________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. I. 6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16th of every month • Regd.No.MH/ MR/SOUTH-146/2006-08 PAGE NO. 24.
PRABUDHHA JIVAN
DATED 16, OCTOBER, 2007
એકવાર ઇન્ડિયન ઓઇલના ચીફ પ્રોડક્શન મેનેજર શ્રી વિઠ્ઠલભાઇ પટેલ, • ત્રર્ણકસાલ બાદ અમેરિકાથી વડોદરે આવીને મને મળવા આવ્યા. દેશીક મિનિટ સુધી અમારો પુરાણા મઝિયારા મિત્રોની વાતો નીકળી એ
દરમિયાન એક કરોડપતિ મિત્ર ‘રોડપતિ' બની ગયા એમ જ્યારે મેં કહ્યું ત્યારે તેઓ બોલ્યાઃ 'જુઓ અનામીભાઈ! મેં તો જીવનમાં ચાર સૂત્રો બનાવ્યાં છે. એ સારાં હોય કે ખરાબ, સાચાં હોય કે ખોટાં એની મને પરવા નથી પણ મને તો એ ફળ્યાં છે. મેં પેલા કરોડપતિ મિત્ર રોડપતિ બની ગયા
એના સંદર્ભમાં એમણે પ્રથમ સૂત્ર સંભળાવ્યુંઃ- જે સંપત્તિની બાબતમાં હતુંઃ Easy Come, Easy go.' મતલબ
કે
સંપત્તિ જેવી રીતે આવી હોય તેવી જ રીતે જતી હોય છે. સાચા પરસેવાની સંપત્તિ, ભલે લક્ષ્મી ચંચળ ગણાતી હોય, છતાંયે એકદમ ચાલી જતી નથી. શૅરસટ્ટા, રેસ, જુગાર, અનીતિ દ્વારા મેળવેલી સંપત્તિ ઝાઝી ટકતી નથી. પણ લોહી-પરસેવાની સંપત્તિ ચંચળ
બનતી નથી. `Easy Come, Easy go.' આવી સંપત્તિ વાયુવેગે આવે ને વીજળી વેગે વહી જાય. ગીતા અને બાઇબલે-બ્રેડ લેબર—પસીનો પાડીને રોટલો રળવાની વાત
કરી છે તે કેટલી બધી થાય છે. લક્ષ્મી તો
મારા એક વિદ્વાન વિવેચક પ્રોફેસર મિત્ર
છે. ખૂબ વાંચે છે, વિચારે છે, ચર્ચા કરે છે પણ જ્યારે હું તેમને લખવાનું કહું છું ત્યારે કહે છેઃ જ્યાં સુધી 'કન્વીક્શન' અને પરફેક્શન' ન આવે ત્યાં સુધી હાથમાં કલમ પકડવી નહીં વર્ષોનો એમનો આ નિયમ છે. સોમાંથી પચાસને કશું જ નવું કહેવાનું હોતું
તાપ ન જીરવાતાં, વિજયની લાલસાથી ‘અગત્થામા' પ્રક્તિ હર્ષ બોલ્યા પણ સત્યને પ્રતાપે એમનો રથ પૃથ્વીથી ચાર ઇંચ અદ્ધર ચાલતો હતો તે પૃથ્વી પર પડી રજોટો, આ તો કેવળ પ્રતીક છે... પણ એના નથી છતાંય લખ્યા વિના, કહ્યા વિના એ સંદર્ભમાં શ્રી વિઠ્ઠલભાઇએ બીજું સૂત્ર સંભળાવ્યું - Hard Come, Easy go. મતલબ કે સાચી-સ્થાયી કીર્તિ રળવી એ `Hard' છે. ઇંટ ૫૨ ઇંટ મૂકીને-સત્કર્મોનું
રહી
શકતા નથી ને બાકીના પચાસને કૈંક નવું કહેવાનું છે પણ લખતા નથી, કહેતા નથી.' છે વિશ્વમાં આવો વિસંવાદ જોવા મળે છે, ‘પરફેક્શન’-પૂર્ણતાનો તો આદર્શ છે.
સદન બંધાય છે-Hard Come પણ લોભ--લાલચ- પ્રમાદ કે ગફલતથી એ `Easy go' બની જાય છે. કીર્તિનાં કોટડાં બાંધવાં Hard છે, દુષ્કર છે પણ એને ટકાવવાં એથીય વિશેષ દુષ્કર છે.
મહાકવિ હોમર જેવાને માટે કહેવાય છેઃ ‘Even Homer nods'...કવચિત એવી અદ્વિતીય પ્રતિભાને પણ હું આવી જાય છે.' પણ ‘કન્વીક્શન'ની બાબતમાં અભ્યાસ,
માણસ એટલે ગુણદોષનું પૂતળું. ષરિપુઓને જીતવા, અતિક્રમવા અવિરત પુરુષાર્થ કરવો પડે છે. મહાભારતની ઐતિહાસિકતાને શંકી કેટલાક એને રૂપકનો રંગ
આપે છે ને કહે છેઃ 'પ્રત્યેક માનવીનું હૃદય જ કુરુક્ષેત્ર છે જ્યાં સવૃત્તિરૂપી પાંડવો દુવૃત્તિ રૂપ કૌરવોનું ૧૮ દિવસ જ નહીં પણ સનાતન યુદ્ધ નિરંતર ચાલ્યા કરે છે...જેમાં અંતે સવ્રુત્તિરૂપી પાંડવોનો વિજય થાય છે. સદ્ગુર્જો મેળવવા કેળવવા ને સ્થાયી બનાવો અતંદ્ર જાગ્રતિ દાખવવી પડે છે જ્યારે દુર્ગુણો તો રાજા નળનો અંગૂઠો સહેજ મૈલો હતો ત્યાંથી કળિયુગ પેસી ગયો. તેમ જીવનમાં સહજ રીતે પેસી જાય છે. એટલે દુર્ગુì (Vices) માટે કહેવાયું:- Easy Cone, Hard go'...આવે છે ચોર
7
વિષ્ણુ–પત્ની છે, લફંગાઓની નહીં, લળંગીને લક્ષ્મીથી વૈભવનાં વવાં પ્રદર્શનો ક૨ના૨ની ગોબા સાથે ગોઠણ પણ જતી રહેતી હોય
શાસ્ત્રવિદ્યાપ્રાપ્તિ કાર્ય દાનેશ્વરી કર્ણ બુરુ પરશુરામ પાસે ગયો. તત્વતઃ ક્ષત્રિય, કર્મે સૂતપુત્ર હોવા છતાં વિપ્ર હોવાનો દંભ કર્યો. દંભ ખુલ્લો પડી ગયો અંતે શાપ પામ્યો. ધર્મરાજ યુધિષ્ઠિર સત્યવાદી પણ કુરુક્ષેત્રના રણમેદાનમાં સેનાપતિ ગુરુ દ્રોણનો રીપ ને
પંથે પંથે પાથેય...
‘ઇઝી એન્ડ હાર્ડ ડૉ. રણજિત પટેલ (અનામી)
પગલે. વિના પ્રયત્ન પણ વજ્રલેપ જેવા દુર્ગુણોને કાઢવા ભગીરથ પ્રયાસ કરવો પડે
છે.
ઉત્સાહ, શ્રદ્ધા ને અવલંબનની આવશ્યકતા હોય છે. ઘણાં પ્રયત્ને અને અવિરત પુરુષાર્થથી એનો ઉદય થાય છે એટલે પ્રતીતિની બાબતમાં કહેવાય છેઃ
*Hard Come, Easy ga.'
શિવલિંગ ઉપરથી દોડતા મૂષકોને દેખી દયાનંદ સરસ્વતીની શ્રદ્ધા ડગી ગઈ ! કેટલાક આસ્તિકોને અજ્ઞેયવાદીઓની યાદી આપી
શકાય.
શ્રી વિઠ્ઠલભાઈ પટેલનાં આ ચાર જીવનસૂત્રી મને તો ગમી ગયો..તમને શું લાગે છે ? ‘ઇઝી હાર્ડ, હાર્ડ-ઇઝી'નું ઢંઢે તો જીવનમાં રહેવાનું જ. પ્રશ્ન કેવળ વિધેયાત્મક અભિગમનો છે. ૨૨/૨, અરુણોદય સોસાયટી, અલકાપુરી, વડોદરા ૭.
****
Printed & Published by Nirubahen S. Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhn Printing Works; 312/ A Byculla Service Industrial Estate, Dadall Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027 And Published at 385, SVP Rd, Mumbai400004, Temparary Add. 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004 Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.