________________
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫cપ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક પ્રષ્ઠ ૧૫૧
| (૯)
અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્લિાઓ વિશેષાંક 4 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંકી
હું હોય છે. અને તે ચિત્ર એમ બતાવે છે કે, તે ફક્ત ભીંત ઉપર લટકતું કરતાં પણ તેઓ મઝહબને વધારે મહત્ત્વ આપે છે. $ ચિત્ર નથી, પરંતુ તે દેવીની મૂર્તિ છે, જો મારી આ કલ્પના સાચી હોય આવી જ રીતે કેટલાક વૈદિક ગ્રંથોમાંથી તેમ જ જૈન ગ્રંથોમાંથી કેટલીક
તો આવી મૂર્તિઓ આપ ક્યાં જૂઓ છો, કોને ત્યાં જૂઓ છો, અને તે વાંધાજનક અને ખામીવાળી બાબતોને રદ કરવાની જરૂર છે. ધર્માચાર્યો જો આધુનિક ન હોય અને જૂની હોય તો તેનો સંગ્રહ કોણ કરે છે? હું તો આ વાત ક્યારેય કબૂલ નહીં કરે, પ્રજાએ જ આ કામ કરવું પડશે, 8
એટલા માટે જાણવા માંગું છું કે, આવી મૂર્તિઓની અંદર જે કળા છે, પણ આપણાં દેશની પ્રજા હજુ મેચ્યોર નથી એટલે આ કામ સરળ નથી. 3 અને એ મૂર્તિમાં જે વળાંકો આપીને જે વિશિષ્ટતાઓ ઊભી કરે છે.
nશાંતિલાલ સંઘવી ફૅ ૐ એટલે “પ્રબુદ્ધજીવન' સિવાય સેંકડો સામયિકો ગુજરાતીમાં નીકળે છે, અમદાવાદ-૩૮૦૦૧૫. ફોન : (૦૭૯) ૨૬૩૦૧૭૨૯.
છતાં એમાં કોઈ પર પણ એના મુખપૃષ્ઠ ઉપર આવી સરસ અને બધી જે રીતે કલાત્મક મૂર્તિઓ જોવા મળતી નથી. આપ જો એ મૂર્તિઓ અંગે “ધર્મગ્રંથોનું પુનઃ સંકલન (લેખાંક બીજો)' લેખ ઉપર પ્રતિભાવ હૈ વિગતથી જણાવશો તો ઘણો જ આનંદ થશે. એ મૂર્તિઓનું નાના કદનું આવકારનારા આપ ‘પ્રબુદ્ધ જીવનના સુજ્ઞ પ્રબુદ્ધ તંત્રીશ્રીને પ્રશ્ન પૂછવાનું
કેલેન્ડર બનાવીને ‘પ્રબુદ્ધજીવન' તેના વાંચકોને જણાવે તો એવા કેલેન્ડરો મન થાય છે કે મધપુડાને પથ્થર મારીને છંછેડવાની અવળચંડાઈ કરવાની ? હું મોટી સંખ્યામાં લોકોની માગણી થશે. “પ્રબુદ્ધજીવન'ના વાચકોને તે પાગલતા આપ કેમ દાખવો છો?
ગમે તે માટે “પ્રબુદ્ધજીવનમાં પણ એનો ઉલ્લેખ કરશો તો એ વિશેષ અન્યોના પ્રતિભાવને આવકારનારા આપ શા માટે સ્વયંનો પ્રતિભાવ ગણાશે. મજામાં હશો.
દર્શાવવાનું સૌજન્ય દાખવતા નથી? કે પછી આપને આ માનસિક લડાઈને છે uસૂર્યકાન્ત પરીખ, સ્વાતંત્ર્ય સેનાની તમાશા રૂપે જોવાનો તામસી આનંદ લેવાની વાત છે?
મો. નં. : ૯૮૯૮૦૦૩૯૯૬ વસ્તુ શ્રુત-દૃષ્ટ અનુભૂત હોય છે. જ્યાં વસ્તુત્વ શ્રુતથી અનુભૂત (૮).
સુધી લઈ જઈ શકાતું હોય ત્યાં તેની અનુભૂતિ કરવાનું શાસ્ત્રો જ કહે (‘પ્રબુદ્ધજીવન'નો મે માસનો અંક તો ટપાલ ખાતાની બેદરકારીને છે. અનુભૂતિ ન થતી હોય ત્યાં દૃષ્ટ સુધી પહોંચવા જણાવેલ છે. બાકી છે ૐ કારણે હજુ સુધી મને મળેલ નથી, પણ શ્રી મગનભાઈ સંઘવી પાસેથી જે માત્ર શ્રુત જ છે તેને તો આગમ પ્રમાણથી શ્રદ્ધેય કરવાની છે. યુક્તિયુક્ત ૐ હૈ આજ રોજ મેળવીને વાંચી ગયો.)
| વિદ્વાનો તો યુક્તિથી જ માનવાને શાસ્ત્રો કહે છે. કસ- છેદ-કસોટીની રે | ‘ધર્મગ્રંથોનું પુનઃ સંકલન' એ વિષયને છેડીને ખરેખર જ ગરમ પરીક્ષા કરવા જણાવેલ છે. તાવડી પર હાથ મૂક્યો છે. ઈસ્લામ વિશે પૂરેપૂરી સારી ભાવનાથી, ગાયનું હોય કે ભૂંડનું માંસ માત્ર ખાવાનો નિષેધ છે. માત્ર ભૂંડનું ભલી લાગણીથી, લખવામાં પણ જાનનું જોખમ હોય છે.
