________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શ પૃષ્ઠ ૧૮
જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહે સ્મૃતિ વિશેષાંક 5 એપ્રિલ ૨૦૧૬
શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
ગુરુની મારી શોધયાત્રા
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ.
ગુરુ ગોવિંદ દોનો ખડે, કિસકો લાગુ પાય,
જૈન સાધુ-સાધ્વી મહાત્મા પધારે ત્યારે અમારે એમની વૈયાવચ્ચ બલિહારી ગુરુદેવ કી જિસને ગોવિંદ દિયો બતાય. કરવાની એટલું જ, પરંતુ પૂ. બાપા પોતે જૈન મુનિ હોવા છતાં ૪ આવી પંક્તિઓ શાળામાં ભણાવવામાં આવતી અને પછી આ સર્વે મુનિ ભગવંતોની નજીક અમને જવા ન દે. એમના આ હું હું સત્સંગમાં ગવાતી પણ સાંભળી હતી. ઉપરાંત ‘ગુરુ વિના જ્ઞાન હુકમમાં કદાચ એવો ગર્ભિત સંદેશ-આદેશ હશે કે “ગુરુ”ની છે જં નહિ”, “ગુરુ જ બ્રહ્મા છે, વિષ્ણુ છે, મહેશ્વર છે,’ ‘ગુરુ જ અજ્ઞાનના માયામાં બાળ અવસ્થામાં પડવું નહિ. અમારા આશ્રમમાં ભણેલ જં આ તિમિરને દૂર કરે છે' આવા વાક્યો પણ ગોખવા પડ્યા. પણ લગભગ સાત વિદ્યાર્થીઓએ દીક્ષા જીવન સ્વીકાર્યું છે અને એક
કોઈએ નથી ગોવિંદ બતાવ્યો, નથી કોઈએ કોઈ સાક્ષાત્કાર બે મુનિ ભગવંતોએ આચાર્ય પદવી સુધી પ્રગતિ પણ કરી છે. એ ૯ કરાવ્યો, કે નથી કોઈએ મારા અજ્ઞાનના તિમિરને દૂર કર્યું. સંતો વિહાર કરી જાય પછી પૂ. બાપા અમને પૂછે, “તમને એમણે ૯
હમણાં હમણાં “આસારામ' અને અન્ય ગુરુઓ વિશે જે જે કઈ બાધા લેવડાવી?' કારણ કે પ્રત્યેક સંતો અમને અચૂક કંઈક છે * અહેવાલો ચર્ચાય છે એ વાંચીને ‘ગુરુઓ વિશે લખવા મન ઉછળ્યું ને કંઈ બાધા લેવડાવે, જેના અમારા પૂ. બાપા પુષ્કળ વિરોધી.
એઓ શિસ્તમાં માને પણ “આગ્રહ'માં નહિ. એઓ કહે, બાળકોને રૂ હું ગુરુ વ્યક્તિના મન અને શરીરનું શોષણ કરે કે અધ્યાત્મ પોતાને જ્યારે જ્યાં અયોગ્ય લાગશે ત્યારે ત્યાં એ વખતે એ નિયમ છું જિજ્ઞાસાનું પોષણ કરે?
સ્વીકારી લેશે. આજે તો શ્રીમંત જગતમાં પોતાના એક ગુરુ હોવા એ ફેશન અહીં મને કૉલેજકાળનો મિત્ર ભીમ સન્મોત્રા યાદ આવે છે. 8 અને સ્ટેટસ સિમ્બોલ બની ગયું છે અને મધ્યમ તેમજ ગરીબ એ બડો તેજસ્વી અને આખાબોલો, કહે, “જે પરિવારમાં જન્મ્યા ? હૈ વર્ગને માટે એક જરૂરિયાત થઈ ગઈ છે. શ્રીમંતને પોતાનું ભૌતિક તે પરિવારનો ધર્મ પાળવો ફરજિયાત કેમ? બાળપણથી બાળક
છે” એને ખોવાનો ડર છે અને ગરીબને નથી એ મેળવવાના ઉપર કોઈ પણ ધર્મની છાપ શા માટે મારવી? એને ઉગવા દયો, જે હૈ “ફાંફાં છે.
| વિચારવા દયો, જોવા દયો, પછી ત્યારે એનો ધર્મ એ નક્કી કરે એ હૈ કૉલેજના અભ્યાસકાળમાં મને ચાબખાકાર કવિ અખો મળી જ ખરી માનવીય સ્વતંત્રતા છે.' વાત તો વિચારવા જેવી છે. ગયો. કહે :
સંસ્કાર અને ધર્મરક્ષા કે પ્રચારને નામે આપણે એક આત્માની ગુરુ કીધાં મેં ગોકુલનાથ, ઘરડાં બળદને ઘાલી નાથ, સ્વતંત્રતા તો છીનવી લેતા નથી ને? ધન લે ને ધોકો નવ હરે, એ ગુરુ કલ્યાણ શું કરે?
એક વખત પૂ. સંતબાલજી અમારા આશ્રમમાં લગભગ પંદરેક અધ્યયન કાળમાં અવધુત આનંદઘનજીનો વાચન સ્પર્શ થયો. દિવસ સ્થાયી થયા. અમને એમની પાસેથી ગાંધી વિચારનો બહુ ૨ એ તો કહે કે,
મોટો એવો લાભ મળ્યો. મારા માટે તો એ જીવનભરની મૂડી છે હુ ગચ્છના ભેદ સહુ નયને નિહાળતા, તત્ત્વની વાત કરતા ન બની રહી, ત્યારે હું લગભગ એસ.એસ.સી.માં હોઇશ. લાજે,
પૂ. સંતબાલજી આશ્રમમાંથી વિહાર કરવાની તૈયારીમાં હતા છે ઉદર ભરણાદિ નિજ-કાજ કરતાં અહાં, મોહ નડિયા કલિકાલ ત્યારે આશ્રમના નિયમ મુજબ અભિપ્રાયપોથી લઈને અમે રાજે.
સંતબાલજી પાસે ગયા અને આશ્રમ અને વિદ્યાર્થીઓ વિશે પોતાનો 3 અમારા આશ્રમમાં એટલે સોનગઢ આશ્રમમાં જ્યાં જીવન અભિપ્રાય લખી આપવા વિનંતી કરી. પૂજ્યશ્રીએ ચશ્માના કાચ ચું ઘડતરના મહામૂલા સાત વર્ષો મારા પસાર થયા, ત્યાં પ્રત્યેક ઊંચા કરી અમારી સામે સૂચક દૃષ્ટિથી જોયું. એમના ચહેરા ઉપરના BE મહિને કોઈ ને કોઈ વિદ્વાન કે સંતો પધારે. કારણકે લોહચુંબક અકળ ભાવને વાંચવા હું અસમર્થ હતો, પણ આજે એ રેખાઓ È જેવા આયુર્વેદાચાર્ય અમારા પૂજ્ય કલ્યાણચંદ્રજી બાપા અને કવિ અને ભાવ સ્પષ્ટ જોઈને અર્થ પણ સમજી શકું છું. એમના મનમાં શું ૬ દુલેરાય કારાણી આશ્રમમાં બિરાજમાન હતા. આ મહાપુરુષોનું હશે કે જે લાગ્યું એ જ લખું ને? ૪ બધાંને આકર્ષણ હતું.
પૂજ્યશ્રીએ પેન અને પોથી હાથમાં લીધી. ઊંડો વિચાર કર્યો. ? આ આશ્રમના સ્થાપક મૂર્તિપૂજક મુનિ શ્રી ચારિત્ર વિજયજી થોડી ક્ષણ થોભ્યા અને પછી એક વાક્ય લખ્યું. છે અને સંચાલક સ્થાનકવાસી જૈન મુનિ કલ્યાણચંદ્રજી એટલે “સંસ્થા ઉત્તમ છે. ઘડતર પણ શિલ્પ જેવું છે, પણ વિદ્યાર્થીને રે ૐ આશ્રમમાં ચારેય ફિરકાના સંતો અને શ્રાવકો પધારે. જૈન ધર્મમાં વ્યક્તિપૂજાથી દૂર રખાય તો સારું.’ છે અનેક સંપ્રદાયો છે એની તો અમને ત્યારે ખબર જ નહિ. મેં વાંચ્યું. વારે વારે વાંચ્યું અને મારા માટે આ વાક્ય ભવિષ્યના 3 ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક # ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
* ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ.