આજે પણ શબ્દમાં તાકાત હોવી જોઈએ. પ્રાર્થનાનો જવાબ પ્રભુ પાસે માગવાનો અંગ્રેજી, ગુજરાતી, મરાઠી કે અન્ય કોઈપણ માધ્યમની સ્કૂલોમાં ન હોય, તેનો અહેસાસ કરવાનો હોય. પ્રભુ પ્રત્યેની અતૂટ શ્રદ્ધા સર્વપ્રથમ પ્રાર્થના કરવાનો એક વણલખ્યો નિયમ ચાલુ છે. ત્યારબાદ હોવી જોઈએ. આપણા આત્મા સાથે તેનો સ્પર્શ થવો જોઈએ. જ વર્ગ શરૂ થાય. ૫. ગાંધી બાપુની પ્રાર્થના “વૈષ્ણવ જન તો, તેને પ્રાર્થનામાં શબ્દો ઓછા હોય, પ્રાર્થના મૌન હોય. તેમાં કોલાહલ રે કહીએ...'નરસિંહ રાવ દિવેટિયાની “મંગલ મંદિર ખોલો', કે ઘોંઘાટને સ્થાન ન હોય. આપણી પ્રાર્થના એવી સાવચેતીપૂર્વકની વિગેરે વિગેરે અનેક પ્રચલિત પ્રાર્થનાઓ વિવિધ પ્રસંગોમાં, વિવિધ હોવી જોઈએ જેથી આસપાસ લોકોને વિશેષ ન પડવો જોઈએ. રાગો-દ્વારા, વિવિધ સ્વરૂપે માનવજીવન સાથે જોડાયેલી છે. જીવ ને શિવ સાથે જોડી આપતો સંબંધ એ જ પ્રાર્થના. તેના
દુનિયાના તમામ ધર્મોમાં પ્રાર્થનાનું ખૂબ જ મહત્વ છે. પ્રભુ દ્વારા આત્મા જાગે તો કર્મશત્રુ પર વિજય મેળવી શકાય અને દ્વારા સ્વીકૃતિ મળે. પ્રભુ આપણી વિનંતીનો સ્વીકાર કરે. આપણી મોક્ષની નીસરણી પર પહોંચવાનું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત થાય. પ્રાર્થના એ ભીતરમાં છુપાયેલી પરમાત્મશક્તિ પૂજા અને પ્રાર્થના દ્વારા પ્રગટ માત્ર ક્રિયાકાંડ નથી. આત્માના ઊંડાણમાં ઘર કરી ગયેલા ગાઢ થાય છે. પ્રાર્થના એટલે ઈશ્વર સાથેની ગોષ્ઠિ, એક પ્રકારનો દોષોને બહાર લાવવાની પ્રક્રિયા છે. તેનાથી દોષશુદ્ધિ, મનશુદ્ધિ સંવાદ. જે માનવી પોતાના અંતરની વ્યથા, વાતો ઈશ્વર સાથે અને ચિત્તશુદ્ધિ તો થાય જ છે. માનવી માત્ર ભૌતિક સુખની આદાન-પ્રદાન કરી શકે છે. ઈશ્વરની સમધી પહોંચવાનો માર્ગ દોડમાં, તૃષ્ણામાં આમથી તેમ દોડ્યા કરે છે. પણ તે સુખનું સાચું પ્રાર્થના. આપણી ભાવનાત્મક સંવેદનાઓ તેમના સુધી પહોંચાડવાની સરનામું ભૂલી ગયો છે. આ સરનામું કોઈપણ વેબસાઈટમાંથી કે એક ઝંખના જાગે છે ત્યારે તેમાંથી પ્રાર્થના બને છે. ધર્મ અને Googleમાંથી નથી મળવાનું. ઈસુ કહે છે; “સુખનું સાચું સરનામું વિજ્ઞાન આમ તો એકબીજાના જોડીદાર છે. પરંતુ જ્યાં વિજ્ઞાનની જ ઈશ્વર છે. ઈશ્વર સર્વત્ર છે. ઈશ્વર અહીં પણ છે ત્યાં પણ છે, મર્યાદા આવે છે ત્યાંથી ધર્મની શરૂઆત થાય છે. માનવી વિજ્ઞાન સમગ્ર બ્રહ્માંડમાં છે, જરૂર છે આપણા સાચા દિલની પુકાર તેમના દ્વારા નહિ પણ ધર્મનાં આલંબનથી પ્રભુનો સ્પર્શ પામવાની ઈચ્છા કાને પડવી જોઈએ. ઈશ્વર સર્વનો છે તો તે મારો પણ છે ને તમારો રાખે છે. ઘણાં વર્ષો પહેલાં ફિલ્મ જગતનો બેતાજ બાદશાહ, પણ છે. જગતનાં પ્રાણી-માત્ર, બધા જીવોમાં છે. તમે સૌ પ્રાર્થના અમિતાભ બચ્ચન એક ફિલ્મના શૂટીંગ દરમ્યાન ખૂબ જ ગંભીર દ્વારા એમને પામી શકો છો. સુખ તેમાં જ છે.'' હાલતમાં જખમી થઈને હોસ્પિટલના બિછાનાં પર જીવન-મરણ જૈન ધર્મમાં પણ પ્રાર્થનાનું ખૂબ જ મહત્ત્વ છે. જૈન ધર્મના વચ્ચે ઝોલાં ખાતો હતો. ત્યારે તબીબોએ પણ તેના ચાહકોને કહ્યું કેટલાંક સૂત્રો અને તેની ગાથાઓ, શ્લોકો વિગેરે પ્રાર્થના સ્વરૂપ જ હતું કે; “આપ સૌ પ્રાર્થના કરો, દુઆ કરો એ જ હવે કામ છે. જન જનને જગાડતી સૂત્રોની ગાથાઓ જિનવર સાથે આપણને લાગશે.'' અને સમગ્ર હિંદુસ્તાનના તેના ચાહકોએ પ્રાર્થનાઓ, જોડી આપે છે. આ પ્રાર્થનાના શબ્દો, તેના અર્થો જો આપણે મન્નતો, બાધાઓ કંઈક વ્રત-નિયમો માન્યા હતા અને થોડા જ કંઠસ્થ કરી લઈએ, હૃદયસ્થ ધારણ કરી લઈએ તો આપણું જીવન દિવસોમાં ગજબ ચમત્કાર સર્જાયો... ત્યારે પ્રાર્થનાનું બળ, શ્રદ્ધા ધન્ય બની જાય. પ્રાર્થનાનો પ્રાણ પરમાત્મા છે. તેમનું વંદન, ગુણ (ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૯)
પ્રવ્રુદ્ધ જીવન