________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શ પૃષ્ઠ ૭૮ X પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહે સ્મૃતિ વિશેષાંક ડ એપ્રિલ ૨૦૧૬
શાક અતિ વિશેષાં,
ડૉ.
વિશિષ્ટ વ્યક્તિ ધનવંતભાઈ
દીવો બુઝાઈ ગયો
જૈ સ્વ. ધનવંતભાઈ વિશિષ્ટ વ્યક્તિ, સર્વના પ્રેમી, નિખાલસ ધનવંતભાઈ શાહ આમ એકાએક ચાલ્યા જશે તેવી તો સ્વપ્ન શું
અને સરળ, હંમેશાં સાહિત્ય, કલા, ધર્મમાં રચ્યા-પચ્યા રહેતા. પણ કલ્પના નહોતી. એમની સાથે મારો પ્રથમ પરિચય “પ્રબુદ્ધ હૈ ૬ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ, ‘પ્રબુદ્ધ જીવન', પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા જીવન’ તરફથી યોજાતી વ્યાખ્યાનમાળા નિમિત્તે મુંબઈમાં થયો. $ ડુિં - એ બધા એમના પ્રાણપ્રિય; વર્ષો સુધી અવિરત, નિષ્કામ, એ વ્યાખ્યાનમાળામાં એક વ્યાખ્યાન આપવા માટે એમણે મને હું કે નિસ્વાર્થ સેવા કરતા રહ્યા. ભારતમાં, વિદેશોમાં જદી જુદી પણ નિમંત્રણ આપેલું. તે દિવસોમાં હું વિનોબાના આધ્યાત્મિક કે પ્રવૃત્તિઓમાં કાર્યક્રમોમાં, સેમિનારોમાં, સમારંભોમાં પોતાનું સાહિત્યનું અધ્યયન કરતો હતો. એટલે એમણે મને પૂછ્યું કે તમે જ વિશિષ્ટ યોગદાન આપતા રહ્યા. શિસ્ત અને સમયના ખાસ વ્યાખ્યાન માટે કયો વિષય પસંદ કરશો ? ત્યારે મેં કહ્યું કે, 9 હું આગ્રહી અને ઉપરોક્ત બધે ઠેકાણે પોતાની સંસ્થાની ખૂબ શોભા ‘વિનોબાનું અધ્યાત્મ દર્શન’ એ વિષય પર હું વ્યાખ્યાન આપીશ. હું છું વધારી.
તેમને પણ એ ગમ્યું. હું ગુજરાતભરમાં ૧૫ વર્ષથી જુદી જુદી સંસ્થાઓમાં ચેરિટીનું એમની સાથે આમ ઘરોબો ખડો થયો. ૪ ઉત્તમ કામ કરતા રહ્યા. હું ખૂબ જ નસીબદાર છું કે અમુક તેઓ ઘણા વિદ્વાન પુરુષ હતા. જૈન હોવા છતાં સર્વધર્મોનું ૪ હું સંસ્થાઓમાં સ્વ. ધનવંતભાઈ સાથે મને જવાનું થયું. બાળકો, એમણે ઊંડાણથી અધ્યયન કરેલું. તેની પ્રતીતિ “પ્રબુદ્ધ જીવન'ના હું { આદિવાસી લોકો જોડે સાથે રહેવાનું મળ્યું એમના સુંદર કાર્યો વિશોષાંકો જોતાં થાય છે. સંકલન કોની પાસે કરાવવું તેની પણ છે જં જોવાનો જે અનુભવ થયો એ અકલ્પનિય છે, એને હું મારું તેમની પાસે આગવી કળા હતી. સદ્ભાગ્ય સમજું છું.
| ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'નો છેલ્લો ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૬ નો વિશેષાંક હું ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' ઉત્તમ મેગેઝિન, ઉત્તમ લેખો-લેખકો, ઉત્તમ મહાત્મા ગાંધીના સહયાત્રીઓ ઉપર એમણે તૈયાર કરાવ્યો. હું તુ મુખપૃષ્ઠ, વિવિધ વિષયો, એક વખત વાંચવાની શરૂઆત કરો ધનવંતભાઈ જૈન દર્શનના પૂરા અભ્યાસી હતા. જેન એ કેવળ છે તો પૂરું કરવાનું મન થાય. એમાં સ્વ. ધનવંતભાઈની ચીવટ અને ધર્મ નથી પણ દર્શન છે. આત્મતત્ત્વની સૂક્ષ્મ ચર્ચા જેટલી જૈન છે ૬ કાળજી ખાસ ધ્યાન ખેંચે છે.
