Prabuddha Jivan 2012 Year 59 Ank 01 to 12

SR No.: 525997
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2012
Total Pages: 528
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 33 MB

Page 313

ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૨
પ્રબુદ્ધ જીવન : આગમ પરિચય વિશેષાંક
|
૪૯)
-=-=58
லலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலல
૨ ભાવથી ચાર કષાયના ત્યાગી શ્રમણ અપરિગ્રહી કહેવાય છે. છે- “સબૅકુભવ વિમોમgણરૂા.' શું સૂત્રકારે ૩૩ બોલના માધ્યમથી શ્રમણોને માટે હેય (છોડવા પ્રશ્નવ્યાકરણ સૂત્રમાં વ્યાવહારિક પ્રક્ષ વર્ણવાયો છે. આજે ૨ છે યોગ્ય), જોય (જાણવા યોગ્ય) અને ઉપાદેય (આચરવા યોગ્ય) વ્યવહાર પક્ષને અવગણી ફક્ત અને સીધી આત્માની, ધ્યાન-૨ બોલને બતાવ્યા છે.
સમાધિની વાતો કરતા લોકો માટે એટલું જ કહી શકાય કે વ્યવહાર છે સાધુને કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં કે કોઈ પરિસ્થિતિમાં આહારનો પક્ષની મજબૂતી વિના ધર્મનો પાયો જ હલબલી જાય છે, સંવરનું ૨ સંચય કરવાનો નિષેધ છે કારણકે સાધુ આવ્યંતર પરિગ્રહરૂપ પાલન કર્યા વગર મોક્ષ શક્ય જ નથી. શ્રેમમત્વભાવના સર્વથા ત્યાગી હોય છે. ભિક્ષાચાર્યની વિધિ અને જૈન શાસ્ત્રના આગમો વ્યક્તિલક્ષી તો છે જ પણ સામાજિક, ૨ ૨ નિષેધરૂપ નિયમોનું અહીં પ્રતિપાદન કર્યું છે. મારણાંતિક કષ્ટદાયક નૈતિક, આર્થિક, પર્યાવરણ લક્ષી પણ છે, જે સંવર દ્વારમાં ૨ & પરિસ્થિતિઓમાં પણ ઔષધ સંગ્રહનો નિષેધ નિષ્પરિગ્રહી સાધુની અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહીના સથવારે 8 6 કસોટીની ઉચ્ચતમ અવસ્થા છે. સાધુ જીવનની ઉજ્જવળતાનું ભવ્ય સિદ્ધ થાય છે. $ ચિત્ર નિગ્રંથોની ૩૧ ઉપમા દ્વારા અંકિત થાય છે. અપરિગ્રહ હિંસા, માંસાહાર, ઇંડા સેવન, આદિ અનિષ્ટ પ્રવૃત્તિનું સેવન ૨ મહાવ્રતની પાંચ ભાવનાઓ છેઃ
કરનાર વ્યક્તિ જો એકવાર પ્રશ્નવ્યાકરણમાં વર્ણવેલ નરકની છે (૧) શ્રોતેન્દ્રિય સંયમ, (૨) ચક્ષુરિન્દ્રિય સંયમ, (૩) ઘ્રાણેન્દ્રિય યાતનાનું વાંચન, ચિંતન કરે તો તે પાપથી જરૂર અટકશે, પાપ ૨ ૨ સંયમ, (૪) રસનેન્દ્રિય સંયમ, (૫) સ્પર્શેન્દ્રિય સંયમ.
જરૂર ખટકશે અને પાપથી જરૂર પાછો વળશે. હિંસા ધર્મથી વિપરીત છે 2 મૂર્છા કે આસક્તિના સ્થાન પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયો છે. પાંચે છે. ‘હિંસા નામો ભવેતધર્મો ન ભૂતો ન વિષ્યતિ’ – હિંસા ત્રિકાળમાં 8 6 ઇન્દ્રિયના મનોજ્ઞ વિષયમાં રાગ કે અમનોજ્ઞ વિષયમાં દ્વેષ કરતા પણ ધર્મ બની શકતી નથી. શું નથી તે જ અપરિગ્રહી કહેવાય.
ટૂંકમાં, પ્રશ્રવ્યાકરણ સૂત્ર અધર્મથી ધર્મ, આશ્રવથી સંવર, બંધનથી છે આ પાંચ સંવર રૂપ ધર્મદ્વાર સર્વ દુઃખોથી મુક્તિના ઉપાયરૂપ મુક્તિની શિક્ષા અને તાલિમ દેતું ઉત્તમ આગમસૂત્ર છે.* * * 2
== ========
(ભગવત મલ્લીનાથ : અનુસંધાન પૃષ્ટ ૪૨થી ચીલું ચોલા ને સોચા
ત્યાગ કરને સે હી આત્મશુદ્ધિ હો સકતી હૈ. કેવલ જલ ઔર : યદિ મેં મલ્લીકુમારી કો પ્રભાવિક કરલું તો પૂરે મિથિલા મિટ્ટી સે નહીં.'' જનપદ મેં મેરા ડંકા બન જાયેગા.
ચોલા કો નિરૂત્તર દેખકર અન્તઃપુર કી દાસિયાં ઉસ પર 9 ચોક્ષા અપની શિષ્યાઓ કે સાથ મલ્લીકુમારી કે અન્તઃપુર હંસને લગી.
Iમેં આઈ ઔર અપને ધર્મ કા પ્રવચન કરને લગી. મલ્લીકુમારી ને ચોલા ને દાસિયોં કો હંસતે દેખા તો ક્રોધ મેં ભન ભનાકરી ૨પૂછા
ઉઠ ગઈ. આપ કે ધર્મ કા મૂલ ક્યા હૈ?'
| અચ્છા, મેરા અપમાન કિયા હૈ. મેં ઈસકા મજા ચખાઉંગી.' ચોક્ષા ને કહા
ઈસે એસે રાજા કી પત્ની બનાઉંગી જહાં દાસિયોં કી તરહ રહના $ “હમારે ધર્મ કા મૂળ આધાર હૈ શુદ્ધિ. મિટ્ટી એવં જલ દ્વારા પડેગા...
શુદ્ધિ રખના, તીર્થસ્નાન કરના, ઔર દાન દેના, યહી સ્વર્ગ કુપિત અપમાનિત ચોક્ષા ઘૂમતી હુઈ કમ્પિલપુર કે રાજા 'એવું મોક્ષ કા માર્ગ હૈ.'
| જિતશત્રુ કે રાજ મહલોં આઈ. વહાં ધર્મ ઉપદેશ દિયા. પ્રવચન ૨મલ્લીકુમારી ને પુછા
કે પશ્ચાત્ રાજા જિતશત્રુ ને પુછા2 “ક્યા રક્ત સે સને વસ્ત્ર કો રક્ત સે ધોને પર ઉસકા દાગ “ભગવતી, આપ તો અનેક અન્તઃપુરો મેં જાતી રહતી હૈ. BIમિટ જાતા હૈ ?''
લેકિન-મેરી રાનિયોં જૈસી સુન્દર રમણિય શાયદ હી કહીં આપને & “નહીં, યહ સંભવ નહીં હૈ.'
| દેખ હોંગી?'' $ “તો ફિર હિંસા કરને સે આત્મા કી શુદ્ધિ કેસે હો સકતી ચોલા કો મલ્લીકુમારી સે અપમાન કા બદલા લેને કા સુનહરા, ૨I . Tહે? ક્યોં કિ જલ સ્થાન મેં ભી તો જીવ હિંસા હી હોતી હૈ.' અવસર મિલ ગયા. ઉસને કહાઘાં મલ્લીકુમારી કી સચોટ યુક્તિયોં કે સામને ચોલા નિરૂત્તર “રાજન્ ! મિથિલા કી રાજકુમારી મલ્લી કે સામને આપકી શ્રેTહો કર જમીન કી તરફ દેખને લગી. મલ્લીકુમારી ને કહો- અન્તઃપુર કી રમણિયાં તો હીરે કે સામને કાંચ કા ટુકડા હૈ. 2 “ચોલા! ધર્મ કા મૂલ વિવેક હૈ. હિંસા, અસત્ય આદિ કા | (વધુ માટે જુઓ અનુસંધાન પાનું ૫૨ મું ) .
லல்லலலலலலலலலலலலலலி லலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலலல
|
*