________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શ પૃષ્ઠ ૭૨ = પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહે સ્મૃતિ વિશેષાંકે ડ એપ્રિલ ૨૦૧૬
શાક અતિ વિશેષાંક
જાણે ખૂલી જતા દેખાય. અગણ્ય વિષયોનાં સંદર્ભગ્રંથ સમા શ્રી અનુપ્રેક્ષાઓ અને આરાધનાની અનેક વણપ્રીછી વાતો મને તેમાંથી હું ધનવંતભાઈએ થોડાં સમય પૂર્વે જ મને કહેલું કે: “બહેન, પૂજ્ય મળી છે. બહેન, રાહ જોજો. હું જરૂર લખીશ.' પૂ. પંન્યાસશ્રી ભદ્રંકરવિજયજી મહારાજના જીવનને આલેખતી
* * * હું તમારી કૃતિ “પારસમણિ' વિષે મારે નિરાંતે “પ્રબુદ્ધ જીવન'માં ૮૨, ગૌતમબુદ્ધ એપાર્ટમેન્ટસ, શાસ્ત્રી મેદાન સામે, $ લખવું છે. તે ગ્રંથ મારા હૃદયની અત્યંત નજીક છે. તેઓની રાજકોટ-૩૬૦૦૦૧. મો. : ૯૮૨૫૨ ૧૫૫૦૦
સાચા અર્થમાં કર્મયોગી |
શાશ્વત ગાંધીકથા'ના પ્રેરક
BE મુંબઈથી દૂર બેઠા બેઠા ધનવંતભાઈ સાથે સંકળાયેલી કેટલીય ડૉ. ધનવંત શાહનું દેહાવસાન, તાજેતરના વર્ષોમાં કવિશ્રી રાણ
યાદો મનમાં એકધારી આવતી ગઈ. જ્યારથી જૈન સાહિત્ય સુરેશ દલાલની વિદાય બાદની સહુથી મોટી ખોટ છે. મોહમયી હું સમારોહમાં ભાગ લેવાનું ચાલુ કરેલું ત્યારથી ધનવંતભાઈ સાથેનો મુંબઈ નગરીમાં ભારતીય સંસ્કૃતિ, ભારતીય સાહિત્ય , ગુજરાતી છું
પરિચય. આટલી મોટી સંખ્યામાં (લગભગ સો જેટલા) પેપર ભાષા-સાહિત્ય અને સંસ્કારપોષક પ્રવૃત્તિઓથી ગુજરાતી પ્રજાની કે રિડીંગ ભાગ્યે જ કોઈ જ્ઞાનસત્રમાં થતા હશે. અને જ્ઞાનસત્રના સતત માવજત કરનાર બહુ ઓછા સજ્જનોમાં શ્રી ધનવંતભાઈ હૈ
બધા દિવસોમાં હાજરી આપવા માટે ખાસ આગ્રહપૂર્વક કહે. અગ્રેસર હતા. સૌજન્યશીલ સ્વભાવ, માણસની પરખ, છું એમણે પોતે પણ એ પરંપરા જાળવી રાખી હતી.
હિસાબમાં ચીવટ, વિદ્વાનો કે સર્જકો પ્રત્યે આદર અને સહુને હું પોતે આટલા વિદ્વાન, પ્રતિશાભાશાળી લેખક હોવા છતાં સાથે રાખીને ચાલવાની ભાવના તેમના વ્યક્તિત્વના અકાટટ્ય 3 = નવા લોકોને ‘પ્રબુદ્ધ જીવનમાં લેખ લખવા માટે પ્રેરિત કરતા. અંશ સમાન ગુણો હતા. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘની વિવિધ જે ખાસ કરીને કોઈ જ્ઞાનસત્રમાં રજૂ કરાયેલ પેપર એમને ગમે તો પ્રવૃત્તિઓ અને પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા જેવી પ્રશિષ્ટ પરંપરાને હું ચોક્કસ કહેતા, “બેન, તમારો લેખ મોકલાવી દેજો.” એટલું જ જાળવી રાખવામાં આયોજનના દરેક સ્તરે તેઓ ખૂબ કાળજી હું ' નહિ, પોતે ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના તંત્રી હોવા છતાં છેલ્લા ૩-૪ લેતા. સહયોગીઓનો સાથ મળતો રહ્યો અને ઉમદા ટીમવર્કનું વર્ષમાં પર્યુષણ વિશેષાંક માટે નવા નવા સંપાદકોને તૈયાર કર્યા. નેતૃત્વ તેઓ સફળતાપૂર્વક કરી શક્યા. ગયા વર્ષના પર્યુષણ વિશેષાંકનું સંપાદન કાર્ય કરવાનું સૌભાગ્ય છેલ્લા એકાદ દાયકાથી તેમના પ્રત્યક્ષ પરિચયમાં આવવાનું મને પ્રાપ્ત થયું. એમના માર્ગદર્શન હેઠળ જે વિશેષાંક તૈયાર થયું. અમારા પરિચય માટે શુભ નિમિત્તે હતા ડૉ. ગુણવંત શાહ.
થાય એમાં વિષયની છણાવટ જૈન દર્શન પ્રમાણે તો થાય જ, હું મુંબઈ રહેતો ત્યારથી મને પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાનું આકર્ષણ. ક સાથે સાથે અન્ય ભારતીય દર્શનોની પણ એ વિષય પ્રમાણે ૧૯૮૮-૮૯-૯૦ના ત્રણ વર્ષો દરમ્યાન મારા ઘડરતકાળમાં આ . ' રજૂઆત થાય જેનાથી અંક અત્યંત રોચક અને વૈવિધ્યપૂર્ણ બને. વ્યાખ્યાનમાળા ભરપૂર માણી. વર્ષ-૨૦૦૮માં ‘મહાત્મા ગાંધી હું એ કાયમ કહેતા કે “પ્રબુદ્ધ જીવન' કેવળ જૈનો નહીં પરંતુ સર્વ અને પંચમહાવ્રત' વિષય પર વ્યાખ્યાન માટે મને નિમંત્રણ મળ્યું હું
લોકો વાંચી શકે એવું હોવું જોઇએ. અને ખરેખર મારા ખ્યાલ ત્યારથી શ્રી ધનવંતભાઈ સાથે સીધો સંવાદ સ્થપાયો. સદ્ગત ૐ પ્રમાણે “પ્રબુદ્ધ જીવન'નો જૈનેતર વાચક વર્ગ પણ છે. જેમ નારાયણ દેસાઈએ શરૂ કરેલી ‘ગાંધીકથા” પરંપરાને ચાલુ રાખવી છે. સામયિકના સંપાદક બનવા માટે નવા લોકોને પ્રોત્સાહિત કર્યા
જોઇએ અને વિસ્તારવી જોઇએ એવો વિચાર સહુ પ્રથમ મેં ડૉ. હું તેવી જ રીતે નવા લેખકોના પુસ્તકો “શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ'ના ધનવત શાહ પાસે રજૂ કર્યો. તેમણે
ધનવંત શાહ પાસે રજૂ કર્યો. તેમણે ૨૦૦૮માં જ સભાગૃહમાં { પ્રકાશન હેઠળ પ્રકાશિત કર્યા.
મારા વ્યાખ્યાન પૂર્વે જ જાહેર કર્યું કે “યોગેન્દ્રભાઈ ગાંધીકથા છે નાટક પ્રત્યે એમને પહેલેથી જ અગાધ પ્રેમ હતો. એમણે માટે તત્પર થશે ત્યારે તેમની પહેલી ગાંધીકથા આપણે મુંબઈમાં ૪ ? ઘણાં નાટકોની રચના કરી છે જેના માટે એમને વિવિધ સાહિત્ય યોજીશું.' જાહેર કર્યા બાદ સતત મને યાદ કરાવતા રહ્યા. બીજી , & પુરસ્કારો અને એવૉર્ડ મળ્યા છે. ક્યારેક એમની પાસે એનો ઉલ્લેખ
ઓક્ટોબર ૨૦૧૨ થી મુંબઈ મુકામે ત્રણ દિવસની “શાશ્વત ૐ કરવા જઈએ તો હસીને કાઢી નાખે. આવા નિસ્પૃહી, શાંત
ગાંધીકથા'નું આયોજન થયું અને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના મેં સ્વભાવી, અનેક નવી પ્રતિભાઓને સદેવ પ્રોત્સાહિત કરનારા
હોદ્દેદારો, સહયોગીઓએ ‘શાશ્વત ગાંધીકથા' યોજવાની છે # ધનવંતભાઈ આપણી વચ્ચે હવે નથી રહ્યા એ અહેસાસ જ ઘણો ધનવંતભાઈની ભાવનાનું પૂરું સન્માન કર્યું. મુશ્કેલભર્યો છે. જૈન જગતને એમની ઘણી ખોટ સાલશે.
1 ડો. યોગેન્દ્ર પરીખ
gandhinesamjo@gmail.com 1 ડૉ. રમિ ભેદા
9725274555/9427903536 કે ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૧ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૪ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ ડો, ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક # ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ
* ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ.