________________
માર્ચ, ૨૦૧૨
પ્રબુદ્ધ જીવન (૫) વિ. સં. ૧૭૪૫માં પ. પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી પ્રસ્તુત છે. જે સંપાદકની માત્ર સંશોધક દૃષ્ટિ જ નહિ પણ એમની મ. રચિત શ્રીપાલ રચિત સંસ્કૃત કાવ્યમ્ ગદ્ય. શ્રી દેવચંદ લાલભાઈ સર્જનાત્મક પ્રતિભાની પરખ પણ કરાવે છે. પ્રકાશિત.
ઉપરાંત પાંચમા ભાગના અંતે પ્રગટ કરેલા ૧૪ પરિશિષ્ટો (૬) વિ. સં. ૧૮૬૭૫માં ખરતરગચ્છીય ૫. પૂ. આ. શ્રી પણ સંપાદકની બહુશ્રુતતાની પ્રતીતિ કરાવે છે. જયકીર્તિગણિવર રચિત શ્રીપાલચરિત્ર-ગદ્ય શ્રી હીરાલાલ હંસરાજ ગ્રંથમાં જે સાહિત્ય છે એ ભલે યથા સ્થાને રહ્યું જે ગ્રંથના પ્રકાશિત.
પૃષ્ટોના દર્શન કરતી વખતે આત્માને પ્રસન્ન કરે છે પણ આવા (૭) પ. પૂ. શ્રી વિજયહીરસૂરીશ્વરજીની પરંપરામાં થયેલ ૫. અર્થ ગંભીર તત્ત્વો વાંચીને સંપાદકશ્રીને વિનયપૂર્વક સૂચન કરવાનો પૂ. મુનિ શ્રી નયવિજયજી મ.ના શિષ્ય પ. પૂ. મુનિશ્રી શુભવિજયજીએ ભાવ થાય છે કે આ પાંચ ભવ્ય ગ્રંથો સાથે અંદરના આ સાહિત્યની રચેલ સંસ્કૃત-ગદ્ય શ્રીપાળચરિત્ર.
એક જુદી પુસ્તિકા આપી હોત તો સરળતાથી અનેક જિજ્ઞાસુઓ (૮) વિ. સં. ૧૭૩૮માં સુરત પાસે રાંદેર ગામે ૫. પૂ. એના તત્ત્વનો લાભ લઈ શકત. હજી એ શક્ય છે. મહોપાધ્યાય શ્રી વિનયવિજયજી ગણિવર તથા પ. પૂ. મહોપાધ્યાય પ્રજ્ઞા અને પુરુષાર્થના સમન્વયથી નિર્મિત થયેલા તીર્થ સ્વરૂપ શ્રી યશોવિજયજી ગણિવરે રચેલ ‘શ્રીપાળરાસ'. આ રાસમાં ભરુચ-થાણા આ પાંચ ગ્રંથોનું સ્થાપન પ્રત્યેક જૈન ઉપાશ્રયમાં થવું જ જોઈએ, વગેરે અર્વાચીન નગરોના નામ આવે છે, એ દર્શાવે છે કે મૂળ કથાનું શક્ય હોય તો પ્રત્યેક શ્રાવક-શ્રાવિકાના ઘરમાં એનું સ્થાપન થાય, વર્તમાન ભાવરૂપાંતર થયું હોય.
તો ઘરદેરાસરના નિર્માણ જેટલો આનંદ-ઉલ્લાસ એ ઘરમાં નિઃશંક (૯) વિ. સં. ૧૭૨૬માં કચ્છમાં શેષપુર ગામે અંચલગચ્છીય સર્જાય અને પ્રતિદિન થોડાં પાનાનું વાચન થાય તો નવપદની પૂ. શ્રી ન્યાયસાગરજીએ રચેલ ‘શ્રીપાળરાસ' કચ્છ અંજારવાલા શા. ભક્તિનું પુણ્ય અવશ્ય પ્રાપ્ત થાય જ. સોમચંદ ધારશીભાઈ પ્રકાશિત.
શ્રીપાલ-મયણા ઉપર પૂ. મુનિ ભગવંતો અને શ્રાવક પંડિતોએ (૧૦) મયણા અને શ્રીપાળ-મુનિ શ્રી નિરંજન વિજયજી મ.સા. અત્યાર સુધી જેટલાં ગ્રંથોનું સર્જન કર્યું છે, એ સર્વે ગ્રંથોની પંક્તિમાં (વિક્રમ સંવત-૨૦૧૯) (સંપાદક શ્રી કૃષ્ણલાલ ભટ્ટ-પંડિત આ યુગના પંડિત ભીમશી માણક જેવા શ્રી પ્રેમલ કાપડિયાના આ બાબુભાઈ સવચંદ શાહ).