નહિ, બધું જ માંસ આરોગ્યને હાનિકારી છે. આ ભૂતલ ઉપર કેટલાંક હું જગતમાં હાલે ઘણાં ધર્મો વિદ્યમાન છે. લગભગ બધા જ ધર્મોમાં પ્રદેશોમાં કેનિલાલ જેવી વ્યક્તિઓ હોય છે તે નરમાંસ પણ ખાય છે. હું
થોડા કે વધારે સંપ્રદાયો છે. આ અલગ અલગ સંપ્રદાયોમાં ક્રિયાની વળી ગાય, ઘેટા, બકરા, હરણ કે ભૂંડ હોય છે પણ માંસ ખવાતું હોય જે બાબતમાં કે નિયમોની બાબતમાં તફાવત હોઈ શકે છે. પરંતુ એક જ છે તે પ્રાય અહિંસક વનસ્પત્યાહારીનું જ માંસ, મોટે ભાગે ખવાતું હોય É કુ ધર્મવાળા પોતાના જ ધર્મના અન્ય સંપ્રદાયવાળાઓની હત્યા કરતા નથી. છે. હિંસક પ્રાણીઓનું નહિ!
પરંતુ આ બાબતમાં ઈસ્લામ અપવાદ છે. ઈસ્લામમાં કૃષ્ણને જેમ નરકમાં ગયેલ છે એવું કહેલ છે તો સાથે એમ પણ કહેલ છે હું ગેરઈસ્લામીઓને તો “કાફર' ગણવામાં આવે જ છે. પણ એક જ કે તે ‘અમલ' તરીકે આગમ ચોવિસીના તીર્થંકર પણ થનાર છે. એટલું જ હું = અલ્લાહને માનવાવાળા એક સંપ્રદાયના લોકો પોતાના જ ધર્મના અન્ય નહિ પણ ભગવાન મહાવીરને નરક તથા નિગોદમાં ગયેલ એમ પણ જણાવેલ
સંપ્રદાયવાળા લોકોની હત્યા કરતા જ રહે છે. “કાફરોને તથા પોતાના છે. ગતિ નિકૃષ્ટમાંથી જ ઉત્કૃષ્ટ પ્રતિ હોય છે.
જ ધર્મના અન્ય સંપ્રદાયવાળા લોકોને “કાબિલે કત્વ' ગણવામાં આવે ચડાસણી એ કરવાની છે કે જે તત્ત્વની રજૂઆત થઈ છે, તેનાથી કે છે. આવું માત્ર ઈસ્લામમાં જ જોવા મળે છે.
આત્મવિકાસ શક્ય છે કે નહિ? ઉપયોગી છે કે નહિ? કોણે, કેમ, ઈસ્લામની આ પ્રકારની માનસિકતાને કારણે જ દુનિયા આખીમાં જુદા ક્યારે, ક્યાં કયા સંજોગોમાં રચના કરી તેની પિષ્ટપેષણમાં શા માટે ૬ જુદા દેશોની પ્રજામાં મુસ્લિમોને શંકાની નજરથી જોવામાં આવે છે અને તેઓ પડવું? ચૂંથણાં શા માટે ચૂંથવા અને ફીફા ખાંડવા? મમ-મમ સાથે કામ લગભગ બધી જગાએ અળખામણા ગણાય છે.
છે કે ટપ-ટપ સાથે ? અલબત્ત ઉદાર વિચારવાળા અને સમજદાર મુસલમાનોની સંખ્યા શ્રદ્ધાભંજક નહિ, શ્રદ્ધા સમર્થક થવામાં લાભ છે! જગતમાં ઓછી નથી જ, પણ તેઓનો કશો અવાજ નથી, તેઓ ડરને
સૂર્યવદન જવેરી । શું કારણે કશું લખીને કે બોલીને વિરોધ કરી શકતા નથી.
૮૦૨, સ્કાય હાઈ ટાવર, શંકર લેન, મલાડ, કું ૬ દુનિયાના જે જે દેશોમાં તેઓ વસે છે તે તે દેશની સ્થાનિક પ્રજા
મુંબઈ-૪૦૦ ૦૬૪. મોબાઈલ : ૯૮૬૯૭૧૨૨૩૮. સાથે તેઓ એકરૂપ થઈને ભળી જતા નથી. જે તે દેશના કાયદા-કાનૂન
* * *
છે જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન