________________
કોણ કહેશે તે દ્રોપદી પરાધીન હતી? પાંડવો જ્યારે દ્રોપદીની રક્ષા કરતાં અટક્યા ત્યારે કૃષ્ણની સ્તુતિ કરીને પોતાની રક્ષા કરનાર દ્રોપદીને પરાધીન કોણ કહેશે? જેનામાં પવિત્ર રહેવાની શક્તિ છે. જેનામાં પોતાના શીલની રક્ષા કરવાની શક્તિ છે તેને પરાધીન કહેવી એ અધર્મ છે.
સ્ત્રીઓ પ્રત્યેનો ગાંધીજીનો અભિગમ અનોખો છે. તેઓ કહે છે. હું સ્ત્રી છું. સ્ત્રીઓને સારું હું સ્ત્રી જેવો બન્યો છું ને તેનું હૃદય ઓળખું છું, પુરુષોએ પોતાની મર્યાદા સમજવાની છે અને જ્યાં લગી પતિપણું છૂટે નહીં ત્યાં સુધી સ્ત્રીને ઓળખાય જ નહીં. આવો પતિ હું મઢ્યો એટલે જ બાને ઓળખવા પામ્યો ને બીજી બહેનોને ઓળખવા લાગ્યો.
હું લાખો સ્ત્રીઓના પરિચયમાં આવ્યો છું. એ મને કહે છે કે અમે તમને પુરુષ નહીં પણ સ્ત્રી જ ગણીએ છીએ. મને ભાસે છે. કે આ વાત ખરી છે. દક્ષિણ આફ્રિકામાં મેં જોયું કે સ્ત્રીઓની સેવા વિના દરિદ્રનારાયણની સેવા ન થઈ શકે. લોકોએ મને 'મહાત્મા' નું પદ આપ્યું છે તેનો યશ બાને છે.
બાપુ તો બહેનોને કહેતા,
કહેવત છે પર ભાંગવા સર્વ આવે, પણ બાંધવા કોઈ ન આવે.' પણ બાપુએ સ્ત્રીની શક્તિ ઓળખી, નિર્ભય બનાવી. બહેનોમાં રહેલી કોમળતા-કારૂણ્યનો સ્ત્રોત સૂકવ્યા વિના બહેનોની તેજસ્વિતાનું દર્શન કરાવ્યું છે. એમનું મનોબળ મજબુત કર્યું છે. પોતાનું જીવન પોતાની રીતે સ્વતંત્ર ઇચ્છા મુજબ પડી અને કેળવી શકે જેથી માનવપ્રગતિમાં અને દેશસેવામાં પોતાનો ફાળો આપી તમારું અંતર મારી પાસે ઠાલવી મારી પાસેથી મા' નું કામ શકે એવું નક્કર પડતર ગાંધીજીએ બહેનોનું કર્યું છે. સ્ત્રી પોતાની આત્મ-ઓળખ, પોતાની સ્વતંત્રતા અને પોતાની જાત પ્રત્યેની વાત કહેવા હવે આગળ આવી છે. આ દૃષ્ટિએ સમગ્ર સંપાદન અત્યંત ઉપયોગી અને દરેક સ્ત્રીએ સમજવા જેવું છે. (સૌજન્ય : નવજીવનનો અક્ષરદેહ) શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને મળેલ અનુદાનની યાદી પ્રબુદ્ધ જીવન સૌજન્મદાતા
લેજો.
અસંખ્ય બહેનોએ બાપુ પાસે પોતાનું અંતર ઠાલવી જીવનનું કીમતી ભાથું મેળવ્યું હતું. તેમાંનાં કેટલાંક અવતરણો... બાપુ કહે છે;
જગતમાં કેવળ સ્ત્રી સંગઠન થાય તો આ એટમબોમ્બને દડાની માફક ફેંકી દઈ શકે એવી બહાદુરીભરી અહિંસા દાખવી શકવાની શક્તિ તેઓ ધરાવે છે. પ્રભુએ જ એ શક્તિ સ્ત્રીઓને આપી છે.
સ્ત્રીઓમાં ઈશ્વરે પ્રેમાળ હૃદય મૂકેલું છે.... અને શાન્તિની પ્રતિનિધિ સારું જ ઈશ્વરે સ્ત્રીઓને સરજેલી છે. સ્ત્રીને મેં અહિંસાની સાક્ષાત્ મૂર્તિ કહી છે.
પુરુષ અહિંસાધર્મ બુદ્ધિથી સમજે છે. જ્યારે સ્ત્રી અહિંસા પીને જ જન્મેલી છે. વનમાં જે કાંઈ પવિત્ર અને ધાર્મિક છે તે બધાંની વિશિષ્ટ રક્ષક સ્ત્રીઓ છે.
પત્ની પતિના અપરાધોમાં ભાગ લેવા બંધાયેલ નથી. પત્ની પતિનો કાન ઝાલીને તેને ખાડામાં પડતો રોકે છે.
બાળાકારે પળાયેલું વૈધવ્ય એ પાપ છે. સ્વેચ્છાએ પળાયેલું એ ધર્મ છે, આત્માની શોભા છે.... વિધવા ત્યાગમુર્તિ છે. સ્ત્રીની પરતંત્રતાનું મુળ તેના વિલાસ છે. સ્ત્રીઓનો સાચો
શણગાર તો ચોખ્ખું અને પવિત્ર હૃદય જ છે.
સ્ત્રીઓને માટે ગૃહસ્થાશ્રમ છે ને પુરુષો પેઠે માત્ર વાસનાતૃપ્તિ પૂરતો નથી પણ માતૃપદના ગૌરવને કૃતાર્થ કરવા માટે છે... સ્ત્રીઓ સ્વેચ્છાએ અંતઃપ્રેરણાથી બ્રહ્મચર્યના સ્વીકાર કરશે ત્યારે એમની શક્તિ પુરુષો કરતા અનેક ગણી ચડી જશે.
આદર્શની દ્રષ્ટિએ પુરુષ કરતા સ્ત્રી ઉચ્ચ પ્રાણી છે. સ્ત્રી જ્યારે પોતાના સાચા સ્વભાવને ઓળખશે અને એને જ વફાદાર રહેશે તથા પુરુષ પણ સ્ત્રીને ઓળખીને એની ખાસિયતની કદર કરશે ત્યારે દુનિયાનું નેતૃત્વ સ્ત્રીજાતિ પાસે જ જશે. પછી પુરુષો એમનાથી ડરતા પણ નહીં ફરે અને એમને વશ કરવાની અપેક્ષા પણ નહીં રાખે...
૩૬
નામ
રૂપિયા ૨૫,૦૦૦/
શ્રી દિપકભાઈ પી. શાહ
૨૫,૦૦૦/- શ્રી નીતીનભાઈ રસીકલાલ શાહ ૨૫,૦૦૦/- શ્રી કાંતિલાલ કરમશી વિક્રમશી ૭૫,૦૦૦/
જમનાદાસ હાથિભાઈ મહેતા અનાજ રાહત ફંડ ૨૧,૨૦૦/- લાયન્સ ક્લબ ઓફ ગેટવે ચેરિટી ફંડ કે.ઓ. લાયન્સ સ્મિતા બી. શાહ
૨૧,૨૦૦
1,00,000/
કિશોર ટિંમ્બડીયા કેળવણી ફંક સ્વ. કિરણબેન મનસુખલાલ શાહની સ્મૃતિ-રૂપે
1,00,000/
'પ્રબુદ્ધ જીવન'ને પચ્ચીસ હજારનું અનુદાન આપી કોઈ પણ એક મહિનાનું સૌજન્ય પ્રાપ્ત કરો, “પ્રબુદ્ધ જીવન' કોર્પસ ફંડમાં ત્રણ લાખનું અનુદાન આપી પંદર વર્ષ સુધી કોઈ પણ એક મહિનાનું સૌજન્ય પ્રાપ્ત કરો. (પ્રબુદ્ધ જીવન'ના ખાસ અંક માટેના સૌજન્યનું અનુદાન રૂપિયા ચાલીસ હજાર છે. સ્વજનને શબ્દાંજલિ જ્ઞાનકર્મી અર્પી જ્ઞાનપુણ્ય પ્રાપ્ત કરો.
પ્રબુદ્ધજીવન
ફેબ્રુઆરી - ૨૦૧૯