ગ્રંથો યશ સ્થાને બિરાજવાના નિઃશંક અધિકારી છે. (૧૧) શ્રીપાલ કથા પૂ. લબ્ધિસાગરસૂરિ
જીવે કર્મચક્રથી મુક્ત થવું હોય તો ધર્મચક્રનું શરણું સ્વીકારવું (૧૨) શ્રીપાલ રાસ ભાષાંતર-શ્રી કુંવરજી આણંદજી જ પડે. કર્મચક્રમાં કષ્ટો અને અનિષ્ટો છે. ધર્મચક્રમાં પરમેષ્ટિઓ (૧૩) શ્રી ભુવનભાનુ સૂરિકૃત-“નવપદ પ્રકાશ'
છે. કર્મચક્રની દુ:ખદ લીલાનું શમન ધર્મચક્ર કરે છે. સિદ્ધચક્રના (૧૪) શ્રીપાળ મયણામૃત કાવ્યમ્ (સંસ્કૃત) પૂ. નયચંદ્ર સાગરજી પૂજનથી ધર્મચક્રમાં પ્રવેશ થાય. જૈન શાસનમાં સિદ્ધચક્રથી મહાન (૧૫) શ્રીપાળ રાજાનો રાસ-શ્રાવક ભીમસેન માણેકજી કોઈ યંત્ર નથી. (૧૬) સિરિ સિરિવાલ કહા (અંગ્રેજી) વાડીલાલ જે. ચોકસી નવપદ અને સિદ્ધચક્ર યંત્રની આરાધના કરવાની ભાવના (૧૭) શ્રીપાળ મયણાની અમરકથા-પૂ. મુક્તિ દર્શન વિજયજી ચતુર્વિધ સંઘમાં પ્રગટ થાવ, એ સર્વેને શ્રીપાળ રાજાની જેમ નવનિધિ પ્રસ્તુત શ્રીપાળરાસ, પાંચ
સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાવ એવી મંગળ ભાગ વાંચતા, ૧ થી ૩માં સરળ પ્રબુદ્ધ જીવન' સૌજન્ય
ભાવના ભાવતા આ ગ્રંથ વિશે કથા રસ છે, ૪ અને પાંચમાં કથા | પ્રતિ માસે કલાત્મક સુશોભન અને તત્ત્વ વિચારથી સભર,
વિશેષ લખવાનો ઉમંગ છે છતાં રસની સાથે વરસ છે. નવપદનું |‘પ્રબદ્ધ જીવન’ આપને નિયમિત મળે છે. એના યાધિકારી એ અંકના સમય મર્યાદાને કારણે સ્થિર થવું વર્ણન છે, વિલાસ છે, શાસ્ત્ર અને સૌજન્યદાતા છે.
પડે છે, સુશેષ કિ: બહુના? તીર્થ કર વચનોને આધારે | પ્રિય સ્વજનો અને વડીલોની સ્મૃતિમાં સૌજન્યદાતા બની જ્ઞાન
Tધનવંત શાહ ચિંતનાત્મક પ્રશ્નો અને ઉત્તરો છે, ઈન '' | કર્મનું પુણ્ય કમાવવા દાતાઓને વિનંતિ.
drdtshah@hotmail.com જે ચિત્તને પ્રશ્ન કરી આત્મા “| ‘તક્તી’નું દર્શન તો વ્યક્તિ એ જગ્યાએ જાય ત્યારે કરે, અથવા
* * * પ્રદેશમાં ભાવક-દર્શકને દૃષ્ટિ |
“|ન પણ કરે, પણ ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના વાચકો તો આપના આ ગ્રંથોનું પ્રાપ્તિસ્થાન : હર્ષદરાય કરાવે છે.
પ્રિયજનોનું સ્મૃતિ દર્શન અવશ્ય કરવાના જ અને આપના પ્રા. લિ., જીજી હાઉસ, દામોદર પ્રત્યેક પંક્તિના છૂટા છૂટા
જ્ઞાનદાનની અંતરથી અનુમોદના કરી આશીષ આપવાના જ. | | સુખડવાલા માર્ગ, વી. ટી. સામે, અર્થ, પછી પંક્તિઓનો સરળ કાર્યાલયનો સંપર્ક કરવા વિનંતી.
મુંબઈ-૪૦૦૦૦૧. અર્થ અને સમજુતી ઉપરાંત ટબા-ટીકા પણ મૂળ ભાષામાં જ
ફોન : ૦૨૨-૬૬ ૫ ૧૯૯૦૦. -૦૨ ૨ ૨૩૮ ૨૦૨ / ૨૩૮૨૦૨૯૬
મો. નં.: ૯૮૨૧૧૪૧૪૦૦.