Prabuddha Jivan 2019 01

SR No.: 526126
Original Sutra Author: N/A
Author: Sejal Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2019
Total Pages: 56
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 5 MB

Page 38

અને જીંદગીભર આપ તેમના કલ્યાણ મિત્ર બની રહેશો.
ગીતાબેન જૈન - 099691 10958 (Maha.), 094065 85665 (M.P), geeta_1949@yahoo.com
શ્રીકાન્ત ક્લિનીક, કન્યા વિદ્યાલયની બાજુમાં,
ભચાઉ - કચ્છ – ૩૭૦૧૪૦ 02837-223358, 09825634836,
drskshah51@gmail.com
પરમજ્યોતિઃ પચ્ચવિશતિકા.
મનુભાઈ દોશી નિરાવનિરાલારં, નિર્વનિરામય-II પણ હોય છે. આત્મા જ્યારે અવલંબનરહિત હોય, આકારરહિત आत्मनः परमं ज्योति-निरुपाधिनिरंजनम् ||३|| એટલે કે, નિરાકાર હોય, અને સંકલ્પ-વિકલ્પથી રહિત એટલે કે
ભાવાર્થ - આત્માની પરમ જ્યોતિ આલંબનરહિત, પરમ શાંત અવસ્થામાં હોય તે બધું તો સમજાય છે પણ આત્માને આકારરહિત, વિકલ્પરહિત, રોગરહિત, ઉપાધિરહિત અને રોગરહિત શા માટે કહ્યો હશે? મલરહિત છે.
પોતાના કર્મબંધનના કારણે અને અજ્ઞાન દશાના કારણે કોઈપણ પરમ જ્યોતિના આ ત્રીજા શ્લોકમાં ઉપાધ્યાયજી મહારાજે જીવ કર્મથી મુક્ત નથી અને જ્યાં કર્મ છે ત્યાં બંધન છે. બાવળ વાવીને ગાગરમાં સાગર ભરાય તેમ બહુ જ ટૂંકા વિશેષણો દ્વારા આત્માનો આંબાની આશા રાખી ના શકાય. ઢાંકેલા કર્મનો ભેદ કોઈ જાણી પરિચય ઉત્તમ રીતે આપેલ છે. તેને હવે વિચારણામાં લઈએ. શકતું નથી. પરંતુ આ જીવને જ્યારે અસાધારણ કે અસાધ્ય રોગો
તેઓશ્રીએ આત્માને આલંબનરહિત કહ્યો છે અને આપણું જીવન તેના શરીરમાં આવે છે ત્યારે તે રોગો જડ મન દ્વારા બંધાયા છે અને આજીવનનો પ્રવાહ અર્થાત્ જીવનથી મૃત્યુપર્યંતની તમામ હકીકતો જડ મન અને શરીર તે પ્રાથમિક દૃષ્ટિએ ભોગવતા હોય તેમ જણાય. આપણા આ જીવનના પ્રત્યેક સમયે આલંબનસહિત જ છે. આલંબન છે, પણ ઉપાધ્યાયજી અહીં મનુષ્યને થતા શારીરિક રોગની વાત દ્વારા જ જીવાતું જીવન છે. સ્વાવલંબનની બાબત પણ એક આલંબન કરતા નથી. આવા રોગ તો દરેક જન્મમાં દરેક વ્યક્તિને મળે છે જ છે. બાળક જન્મે ત્યારે માતાનું અવલંબન, પછી વિદ્યાભ્યાસ વખતે અને તે ભોગવે પણ છે પણ સૌથી મોટો રોગ ભવરોગ છે. અનંતકાળથી ગ્રંથો અને શિક્ષકનું અવલંબન, પત્નીનું અવલંબન, વ્યવસાય કે મનુષ્યનો આ કાર્યક્રમ ચાલ્યો આવે છે કે કર્મબંધનના કારણે અનંતકાળ નોકરીનું અવલંબન, વૃદ્ધાવસ્થામાં અનેક પ્રકારના