દર્શનમાં કરવામાં આવી છે તેવી બીજે ક્યાંય જોવા મળતી નથી. જે ? મારી ૭૫મી વર્ષગાંઠ, સ્વ. ધનવંતભાઈ તથા શ્રી અનેકાંત-સાધ્વાદ એ જૈનધર્મની આગવી દેણ છે. ધનવંતભાઈ ૐ નીતિનભાઈ સોનાવાલા, મારા આમંત્રણને માન આપી ખાસ એ આ બધાનો ઊંડો અભ્યાસ કરી એમણે એમની પ્રાસાદિક શૈલીમાં રે
પધાર્યા હતા એ હું જિંદગીમાં ક્યારેય નહીં ભૂલી શકું. સ્વ. આપણને તેનું રસપ્રદર્શન કરાવ્યું છે. * ધનવંતભાઈ જ્યારે પણ મને મળતા મારા બાપુ જીને ગાંધીવિચારને પણ એમણે ખૂબ સારી રીતે આત્મસાત્ કર્યો છે
(ગણપતભાઈને) ખાસ યાદ કરતા, એવા તેઓ મારા બાપુજીના હતો. વળી એમની ખૂબી એ હતી કે “પ્રબુદ્ધ જીવનમાં ગાંધીજીના હું હ ઘનિષ્ઠ મિત્ર હતા. મારી ૭૫મી વર્ષગાંઠ વખતે સ્વ. સહયાત્રીઓ જે ગાંધીવિચારના અભ્યાસી હોય એવા અનેક લેખકો હ & ધનવંતભાઈએ મને જે સુંદર કાર્ડ ભેટમાં આપ્યું તે જીંદગીભરનું પાસે લેખો લખાવી એમણે “પ્રબુદ્ધ જીવનનો વિશેષાંક તૈયાર ! 3 મારે માટે સંભારણું બની રહેશે. ખૂબ જ સુંદર મુખપૃષ્ઠ, સુંદર કરાવ્યો હતો. ૨ કાર્ડ, સુંદર લખાણ મારા બાપુજીની ૫૦મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે, ગુજરાતમાં સારું કામ કરતી સંસ્થાઓને આર્થિક સહાય રૂ $ સ્વ. ધનવંતભાઈએ ખૂબ જનતથી સાચવીને રાખેલું. આમાં, આપવા દરવર્ષે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાનું સુંદર આયોજન કરતા * રવિન્દ્રનાથ ટેગોર, ખલિલ જીબ્રાન, કવિ ન્હાનાલાલ, ઉમાશંકર હતા. અને રુબરુ જઈને તેઓ અને તેમની કમિટિના સભ્યો સહાય મેં BE જોષી, બાલમુકુન્દ કવે, રાજેન્દ્ર શાહ, કનૈયાલાલ દવે, મીર તકી કરતા હતા. È મીર, સુરેશ દલાલ, હરીન્દ્ર દવે જેવા હિન્દુસ્તાનના ઉચ્ચત્તમ આવી વિરલ વ્યક્તિના જવાથી ન કેવળ “પ્રબુદ્ધ જીવન'ને કે
કવિઓની યાદગાર લઘુ કથાઓનું આલેખન છે. આ કાર્ડ જૈન યુવક સંઘને ખોટ પડી છે પણ અમારા જેવા જે એમના મળવાથી હું મારી જાતને ધન્ય સમજું છું.
પરિચયમાં આવ્યા હતા તે સૌ પણ એનો ખાલીપો અનુભવે છે. ? સ્વ. ધનવંતભાઈ વખતોવખત “પ્રબુદ્ધ જીવનમાં જૈન ધર્મ પ્રભુ આવા દિવંગત આત્માને પરમશાંતિ આપો એવી $ વિશે લખતા રહેતા હતા. જૈન ધર્મમાં વર્ષોથી જે ખરાબી, ત્રુટિઓ અભ્યર્થના. કું આવી ગઈ છે, તેનો નિરોધ નિખાલસતાથી કરતા રહ્યા હતા.
વિશ્વમંગલમ-અનેરા || ચન્દ્રફુમાર ઝવેરી
[383001 ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક જ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ તિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. "