અવલંબનો, આ વીત્યો પણ ભવનો અંત આવતો નથી. જાણે કે કેન્સરથી પણ આ અને આવા અનેક અવલંબનોનો આધાર લઈ વહેતા જીવન મોટો ભવરોગ છે. જ્યાં સુધી કર્મથી રહિત જીવ ના થાય ત્યાં સુધી પ્રવાહમાંથી ક્યારેક ક્યારેક સમય ફાળવીને લોકસંજ્ઞાને જાળવી રાખવા કર્મ બંધનમાંથી મુક્ત ના થાય. આ જીવે અનેક વખત ચારિત્રગ્રહણ માટે વ્યક્તિ ધર્મના કોઈપણ સાધનનું અવલંબન લે છે. ચાહે ક્રિયા કર્યું, નવમાં નૈવેયક સુધી જઈ આવ્યો પરંતુ તેના ભવરોગનો નાશ હોય, જપ હોય, તપ હોય કે જ્ઞાન હોય કે ધ્યાન હોય કે અન્ય કોઈપણ કેમ ના થયો? આત્મા રોગરહિત હોવા છતાં આ ભવરોગ કેમ હજુ સાધન ભક્તિ વગેરે હોય તો તે સાધન અથવા અવલંબન એ અવલંબન ચાલુ રહે છે? તેનું રહસ્ય ખોલતા કવિરાજ એક દોહામાં જણાવે છે જ છે. બાળકને ચાલતી વખતે ચાલણગાડીનું જેટલું અવલંબન જરૂરી કે.. છે તેટલું અવલંબન સંભવ છે કે અવલંબનરહિત આ આત્માને “વચનામૃત વિતરાગના, પરમશાંતરસ મૂળ, ઓળખવા માટે જરૂરી અને આવશ્યક ગણી શકાય. પરંતુ અવલંબનના ઔષધ જે ભવરોગના, કાયર ને પ્રતિકૂળ' - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર સાધનને મુખ્ય કરી અવલંબનરહિત આત્માને ઓળખવાનો આપણો આત્મસિદ્ધિઃ પ્રયાસ કેટલો સફળ થઈ શકે? અને શા માટે સફળ થઈ શકે? જ્યાં આ આત્મા ત્રણેય કાળ રોગરહિત છે અને અજ્ઞાનના કારણે સુધી આંતરમન સૂક્ષ્મપણે આ સત્યનો સહજપણે સ્વીકાર ના કરી ભવરોગ લાગુ પડેલ છે, ત્યારે વિતરાગ પરમાત્મા શ્રી મહાવીરે શકે ત્યાં સુધી અવલંબનરહિત એવા આ આત્માનું સ્વાનુભૂતિ દર્શન કહેલાં અમૂલ્ય વચનો જે જે ભવ્ય આત્માઓના આત્મપ્રદેશે, પ્રદેશ શક્ય નથી. ટૂંકમાં અનાદિથી આલંબનનો અભ્યાસ હોવાના કારણે પ્રસરી ચૂક્યા તેઓ ભવરોગથી મુક્ત થઈ મોક્ષને પામ્યા છે. કારણ આલંબનરહિત ભગવાન આત્માનો અનુભવ થતો નથી. આમ છતાં કે આ વચનો આત્માના પરમ શાંતરસના છે. ભવરોગનો મૂળમાંથી જ્ઞાનીઓએ આત્માનુભવમાં આલંબનરહિતપણાનો અનુભવ નાશ કરી મોક્ષ આપે તેમ છે પરંતુ સિંહણના દૂધ માટે જેમ સહજતાથી કરેલો જ છે.
સુવર્ણપાત્ર જરૂરી છે તેમ ભવ્ય આત્મા મોક્ષ પામી શકે છે. પરમ જ્યોતિના આ શ્લોકમાં ઉપાધ્યાયજી આત્માને રોગરહિત આપણી સવાર પ્રાતઃક્રિયાથી શરૂ થાય છે. બસ અને બેકફાસ્ટથી કહે છે, જ્ઞાની પુરુષોનું વક્તવ્ય કે લખાણ ઘણું રહસ્યમય અને ગૂઢ શરૂ કરીને રાત્રિના નિદ્રાધીન થઈએ ત્યાં સુધીના તમામ સમયમાં (૩૮) પ્રબુદ્ધજીવન
જાન્યુઆરી - ૨૦૧૭ |